Deklaracja PIT-16A przeznaczona jest dla podatników rozliczających się w formie karty podatkowej. Możliwość opodatkowania dochodów w tej formie została jednak za sprawą Polskiego Ładu od 2022 roku bardzo ograniczona.
Źródło: shutterstock.com
Już nie można wybrać karty podatkowej na nowy rok
Wejście w życie Polskiego Ładu spowodowało, że od 1 stycznia 2022 roku przedsiębiorcy nie mogą zmienić formy opodatkowania na kartę podatkową. Podatnicy, którzy założą działalność od 2022 roku, również nie mogą zastosować karty podatkowej jako formy opodatkowania. Możliwość opodatkowania w tej formie mają wyłącznie przedsiębiorcy, którzy przed 2022 rokiem (na dzień 31 grudnia 2021) stosowali tą formę opodatkowania i nie dokonali zmiany. Ustawą likwidującą możliwość opodatkowania działalności w formie karty podatkowej jest art. 65 ust. 1 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (tzw. Polski Ład - Dz. U. z 2021 r., poz. 2105).
Warto zaznaczyć, że za sprawą przepisów Polskiego Ładu 2.0, jakie weszły w życie 1 lipca 2023 roku przedsiębiorcy na karcie podatkowej również dokonają częściowego odliczenia składki zdrowotnej. Odliczenie to dokonywane jest od podatku, a wysokość tego odliczenia odpowiada kwocie równej 19% zapłaconych składek zdrowotnych.
Instrukcja MF, jak wypełnić druk PIT-16A dla karty podstkowej za 2022 rok
| Deklaracja | Pobierz | Opis deklaracji |
|---|---|---|
| PIT-16A (13) |  | Deklaracja o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach roku podatkowego |
| PIT-16Z/PIT-16ZS (14) | | Informacja o zmianach we wniosku o zastosowanie karty podatkowej lub likwidacji prowadzonej działalności |
Dla kogo PIT-16A?
PIT-16A składają podatnicy opodatkowani w formie karty podatkowej, z tytułu rozliczenia składki zdrowotnej odliczanej od podatku.
Opodatkowanie w formie karty podatkowej opiera się na tzw. decyzji wymiarowej wydanej przez Naczelnika Urzędu Skarbowego po złożeniu PIT-16. Po otrzymaniu decyzji podatnik opłaca w trakcie roku podatek.
Rozliczenie na zasadzie karty podatkowej eliminuje możliwość:
- łącznego obliczania podatku z małżonkiem (również w ramach innych przychodów, tych poza kartą podatkową),
- rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko,
- korzystania z ulg i odliczeń, oprócz odliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Do PIT-16A nie należy dołączać dodatkowych załączników. Jeżeli podatnik rozlicza również inne przychody, składa odpowiednią, dodatkową deklarację podatkową.
Nowy termin składania PIT-16A
Za sprawą nowych przepisów Polskiego Ładu począwszy od rozliczeń PIT w 2023 roku, podatnicy rozliczający PIT-16A zyskają więcej czasu na wypełnienie druku i jego dostarczenie do US. Ostateczny termin rozliczenia druku będzie mijał 28 lutego, a nie z końcem stycznia jak miało to miejsce dotychczas.
PIT-16A - termin zapłaty podatku
Tutaj sytuacja nie uległa zmianie. Podatek nadal płatny jest bez wezwania w terminie do dnia siódmego każdego miesiąca za miesiąc ubiegły, a za grudzień - w terminie do dnia 28 grudnia roku podatkowego, na rachunek urzędu skarbowego.
Najczęściej zadawane pytania
1. Co to jest PIT-16A?
Deklaracja o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach roku podatkowego
2. Kto wypełnia PIT 16A?
Kartowicze, czyli mali przedsiębiorcy, głównie rzemieślnicy, którzy mają możliwość rozliczania na karcie podatkowej i taką formę opodatkowania wybrali, gdy jeszcze było to możliwe.
3. Czy PIT-16 składa się co roku?
Druk PIT-16 to co innego niż druk PIT-16A. PIT-16 to wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej. Jednak ta możliwość została ograniczona i opodatkowanie w formie karty mogą kontynuować tylko Ci, którzy już na niej są. Nowi podatnicy nie mają takiej możliwości wyboru.
4. Czym jest karta podatkowa?
Karta podatkowa polega na comiesięcznym odprowadzaniu zryczałtowanej stawki podatku, która nie zależy ani od obrotów, ani od dochodu firmy. Jest ona ustalona odgórnie przez naczelnika właściwego urzędu skarbowego, przy czym podstawą jej naliczenia jest przede wszystkim charakter prowadzonej działalności.
5. Jaki jest limit dochodu na karcie podatkowej?
W obwieszczeniu Ministra Finansów z dnia 25 listopada 2021 r. znajdują się obowiązujące w 2022 roku: stawki karty podatkowej, kwoty rocznego przychodu, do której można wykonywać świadczenia przy prowadzeniu niektórych usług (wyjątkiem jest świadczenie dla ludności) – w 2022 roku jest to kwota 72 997 zł. W Monitorze Polskim z dnia 29 listopada 2022 r. pod poz. 1127 zostało opublikowane obwieszczenie Ministra Finansów w sprawie stawek karty podatkoweji kwoty, do której można wykonywać świadczenia przy prowadzeniu niektórych usług, z wyjątkiem świadczeń dla ludności, oraz kwartalnych stawek ryczałtu od przychodów proboszczów i wikariuszy, obowiązujących w 2023 r.
6. Jak złożyć PIT-16A?
Od dwóch lat Ministerstwo Finansów nie przygotowuje aktywnej e-deklaracji w pdf umożliwiającej wysyłkę online. Podatnicy albo musza rozliczać się tracydyjnie, w wersji papierowej. Albo skorzystać z darmowego programu komercyjnego e-pity 2022 i korzystając z interaktywnego formularza PIT-16A za 2022 rok.
7. Czy PIT-16A można wysłać przez internet?
Tak, ale tylko w darowym programie e-pity 2022. Ministerstwo Finansów od kilku lat nie wystawia aktywnego druku PIT-16A do wysyłki online.
Karta podatkowaRozliczenie roczne