Od 2022 roku nie można już dokonywać odliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych na dotychczasowych zasadach. Zmiany są efektem ustawy o tzw. Polskim Ładzie 1.0 i 2.0. W myśl aktualnie obowiązujących przepisów wysokość odliczenia zależy w szczególności od formy opodatkowania.
Składka zdrowotna - zmiany dla przedsiębiorców od 2022 roku
Wraz z 2022 rokiem zmieniły się zasady ustalania wysokości składki zdrowotnej. Nie jest już ona stała w każdym miesiącu, jak miało to miejsce do końca 2021 roku. Od 1 lipca 2022 wysokość składki zdrowotnej uzależniona jest w szczególności od formy prowadzenia działalności gospodarczej. Szczegółowe zasady ustalania podstawy wymiaru składki zdrowotnej zależne od formy opodatkowania zostały przedstawione w tabeli dostępnej tutaj.
Aktualne odliczenia od dochodu / podatku skadek ZUS
| Rodzaj składki | Odliczenie od dochodu | Odliczenie od podatku |
| Zdrowotna | nie | nie |
| Emerytalna | tak | nie |
| Rentowa | tak | nie |
| Wypadkowa | tak | nie |
| Chorobowa | tak | nie |
Odliczanie składki zdrowotnej od 2022 roku
Wraz z wprowadzeniem Polskiego Ładu 2.0, część przedsiębiorców zyskało możliwość odliczania składki zdrowotnej. Odbywa się to jednak na zupełnie innych zasadach niżeli dotychczas. Forma odliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne zależy od rodzaju opodatkowania w danym roku. W zależności niego zapłacone składki zdrowotne mogą być odliczone od dochodu/przychodu w wyliczeniu zaliczki na podatek lub ujęte bezpośrednio jako koszt uzyskania przychodu.
Szczegóły przedstawia poniższa tabela:
| Forma opodatkowania | Roczny limit odliczenia |
|---|---|
| Podatek liniowy | 8700 zł zapłaconych składek zdrowotnych jako pomniejszenie dochodu do opodatkowania |
| Ryczałt ewidencjonowany | 50% zapłaconych składek zdrowotnych jako pomniejszenie przychodu |
| Karta podatkowa | 19% zapłaconej składki zdrowotnej jako pomniejszenie podatku |
Źródło: PIT.pl / Opracowanie własne
Więcej na temat aktualnie obowiązujących zasad odliczania składki zdrowtnej znajdziesz w poniższych artykułach:
» Polski Ład 2.0 a odliczenie zapłaconej składki zdrowotnej w 2022 roku
» Zasady rozliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne po 1 lipca. Poradnik MF
Czy osoby zatrudnione mają prawo do odliczenia składki zdrowotnej w 2024 roku?
W 2022 roku pracownicy zostali pozbawieni prawa do odliczenia składki zdrowotnej. Bez zmian pozostają jednak zasady dotyczące proporcji opłacania tej składki. Nadal składkę na ubezpieczenie zdrowotne finansuje pracownik ze swojej pensji. Zatem wynagrodzenie brutto obniżane jest co miesiąc o 9% składki na ubezpieczenie zdrowotne, bez możliwości zastosowania dotychczasowego odliczenia w wysokości 7,75%.
| Składka | Wysokość | Opłaca pracodawca za pracownika (finansuje pracownik) | Finansuje pracodawca |
| Zdrowotna | 9% | Całość - 9% | 0% |
| Rentowa | 8% | 1,5% | 6,5% |
| Wypadkowa* | 1,93% | 0% | Całość 1,93% |
| Chorobowa | 2,45% | Całość 2,45% | 0% |
| Emerytalna | 19,52% | ½ z 19,52% | ½ z 19,52% |
*Składka wypadkowa uzależniona jest od stopnia ryzyka zawodowego i może być w danym przypadku wyższa. Standardowa wysokość stawki to 1,93%. Podstawę dla różnicowania stawki stanowi art.29 i nast. ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2002r., Nr 199, poz. 1673 z późn. zm.).
Pamiętaj! W przypadku, gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie. Może zatem zdarzyć się, że składkę tę będziesz opłacał kilkakrotnie.
Inaczej jest w przypadku składek społecznych. W ich przypadku dochodzi często do zbiegu różnych tytułów, zatem regułą będzie, że opłacana jest składka ZUS społeczna (emerytalna, rentowa, chorobowa i wypadkowa)tylko z jednego tytułu.
Składka zdrowotna pracownika w PIT-11
Najczęściej kwotę pobranej składki przepisuje się do deklaracji rocznej z PIT-11/PIT-11A. Problem pojawia się w sytuacji, w której pracodawca bądź to pobierze kwoty składek w kwocie niewłaściwej, bądź też źle zsumuje pobrane składki i w błędnej kwocie wykaże je na PIT-11/PIT-11A. Należy zatem pamiętać, że:
- PIT-11/PIT-11A stanowi tylko deklarację i zatrudniony powinien sprawdzić, czy kwota ta zgadza się z kwotą składek pobranych przez płatnika,
- istotna jest kwota składek pobranych przez płatnika, a nie składek wpłaconych przez niego do ZUS (na płatniku spoczywa obowiązek ich późniejszej wpłaty).
Błędy w PIT-11
Może się zdarzyć, że płatnik wystawi PIT-11 z błędnie wskazaną kwotą składek na ubezpieczenie zdrowotne. PIT-11 nie podlega korekcie w przypadku, gdy pracodawca w roku podatkowym pobrał i wpłacił błędną kwotę składek.
W razie błędu w PIT-11 (gdy faktycznie pobrana kwota składek nie odpowiada tej wykazanej na PIT-11) podatnik powinien wystąpić do płatnika (pracodawcy) o korektę kwoty wskazanej w PIT-11 oraz wykazać je w deklaracji rocznej w wartości prawidłowej.
Najczęściej zadawane pytania
1. Kto będzie mógł odliczyć składkę zdrowotną od podatku w 2024 roku?
Osoby na etacie oraz wszystkie inne rozliczające swoje dochody według zasad ogólnych - nie są uprawnione do odliczania od dochodu lub podatku zapłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne. Z możliwości rozliczania składki mogą skorzystać podatnicy, którzy prowadzą gospodarczą i stosują: podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, kartę podatkową ...
2. Za jakie miesiące można odliczyć składkę zdrowotną?
Przedsiębiorca na ryczałcie, podatku liniowym i karcie podatkowej ma prawo do odliczenia składki zdrowotnej za cały rok, na zasadach obowiązujących daną formę opodatkowania. Oznacza to, że mogą odliczyć składki za grudzień 2022 r. (płatnej w styczniu 2023 r.) i 11 składek płatnych za okres od stycznia do listopada 2023 r.
3. Jak odliczyć składkę zdrowotną od dochodu?
Sposób odliczania składki zdrowotnej uzależniona jest od formy opodatkowania. Inaczej odlicza się zdrowotną w przypadku karty podatkowej, podatku liniowego, czy ryczałtu. Przedsiębiorcy na skali podatkowej wcale nie mają możliwości dokonania odliczenia składki zdrowotnej.
ZUSRozliczenie roczneSkładka zdrowotna