Podatek dochodowy to jedno z najważniejszych zobowiązań względem fiskusa, jakie muszą regulować osoby osiągające podlegający opodatkowaniu dochód. Płacą go zarówno osoby fizyczne (PIT), jak i osoby prawne (CIT).
Podatek dochodowy to podatek bezpośredni, a więc obciążający bezpośrednio podatnika, różniący się pod tym względem od podatków pośrednich, takich jak podatek od towarów i usług. Jego obowiązkiem jest w związku z tym odprowadzenie go do stosownego organu podatkowego, choć często dzieje się to za pośrednictwem płatnika (a więc np. pracodawcy, odprowadzającego zaliczki na podatek). Większość podatników kojarzy podatek dochodowy z podatkiem dochodowym od osób fizycznych i jego nieodłączną częścią, jaką jest rozliczanie rocznej deklaracji podatkowej PIT. Na tym jednak wcale nie kończy się to zagadnienie. Podatek dochodowy płacą również osoby prawne (CIT – Corporate Income Tax).
Warto dowiedzieć się więcej na ten temat, poznając przy tym m.in. reguły płacenia zaliczek, sposób obliczania PIT i podstawy opodatkowania, stawki podatku, koszty uzyskania, a także ulgi i odliczenia, które może zastosować podatnik. Dzięki nowoczesnym narzędziom rozliczenia z fiskusem nie muszą być wcale skomplikowane, a każdy podatnik poradzi sobie z nimi bez większych problemów.

Źródło: Natee Meepian/Shutterstock.com
Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)
Osoby fizyczne, zatrudnione np. na podstawie umowy o pracę, umów cywilnoprawnych czy prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, zgodnie z ustawą są zobowiązane do opłacania podatku dochodowego od osób fizycznych, określanego równie często terminem PIT (ang. Personal Income Tax). Ten kojarzy się głównie z deklaracją składaną za rok podatkowy, w jego trakcie podatnik odprowadza jednak również zaliczki na podatek dochodowy. Jeżeli jest zatrudniony, robi to za pośrednictwem płatnika, którym jest zakład pracy, dla emerytów i rencistów jest to natomiast Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Osoby prowadzące działalność gospodarczą muszą natomiast odprowadzać zaliczki we własnym zakresie.
Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)
Do uiszczania podatku dochodowego zobowiązane są również osoby prawne, takie jak
- spółki prawa handlowego (spółki akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością),
- spółki komandytowo-akcyjne,
- stowarzyszenia, banki, fundacje,
- podatkowe grupy kapitałowe.
Podstawę opodatkowania stanowi przy tym dochód osiągnięty w roku podatkowym przez osobę prawną. Dotyczy to wszystkich spółek, których siedziba znajduje się na terenie Polski, w nieograniczonym zakresie oraz spółek zagranicznych w zakresie dochodów osiąganych na terenie Polski.
Podatek dochodowy: ile wynosi?
Stawka podatku dochodowego od osób fizycznych jest zależna od formy opodatkowania. Stawki podatkowe wynoszą:
Obliczając wysokość podatku, pod uwagę należy wziąć również m.in. kwotę zmniejszającą podatek, składki na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne, koszty uzyskania przychodu oraz ulgi i odliczenia od podatku, które można zastosować w przypadku konkretnego podatnika.
Jak rozliczyć podatek dochodowy od osób fizycznych?
Jednym z ważnych obowiązków podatnika jest złożenie w terminie rocznej deklaracji podatkowej PIT. Aby to zrobić, nie trzeba nawet wychodzić z domu. Co więcej: przygotowane narzędzia pozwalają na automatyzację większości czynności, w tym zarówno obliczenie kwoty podatku, jak i przesłanie deklaracji do odpowiedniego urzędu skarbowego. Aby to zrobić, należy:
Zdecydowanie najłatwiejszym i najszybszym sposobem na rozliczenie podatku od dochodów osób fizycznych jest skorzystanie z narzędzi online. Do dyspozycji podatnika pozostaje kilka różnych możliwości. Jedną z najpopularniejszych jest uruchomiony przez Ministerstwo Finansów system Twój e-PIT. W ten sposób można rozliczyć deklaracje PIT-37, PIT-38, PIT-36 i PIT-28. Olbrzymim udogodnieniem jest automatyczne pobranie informacji z dokumentów nadesłanych przez płatników oraz uzupełnienie deklaracji PIT. Wobec tego wystarczy, aby podatnik zweryfikował prawdziwość danych oraz przesłał deklarację do urzędu skarbowego. Jeżeli tego nie zrobi, PIT zostanie przesłany automatycznie. Z potencjału narzędzia nie mogą jednak skorzystać między innymi osoby prowadzące własną działalność gospodarczą. Do ich dyspozycji pozostaje jednak inne oprogramowanie, takie jak system e-Deklaracje. Zeznanie podatkowe będzie można również przygotować i wysłać w niezwykle łatwy sposób, korzystając z programów PIT, takich jak e-pity. Cały proces jest w znacznej mierze zautomatyzowany, a narzędzie przyda się również w przypadku innych rozliczeń z fiskusem.
