Podatek dochodowy to jedno z najważniejszych zobowiązań względem fiskusa, jakie muszą regulować osoby osiągające podlegający opodatkowaniu dochód. Płacą go zarówno osoby fizyczne (PIT), jak i osoby prawne (CIT).
Podatek dochodowy to podatek bezpośredni, a więc obciążający bezpośrednio podatnika, różniący się pod tym względem od podatków pośrednich, takich jak podatek od towarów i usług. Jego obowiązkiem jest w związku z tym odprowadzenie go do stosownego organu podatkowego, choć często dzieje się to za pośrednictwem płatnika (a więc np. pracodawcy, odprowadzającego zaliczki na podatek). Większość podatników kojarzy podatek dochodowy z podatkiem dochodowym od osób fizycznych i jego nieodłączną częścią, jaką jest rozliczanie rocznej deklaracji podatkowej PIT. Na tym jednak wcale nie kończy się to zagadnienie. Podatek dochodowy płacą również osoby prawne (CIT – Corporate Income Tax).
Warto dowiedzieć się więcej na ten temat, poznając przy tym m.in. reguły płacenia zaliczek, sposób obliczania PIT i podstawy opodatkowania, stawki podatku, koszty uzyskania, a także ulgi i odliczenia, które może zastosować podatnik. Dzięki nowoczesnym narzędziom rozliczenia z fiskusem nie muszą być wcale skomplikowane, a każdy podatnik poradzi sobie z nimi bez większych problemów.

Źródło: Natee Meepian/Shutterstock.com
Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)
Osoby fizyczne, zatrudnione np. na podstawie umowy o pracę, umów cywilnoprawnych czy prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, zgodnie z ustawą są zobowiązane do opłacania podatku dochodowego od osób fizycznych, określanego równie często terminem PIT (ang. Personal Income Tax). Ten kojarzy się głównie z deklaracją składaną za rok podatkowy, w jego trakcie podatnik odprowadza jednak również zaliczki na podatek dochodowy. Jeżeli jest zatrudniony, robi to za pośrednictwem płatnika, którym jest zakład pracy, dla emerytów i rencistów jest to natomiast Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Osoby prowadzące działalność gospodarczą muszą natomiast odprowadzać zaliczki we własnym zakresie.
Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)
Do uiszczania podatku dochodowego zobowiązane są również osoby prawne, takie jak
- spółki prawa handlowego (spółki akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością),
- spółki komandytowo-akcyjne,
- stowarzyszenia, banki, fundacje,
- podatkowe grupy kapitałowe.
Podstawę opodatkowania stanowi przy tym dochód osiągnięty w roku podatkowym przez osobę prawną. Dotyczy to wszystkich spółek, których siedziba znajduje się na terenie Polski, w nieograniczonym zakresie oraz spółek zagranicznych w zakresie dochodów osiąganych na terenie Polski.
Podatek dochodowy: ile wynosi?
Stawka podatku dochodowego od osób fizycznych jest zależna od formy opodatkowania. Stawki podatkowe wynoszą:
Obliczając wysokość podatku, pod uwagę należy wziąć również m.in. kwotę zmniejszającą podatek, składki na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne, koszty uzyskania przychodu oraz ulgi i odliczenia od podatku, które można zastosować w przypadku konkretnego podatnika.
Jak rozliczyć podatek dochodowy od osób fizycznych?
Jednym z ważnych obowiązków podatnika jest złożenie w terminie rocznej deklaracji podatkowej PIT. Aby to zrobić, nie trzeba nawet wychodzić z domu. Co więcej: przygotowane narzędzia pozwalają na automatyzację większości czynności, w tym zarówno obliczenie kwoty podatku, jak i przesłanie deklaracji do odpowiedniego urzędu skarbowego. Aby to zrobić, należy:
Zdecydowanie najłatwiejszym i najszybszym sposobem na rozliczenie podatku od dochodów osób fizycznych jest skorzystanie z narzędzi online. Do dyspozycji podatnika pozostaje kilka różnych możliwości. Jedną z najpopularniejszych jest uruchomiony przez Ministerstwo Finansów system Twój e-PIT. W ten sposób można rozliczyć deklaracje PIT-37, PIT-38, PIT-36 i PIT-28. Olbrzymim udogodnieniem jest automatyczne pobranie informacji z dokumentów nadesłanych przez płatników oraz uzupełnienie deklaracji PIT. Wobec tego wystarczy, aby podatnik zweryfikował prawdziwość danych oraz przesłał deklarację do urzędu skarbowego. Jeżeli tego nie zrobi, PIT zostanie przesłany automatycznie. Z potencjału narzędzia nie mogą jednak skorzystać między innymi osoby prowadzące własną działalność gospodarczą. Do ich dyspozycji pozostaje jednak inne oprogramowanie, takie jak system e-Deklaracje. Zeznanie podatkowe będzie można również przygotować i wysłać w niezwykle łatwy sposób, korzystając z programów PIT, takich jak e-pity. Cały proces jest w znacznej mierze zautomatyzowany, a narzędzie przyda się również w przypadku innych rozliczeń z fiskusem.
