Płatnicy (zatrudniający oraz inne osoby zobowiązane do pobrania zaliczek) mają obowiązek nie tylko obliczyć prawidłowo zaliczkę na podatek według skali obowiązującej w 2021 roku, ale w szeregu przypadków obniżyć ją w każdym miesiącu o odpowiednią część kwoty zmniejszającej podatek. Obniżenia dokonują oni jednak wyłącznie w sytuacji, gdy podatnik złoży im w tym celu oświadczenie. Zastosować w tym celu powinni formularz PIT-2 (a w przypadku organów rentowych PIT-2A).
Oświadczenie powinno zostać złożone płatnikowi przed pierwszą wypłatą wynagrodzenia w danym roku podatkowym. Oznacza to, że również w przypadku wynagrodzeń z roku poprzedniego, wypłacanych do 10 stycznia, oświadczenie powinno być złożone przed tą datą za cały ten rok.
Uwaga! Jeśli płatnik otrzyma zaświadczenie później – tzn. przed wypłatą wynagrodzenia za pierwszy miesiąc danego roku, lecz wcześniej już otrzymał wynagrodzenie za rok poprzedni, oświadczenie nie będzie wiążące w danym roku.
W efekcie w 2021 r. płatnicy korzystają z obniżenia zaliczki na podatek o 1/12 kwoty zmniejszającej, czyli 525,12 / 12 = 43,76 zł. W roku poprzednim kwota zmniejszająca wynosiła 556,02 / 12 = 46,34 zł.
W oświadczeniu podatnik musi wskazać, że:
- nie otrzymuje emerytury lub renty za pośrednictwem płatnika;
- nie osiąga dochodów z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną;
- nie osiąga dochodów, od których jest obowiązany opłacać zaliczki samodzielnie, korzystając już w ramach tak obliczanych zaliczek z kwoty zmniejszającej (np. w działalności gospodarczej, z umów zagranicznych);
- nie otrzymuje świadczeń pieniężnych wypłacanych z Funduszu Pracy lub z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych;
- ten zakład pracy jest właściwy do stosowania tego zmniejszenia.
Oświadczenia nie należy przedstawiać w dwóch zakładach pracy – jedynie jeden z nich jest właściwy do obniżania zaliczki o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. Pozostałe zakłady pracy (pracodawcy) pobierają zaliczkę bez zastosowania takiego zmniejszenia.
Źródło: opracowanie własne PIT.pl
Oświadczenie składa się jedynie raz, tzn. jeśli stan faktyczny w kolejnych latach nie ulega zmianie, wówczas nie trzeba ponawiać corocznie oświadczenia.
Jeśli sytuacja podatnika ulega zmianie, ma on obowiązek niezwłocznie zawiadomić zakład pracy o modyfikacji co do warunków wskazanych w oświadczeniu (np. podatnik zaczyna prowadzić działalność gospodarczą, uzyskuje emeryturę za pośrednictwem płatnika - ZUS). Informacja taka powinna być przekazywana na bieżąco w trakcie roku – wówczas zakład pracy nie zmniejsza zaliczki, jeżeli podatnik powiadomił go o zmianach stanu faktycznego wynikającego z oświadczenia.
| Deklaracja | Pobierz | Opis deklaracji |
|---|---|---|
| PIT-2A (6) |  | Oświadczenie dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych Dz.U. 2019, poz. 2397 (załącznik 2) - druk dostępny niebawem |
Zmniejszenie obowiązuje wyłącznie podatników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, pracę nakładczą, spółdzielczy stosunek pracy, stosunek służbowy. Oświadczenie stosują również:
- uczelnie, federacje podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki, instytuty naukowe Polskiej Akademii Nauk, instytuty badawcze, międzynarodowe instytuty naukowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw działające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zakłady pracy oraz inne jednostki organizacyjne - od wypłacanych przez nie stypendiów,
- areszty śledcze oraz zakłady karne - od należności za pracę przypadającej tymczasowo aresztowanym oraz skazanym,
- osoby prawne i ich jednostki organizacyjne, które dokonują wypłaty emerytur i rent z zagranicy - od wypłacanych przez nie emerytur i rent,
- centrum integracji społecznej - od wypłacanych świadczeń integracyjnych i motywacyjnej premii integracyjnej, przyznanych na podstawie ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (Dz.U. z 2019 r. poz. 217 i 730),
W przypadku tych czterech rodzajów płatników oświadczenie składać można w terminie późniejszym - przed pierwszą wypłatą należności w roku podatkowym lub przed upływem miesiąca, w którym podatnik zaczął osiągać takie dochody. Oświadczenie powinno zawierać również informację, że podatnik nie osiąga równocześnie innych dochodów, z wyjątkiem określonych w art. 30-30c oraz art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W przypadku innego rodzaju umów (np. zlecenie, dzieło) płatnik nie przyjmuje oświadczenia, a zaliczkę na podatek pobiera bez zastosowania 1/12 kwoty zmniejszającej podatek.
PIT-2 a PIT-2A
Inaczej wygląda sytuacja, gdy zaliczkę pobiera organ rentowy (od wypłacanych bezpośrednio przez te organy emerytur i rent, świadczeń przedemerytalnych i zasiłków przedemerytalnych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych, zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego, rent strukturalnych, rent socjalnych oraz rodzicielskich świadczeń uzupełniających). W tych przypadkach 1/12 kwoty zmniejszającej jest odliczana od zaliczki automatycznie, a podatnik może przeciwstawić się i złożyć wniosek o jej niestosowanie. Taki wniosek składa się na formularzu PIT-2A.