W 2024 roku po raz kolejny podatnicy mogą skorzystać usługi Twój e-PIT. W ramach profilu podatkowego możliwe jest pobranie wstępnie wypełnionej m.in. deklaracji podatkowej PIT-37, sporządzonej za podatnika na podstawie danych przesłanych przez jego płatników (m.in. zakłady pracy) ...
Pracodawcy wystawiający informacje podatkowe o kwocie uzyskanego przychodu (PIT-11), mają możliwość przesłać je pracownikom tradycyjnie papierowo lub w formie elektronicznej. Muszą też wysyłać je do urzędu skarbowego za pomocą sieci Internet, podpisując je bezpiecznym podpisem elektronicznym (e-podpisem) ...
Deklaracje roczne PIT za 2023 rok, składane w roku 2024 w pierwszych pozycjach nakazują wybór numeru podatkowego, którym osoba wypełniająca druk identyfikuje się przed organem podatkowym. Wyboru w pozycji „identyfikator podatnika” dokonać należy pomiędzy numerem NIP i PESEL ...
Informacja IFT za 2023 r. dotyczy wyłącznie nierezydentów, którzy uzyskują wynagrodzenia na podstawie innej niż umowa o pracę i umowy pochodne do takiej umowy. Wystawienie informacji o wysokości przychodu (dochodu) uzyskanego przez osoby fizyczne niemające w Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania odbywa się na ściśle określonych zasadach ...
Dla wielu pełnoletnich, uczących się dzieci wakacje to czas zarobkowania. Ich wynagrodzenie może mieć jednak wpływ na prawo do skorzystania przez rodziców z pewnych preferencji podatkowych, a konkretnie - może ich tych przywilejów pozbawić ...
Zwrot podatku to świadczenie, którego wyczekuje wielu podatników, szczególnie Ci którzy skorzystali w swoim zeznaniu PIT z ulg. Kiedy nastąpią zwroty podatku z rozliczeń podatkowych za 2023 r.? Czy warto już teraz składać zeznania? Wyjaśniamy.
Przychody w firmie osoby fizycznej - poza sprzedażą towarów i usług - generuje szereg innych zdarzeń gospodarczych. Wśród nich jednymi z najczęściej spotykanych są transakcje odpłatnego zbycia środków trwałych - zazwyczaj w drodze sprzedaży. Na sposób opodatkowania takiej transakcji wpływa wiele okoliczności ...
Polscy obywatele zarabiający za granicą powinni pamiętać o złożeniu w Polsce deklaracji rocznej. Polski rezydent podatkowy rozliczenia rocznego dokonać musi sumując całość uzyskiwanych w danym roku kwot przychodów, zarówno tych uzyskanych w kraju, jak i za granicą (nieograniczony obowiązek podatkowy). Zdarzają się jednak przypadki, gdy przychodów zagranicznych nie trzeba w Polsce w ogóle wykazywać ...
Choć Ministerstwo Finansów stara się uspokajać Polaków pracujących za granicą, że ratyfikacja międzynarodowej konwencji MLI nie wpłynie na zasady ich opodatkowania, wprowadzane od 2018 r. przepisy wpłyną na zasady rozliczeń w kraju nie tylko w spółkach, ale również wśród zarabiających za granicą osób fizycznych ...
Niezależnie od stosowanej metody unikania podwójnego opodatkowania, ustawodawca wskazał pewne rodzaje przychodów, które zawsze pozostaną zwolnione z opodatkowania w Polsce i których nie należy w ogóle wykazywać na terytorium kraju w rocznej deklaracji podatkowej ...