Podatek dochodowy to jedno z najważniejszych zobowiązań względem fiskusa, jakie muszą regulować osoby osiągające podlegający opodatkowaniu dochód. Płacą go zarówno osoby fizyczne (PIT), jak i osoby prawne (CIT).
Podatek dochodowy to podatek bezpośredni, a więc obciążający bezpośrednio podatnika, różniący się pod tym względem od podatków pośrednich, takich jak podatek od towarów i usług. Jego obowiązkiem jest w związku z tym odprowadzenie go do stosownego organu podatkowego, choć często dzieje się to za pośrednictwem płatnika (a więc np. pracodawcy, odprowadzającego zaliczki na podatek). Większość podatników kojarzy podatek dochodowy z podatkiem dochodowym od osób fizycznych i jego nieodłączną częścią, jaką jest rozliczanie rocznej deklaracji podatkowej PIT. Na tym jednak wcale nie kończy się to zagadnienie. Podatek dochodowy płacą również osoby prawne (CIT – Corporate Income Tax).
Warto dowiedzieć się więcej na ten temat, poznając przy tym m.in. reguły płacenia zaliczek, sposób obliczania PIT i podstawy opodatkowania, stawki podatku, koszty uzyskania, a także ulgi i odliczenia, które może zastosować podatnik. Dzięki nowoczesnym narzędziom rozliczenia z fiskusem nie muszą być wcale skomplikowane, a każdy podatnik poradzi sobie z nimi bez większych problemów.

Źródło: Natee Meepian/Shutterstock.com
Osoby fizyczne, zatrudnione np. na podstawie umowy o pracę, umów cywilnoprawnych czy prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, zgodnie z ustawą są zobowiązane do opłacania podatku dochodowego od osób fizycznych, określanego równie często terminem PIT (ang. Personal Income Tax). Ten kojarzy się głównie z deklaracją składaną za rok podatkowy, w jego trakcie podatnik odprowadza jednak również zaliczki na podatek dochodowy. Jeżeli jest zatrudniony, robi to za pośrednictwem płatnika, którym jest zakład pracy, dla emerytów i rencistów jest to natomiast Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Osoby prowadzące działalność gospodarczą muszą natomiast odprowadzać zaliczki we własnym zakresie.
Do uiszczania podatku dochodowego zobowiązane są również osoby prawne, takie jak
- spółki prawa handlowego (spółki akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością),
- spółki komandytowo-akcyjne,
- stowarzyszenia, banki, fundacje,
- podatkowe grupy kapitałowe.
Podstawę opodatkowania stanowi przy tym dochód osiągnięty w roku podatkowym przez osobę prawną. Dotyczy to wszystkich spółek, których siedziba znajduje się na terenie Polski, w nieograniczonym zakresie oraz spółek zagranicznych w zakresie dochodów osiąganych na terenie Polski.
Stawka podatku dochodowego od osób fizycznych jest zależna od formy opodatkowania. Stawki podatkowe wynoszą:
Obliczając wysokość podatku, pod uwagę należy wziąć również m.in. kwotę zmniejszającą podatek, składki na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne, koszty uzyskania przychodu oraz ulgi i odliczenia od podatku, które można zastosować w przypadku konkretnego podatnika.
Jednym z ważnych obowiązków podatnika jest złożenie w terminie rocznej deklaracji podatkowej PIT. Aby to zrobić, nie trzeba nawet wychodzić z domu. Co więcej: przygotowane narzędzia pozwalają na automatyzację większości czynności, w tym zarówno obliczenie kwoty podatku, jak i przesłanie deklaracji do odpowiedniego urzędu skarbowego. Aby to zrobić, należy:
Podatek PIT przez Internet
Zdecydowanie najłatwiejszym i najszybszym sposobem na rozliczenie podatku od dochodów osób fizycznych jest skorzystanie z narzędzi online. Do dyspozycji podatnika pozostaje kilka różnych możliwości. Jedną z najpopularniejszych jest uruchomiony przez Ministerstwo Finansów system Twój e-PIT. W ten sposób można rozliczyć deklaracje PIT-37, PIT-38, PIT-36 i PIT-28. Olbrzymim udogodnieniem jest automatyczne pobranie informacji z dokumentów nadesłanych przez płatników oraz uzupełnienie deklaracji PIT. Wobec tego wystarczy, aby podatnik zweryfikował prawdziwość danych oraz przesłał deklarację do urzędu skarbowego. Jeżeli tego nie zrobi, PIT zostanie przesłany automatycznie. Z potencjału narzędzia nie mogą jednak skorzystać między innymi osoby prowadzące własną działalność gospodarczą. Do ich dyspozycji pozostaje jednak inne oprogramowanie, takie jak system e-Deklaracje. Zeznanie podatkowe będzie można również przygotować i wysłać w niezwykle łatwy sposób, korzystając z programów PIT, takich jak e-pity. Cały proces jest w znacznej mierze zautomatyzowany, a narzędzie przyda się również w przypadku innych rozliczeń z fiskusem.
Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych mogą starać się o zmniejszenie należnego podatku dzięki zastosowaniu ulg oraz odliczeń podatkowych. Ulgi lub odliczenia obniżają dochód stanowiący podstawę opodatkowania bądź umożliwiają zmniejszenia wysokości należnego do zapłaty podatku. Podatnik o prawo do stosowania ulg, musi zadbać już w trakcie roku ...
Przy składaniu deklaracji PIT, wielu małżonków decyduje się na wspólne rozliczenie. Ma na to szansę także osoba, której w roku podatkowym 2010 małżonek zmarł ...
Zwolnieniu z opodatkowania podlega wartość: wartość nieodpłatnych świadczeń, otrzymanych od świadczeniodawcy w związku z jego promocją lub reklamą - jeżeli jednorazowa wartość tych ...
Zdarza się, że prawo pozwala, by nie naliczać podatku od przychodów w naturze oraz świadczeń nieodpłatnych, które są świadczeniami jednostronnymi – zatem taki, za które nie trzeba oddawać kontrahentowi świadczenia równoważnego ...
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowaniu podlegają również świadczenia, które podatnik otrzymuje nieodpłatnie. Mogą to być świadczenia...
Zasady wolnorynkowe pozwalają zawierać umowy zarówno z kontrahentami krajowymi, jak i zagranicznymi w walucie obcej. Dla celów podatkowych umowy takie muszą zostać przeliczone na złotówki. Stąd istotne jest ustalenie kursu, który musi być stosowany przez dany podmiot dla przeliczania kwot przychodów. Podatnicy mogą bowiem dokonywać ...
Obowiązek wystawiania faktur obejmuje zarówno prowadzących KPiR, ryczałt ewidencjonowany, czy rozliczających kartę podatkową ...
Jedną z metod rozliczania wzajemnych wierzytelności jest kompensata. W przypadku skompensowania się długu z wierzytelnością – wzajemne długi i wierzytelności pokrywają się i nie występuje konieczność ich opłacenia w pieniądzu ...
Wyłączenia: Przychodami z działalności gospodarczej nie są dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia związane z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których dokonuje się odpisów amortyzacyjnych...
Przychodami z działalności gospodarczej są kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane po wyłączeniu wartości: zwróconych towarów, udzielonych rabatów, bonifikat i skont oraz podatku VAT ...