PIT-y roczne 2023: Ulga odsetkowa pozwala na odliczanie od dochodu odsetek naliczanych z tytułu kredytu zaciągniętego na realizację własnych celów mieszkaniowych. Dotyczy to zarówno osób, które spłacają kredyt zaciągnięty do końca 2007 r., jak i osób, które następnie taki kredyt refinansowały. Choć refinansowania może dokonywać wyłącznie podatnik, który posiada kredyt mieszkaniowy sprzed 2007 r., to nadal możliwe jest zawarcie umowy o refinansowanie takiego kredytu i rozliczanie odsetek od kredytu refinansowego - w ramach ulgi odsetkowej ...
PIT-y 2023: Ulga związana z przyuczeniem ucznia funkcjonuje obecnie na zasadzie praw nabytych. Nie można z ulgi na ucznia korzystać obecnie, tj. zawierać nowej umowy z uczniem, rozliczanej podatkowo jako ulga...
PIT-y roczne 2023: Na zasadzie praw nabytych podatnicy prowadzący gospodarstwo domowe i opodatkowani na zasadach ogólnych według skali podatkowej lub na zasadach ryczałtu ewidencjonowanego nadal korzystać mogą z ulgi z tytułu wydatków ponoszonych do końca obowiązywania umowy aktywizacyjnej zawartej przed dniem 1 stycznia 2007 r. Kwota ulgi dotyczy odliczenia od podatku składek ZUS zapłaconych ze środków zatrudniającego za osobę zatrudnioną...
Ulgi kontynuacja PIT-y roczne za 2023 rok - Kontynuacja ulg podatkowych polega na korzystaniu z odliczeń na zasadach praw nabytych, tj. podatnik w latach poprzednich spełnił uprawnienia do nabycia ulgi a obecnie korzysta z odliczeń nadal, na zasadach istniejących dotychczas. Nie istnieje natomiast prawo do nabycia takiej ulgi obecnie. Zatem prawa do niej posiadają tylko ci, którzy byli do nich uprawnieni w latach wcześniejszych, a teraz tylko je kontynuują ...
PIT-y 2023: Ulga na nowe technologie obejmuje wyłącznie przedsiębiorców. Nie mogą z niej korzystać podatnicy opodatkowani kartą podatkową oraz ryczałtowcy, a także podatnicy podatku liniowego. Nie rozliczają ulgi podatnicy nie będący przedsiębiorcami, np. pracownicy, zleceniobiorcy czy prowadzący działalność wykonywaną osobiście ...
PIT-y 2023: Obecnie nie stosuje się nowych ulg podatkowych związanych z działalnością mieszkaniową i budowlaną. Ulgi takie funkcjonowały jednak w znacznej mierze dawniej, kiedy mówiło się o tzw. dużej uldze mieszkaniowej i małej uldze mieszkaniowej ...
Osoba małoletnia tylko w nielicznych przypadkach wypełni samodzielnie deklaracje podatkową. Różnice w rozliczeniu dotyczą przychodów dzieci małoletnich oraz dzieci po osiągnięciu pełnoletności i rożnych źródeł przychodów u dzieci małoletnich. W 2023 roku warto jednak zwrócić szczególną uwagę na dochody dziecka ...
Wykorzystywanie samochodów osobowych do celów służbowych jest powszechną praktyką. Związane z tym wydatki są ponoszone głównie na paliwo, remonty, materiały i płyny eksploatacyjne czy przeglądy techniczne. Oprócz tych typowo eksploatacyjnych, do najczęściej ponoszonych należą także opłaty za przejazdy autostradami i postoje w strefie płatnego parkowania ...
Numer nadawany dla poświadczenia poprawnego przyjęcia deklaracji przez organ podatkowy (numer UPO, numer urzędowego poświadczenia odbioru) stanowi najważniejsze dla podatnika potwierdzenie weryfikacji przesłania druku PIT przez Internet. Potwierdza on poprawność wysyłki druku PIT pod względem formalnym ...