Chcąc wypełnić obowiązek rozliczenia podatku dochodowego za 2022 rok, podatnik w pierwszym kroku musi zdecydować, na jakim formularzu PIT powinien się rozliczyć. Który druk PIT jest przeznaczony dla niego? W celu odpowiedzi na to pytanie trzeba określić, jaki rodzaj dochodów podatnik osiągnął w ciągu całego 2022 roku. W 2023 roku będzie to tym trudniejsze, że za pośrednictwem złożonych druków przedsiębiorcy zmienią również formę opodatkowania działalności w 2022 roku. 

Złożenie deklaracji PIT to jeden z najważniejszych obowiązków podatników płacących podatek dochodowy od osób fizycznych. Obecnie coraz więcej osób radzi sobie z nim bez większych problemów, wybierając elektroniczny sposób rozliczenia PIT oraz złożenia go do odpowiedniego urzędu skarbowego. Jest to możliwe zarówno dzięki narzędziom proponowanym przez Ministerstwo Finansów, takim jak usługa Twój e-PIT czy system e-Deklaracje, jak i programom PIT. Samo uzupełnienie deklaracji podatkowej jest proste i w wielu przypadkach będzie praktycznie zupełnie zautomatyzowane. Najpierw trzeba jednak zorientować się, jaki rodzaj PIT należy uzupełnić. Ma to kluczowe znaczenie dla poprawnego rozliczania PIT, a jasne kryteria sprawiają, że ustalenie prawidłowego formularza nie powinno sprawiać większych problemów.

Źródło: FORUM

Rodzaje PIT: jaki PIT wybrać?

Rozliczając PIT 2022 w 2023 roku, należy mieć świadomość, że fiskus przewidział kilka różnych wersji zeznań podatkowych, uzależnionych od rodzaju osiąganych dochodów. W 2023 roku jest to bardzo ważniejsze ponieważ obowiązują już zmiany wprowadzone Polskim Ładem. Złożona w przypadku działalności gospodarczej deklaracja PIT pozwoli nie tylko na rozliczenie podatku PIT z 2022 roku, lecz w niektórych przypadkach również na zmianę formy opodatkowania dzialalności gospodarczej w całym 2022 roku. Więcej na ten temat w wyjaśnieniu Ministerstwa Finansów ,,Zmiana formy opodatkowania w 2022 roku. MF tłumaczy, co robić krok po kroku". 

Dla kogo PIT-36?

Deklaracja PIT-36 wypełniają ci podatnicy, którzy w trakcie 2022 roku lub na jego koniec zobowiązani byli do obliczenia wysokości zaliczki na podatek dochodowy (miesięcznej lub kwartalnej) i samodzielnego przekazania jej na rachunek urzędu skarbowego. 

Formularz ten obejmuje więc dochody, od których podatek odprowadza się bez pośrednictwa płatnika (np. pracodawcy). Dotyczy on głównie działalności gospodarczej opodatkowanej na zasadach ogólnych (według skali podatkowej). Poza tym PIT za 2022 rok w ten sposób rozliczą również m.in. podatnicy, którzy:

• rozliczają na zasadach ogólnych dochody z tytułu najmu, dzierżawy lub podobnych umów,
• osiągnęli dochody ze źródeł zagranicznych od płatnika, który nie ma obowiązku rozliczać zaliczek z tego tytułu w Polsce,
• prowadzą działalność nierejestrowaną,
• osiągają dochody z tytułu umowy uaktywniającej.

PIT-36L: kto go rozlicza?

Przedsiębiorcy, którzy wybrali opodatkowanie podatkiem liniowym, rozliczają swoje przychody na druku PIT-36L. Co ważne: rozliczają się oni na podstawie ujednoliconej stawki, wynoszącej 19%. Poza tym nie mogą korzystać również z kwoty wolnej od podatku, rozliczać się wspólnie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Jeżeli osiągają inne dochody poza działalnością gospodarczą opodatkowaną liniowo, będą musieli także złożyć dodatkową deklarację podatkową.

Dodatkowa rola PIT-36 oraz PIT-36L w 2023 roku

W 2023 roku PIT-36 złożą też przedsiębiorcy, którzy w roku 2022  byli opodatkowani podatkiem liniowym bądź ryczałtem, a którzy chcą zmienić w 2022 roku formę opodatkowania na skalę. Złożenie druku PIT-36 (zaimast PIT-28, PIT-36L) będzie jednoznaczne z poinformowaniem urzędu skarbowego o zmianie formy opodatkowania w całym 2022 roku na zasady ogólne. 

PIT-28: rozliczenie ryczałtu

Dochody z najmu prywatnego rozliczanego na podstawie ryczałtu lub działalności opodatkowanej zryczałtowanym podatkiem dochodowym powinny zostać wpisane do zeznania PIT-28. Co ważne! Za sprawą Polskiego Ładu od 2022 roku zmianie uległy zasady opodatkowania najmu. Więcej na ten temat w artykule ,,Rozliczenie najmu prywatnego za 2022 r. możliwe na zasadach ogólnych".

Dla kogo PIT-37?

Deklaracja PIT-37 obejmuje przede wszystkim dochody za 2021 rok uzyskane z tytułu pracy na etacie, umowy zlecenie i o dzieło. Ten druk mogą również wypełnić emeryci, którzy po uzyskaniu informacji PIT-11A/40A z ZUS, chcą odliczyć ulgi podatkowe. 

Warunkiem jest, aby wszystkie przychody uzyskane w całym 2021 roku, zostały opodatkowane za pośrednictwem płatnika. Innymi słowy - płatnik PIT np. pracodawca czy zleceniodawca w trakcie roku oblicza i pobiera należny podatek dochodowy i w naszym imieniu przekazuje zaliczki na podatek do urzędu skarbowego.

PIT-38 za 2022 rok

Formularz PIT-38 wypełniają podatnicy, którzy w roku podatkowym osiągnęli dochody z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych, pożyczonych papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji wynikających z nich praw, udziałów w spółkach posiadających osobowość prawną, ale także przychodów z inwestycji w kryptowaluty. Często podstawą rozliczenia jest przy tym PIT-8C, wystawiany przez biuro maklerskie.

PIT-39: kto go rozlicza?

Osoby, które osiągnęły przychód z tytułu zbycia nieruchomości, składają PIT-39. Dotyczy to jednak wyłącznie nieruchomości, które zostały nabyte lub wybudowane w 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020 lub w 2021 i 2022 roku. W przypadku otrzymania nieruchomości w wyniku rozwodu lub spadku liczyć będzie się data nabycia nieruchomości przez spadkodawcę lub małżonków.

Co to jest PIT-11?

PIT-11 to informacja o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy w danym roku podatkowym. Formularz ten wypełnia płatnik PIT (np. pracodawca) i przekazuje po jednym egzemplarzu do urzędu skarbowego oraz dla podatnika (np. pracownika). Musi to zrobić do 28 lutego 2022 roku, wcześniej, bo do 31 stycznia 2022 roku musi natomiast przekazać te informacje w formie elektronicznej do urzędu skarbowego.

Jak rozliczyć PIT online? Formularz ma znaczenie

To, z jakiego rodzaju PIT będzie korzystał podatnik w celu rozliczenia podatku rocznego, ma również wpływ na to, z jakich sposobów na rozliczenie popularnych pitów może skorzystać. W każdym przypadku zrobi to w wygodnej formie przez Internet, nie zawsze możliwe będzie jednak skorzystanie ze wszystkich narzędzi.

Z pewnością jeden z najłatwiejszych sposobów na rozliczenie i wysłanie PIT przez Internet to przygotowana przez Ministerstwo Finansów usługa Twój e-PIT. Dzięki niej system automatycznie pobiera dane przesłane od płatników i uzupełnia deklarację. Na dobrą sprawę podatnik może jedynie sprawdzić, czy zawartość zgadza się z rzeczywistością, wskazać przysługujące mu ulgi i odliczenia, uzupełnić KRS organizacji pożytku publicznego, która otrzyma 1% podatku, i przesłać PIT do urzędu skarbowego. Nawet jeśli tego nie zrobi, elektroniczny PIT rozliczy się automatycznie z datą 2 maja 2022 roku. Warto mieć jednak świadomość, że usługa Twój e-PIT jest udostępniona jedynie podatnikom uzupełniającym PIT-36 (z wyłączeniem przedsiębiorców), PIT-37, PIT-28 i PIT-38. W pozostałych przypadkach można natomiast skorzystać np. z systemu e-Deklaracje albo programu e-pity.