Przedsiębiorcy zakładając działalność gospodarczą dokonują wyboru formy opodatkowania. Formę opodatkowania można zmienić. Aby jednak to zrobić trzeba pamiętać o obowiązujących terminach. To jednak nie wszystko w 2022 i 2023 roku trzeba być szczególnie czujnym. Nowe przepisy Polskiego Ładu znacząco zmodyfikowały bowiem przepisy dotyczące zmiany formy opodatkowania przedsiębiorców.

» Zmiana formy opodatkowania w 2022 roku. MF tłumaczy, co robić krok po kroku

Wybrana przez przedsiębiorcę forma opodatkowania działalności gospodarczej nie musi obowiązywać przez cały okres prowadzenia firmy. Jeżeli przedsiębiorca uzna, że inna forma opodatkowania będzie dla niego korzystniejsza, może dokonać jej zmiany. W 2022 roku za sprawą Polskiego Ładu zasady zmiany formy opodatkowania działalności zostały jednak zmodyfikowane. Dzięki znowelizowanym, lipcowym przepisom Polskiego Ładu 2.0. przedsiębiorcy zyskali możliwość nie tylko zmiany formy opodatkowania wstecz w całym 2022 roku, lecz również zmiany opodatkowania w drugiej połowie roku – od lipca do grudnia.

Źródło: shutterstock

Polski Ład 2.0 a zmiana formy opodatkowania w 2022 roku na skalę

Ustawą z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2022 poz. 1265) - tzw. Polskim Ładem 2.0., ustawodawca dał przedsiębiorcom prawo do zmiany formy opodatkowania jeszcze w trakcie 2022 roku. Jeżeli przed 1 lipca 2022 roku przedsiębiorca do swoich przychodów (dochodów) uzyskanych z: pozarolniczej działalności gospodarczej (jednoosobowo, w spółce, w formie przedsiębiorstwa w spadku), działów specjalnych produkcji rolnej, bądź najmu prywatnego - stosował podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, ma prawo zmienić ich opodatkowanie na zasady ogólne według skali podatkowej.

Zmiana formy opodatkowania 2022 - kiedy za cały rok, a kiedy za pół roku

Ustawodawca dał niektórym firmom możliwość zmiany formy opodatkowanie w tzw. układzie mieszanym, stosując inną formę opodatkowania od stycznia do czerwca, a inną od lipca do grudnia 2022 roku. Mowa o przedsiębiorcach opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Mogą oni opodatkować swoje przychody wg skali podatkowej w układzie:

1. W całym 2022 roku (obejmując wszystkie przychody od stycznia do grudnia 2022 roku skalą podatkową) bądź,
2. Pozostając na ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych w okresie od stycznia do czerwca, a następnie zmieniając formę opodatkowania w okresie od lipca do grudnia 2022 roku na skalę podatkową.

Zmiana formy opodatkowania od 1 lipca do 31 grudnia 2022 - ważny termin

Przedsiębiorcy opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych mogą zmienić formę opodatkowania w okresie od lipca do grudnia. Muszą jednak o tym fakcie poinformować urząd skarbowy. Oświadczenie podatnik zobowiązany jest złożyć w oddziale US w terminie do 22 sierpnia 2022 roku. Gotowy wzór oświadczenia udostępniamy w artykule ,, Pobierz wzór oświadczenia o zmianie formy opodatkowania od 1 lipca 2022 roku”.

Zmiana formy opodatkowania za cały 2022 rok

Inne zasady postępowania obowiązują w przypadku przedsiębiorców, którzy podejmą decyzję o zmianie formy opodatkowania na skalę w całym 2022 roku. W takim przypadku zarówno przedsiębiorcy na ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych, jak i na podatku liniowym zmiany opodatkowania dokonają w sezonie rocznych rozliczeń podatku PIT, w drodze składanej deklaracji podatkowej PIT. Szczegółowe zasady wyjaśniamy poniżej.

Przejście z podatku liniowego na skalę 2022 (złóż PIT-36 zamiast PIT-36L)

Przedsiębiorcy opodatkowani w 2022 roku podatkiem liniowym, którzy podejmą decyzję o zmianie formy opodatkowania w całym 2022 roku na zasady ogólne według skali podatkowej – zmiany dokonają w sezonie rocznych rozliczeń podatku PIT. W jaki sposób będzie się to odbywało?

O wyborze skali podatkowej dla dochodów (przychodów) w całym 2022 roku przedsiębiorca poinformuje urząd skarbowy składając zamiast dotychczasowej deklaracji PIT-36L / PIT‑36LS (podatek liniowy) – deklarację PIT-36 / PIT-36S (zasady ogólne). Zmiana złożonej deklaracji będzie w 2023 roku nie tylko rozliczeniem dochodów za 2022 rok, lecz jednocześnie oświadczeniem podatnika o zmianie formy opodatkowania w całym 2022 roku.

Jak tłumaczy Ministerstwo Finansów ,,W 2022 roku masz obowiązek nadal obliczać i wpłacać zaliczki zgodnie z zasadami przewidzianymi dla podatku liniowego.

W składanym zeznaniu PIT-36 lub PIT-36S wykażesz:

• przychody, koszty ich uzyskania, dochód lub stratę oraz
• miesięczne lub kwartalne zaliczki należne i wpłacone (w tym zaliczki uproszczone).

Poza przychodami z działalności gospodarczej w zeznaniu musisz wykazać również wszystkie inne dochody opodatkowane według skali podatkowej – jeśli takie osiągnąłeś (np.: z zasiłku chorobowego, pracy, umowy zlecenia, emerytury)”.

Przejście z ryczałtu ewidencjonowanego na skalę 2022 (złóż PIT-36 zamiast PIT-28)

Podobna zasada obowiązuje w przypadku zmiany formy opodatkowania z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na zasady ogólne w całym 2022 r.. Przedsiębiorca, ryczałtowiec o przejściu na skalę poinformuje urząd skarbowy w drodze składanej deklaracji PIT. Co to oznacza?

Aby zastosować skalę podatkową w całym 2022 r.(zamiast ryczałtu) przedsiębiorca w sezonie rocznych rozliczeń podatku PIT za 2022 rok, składanych w roku 2023 – zamiast dotychczasowej deklaracji PIT-28/PIT-28S (ryczałt) rozliczy uzyskane przychody na druku PIT-36/PIT-36S (zasady ogólne).

Jak uczula Ministerstwo Finansów ,, W 2022 roku masz obowiązek nadal prowadzić ewidencję przychodów oraz obliczać i wpłacać ryczałt zgodnie z zasadami przewidzianymi dla ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. W składanym zeznaniu PIT-36 lub PIT-36S wykażesz:

• przychody, koszty ich uzyskania, dochód lub stratę oraz
• miesięczne lub kwartalne zaliczki należne i wpłacone w wysokości należnego i zapłaconego w 2022 r. ryczałtu.

Poza przychodami z działalności gospodarczej w zeznaniu musisz wykazać również wszystkie inne dochody opodatkowane według skali podatkowej – jeśli takie osiągnąłeś (np.: z zasiłku chorobowego, pracy, umowy zlecenia, emerytury)".

Zmiana formy opodatkowania z ryczałtu na skalę. Co z księgami?

Przedsiębiorcy na ryczałcie, zanim podejmą decyzję o przejściu w 2022 roku na skalę – muszą sprawdzić, czy są w stanie uzupełnić podatkową księgę przychodów i rozchodów. Jest ona bowiem niezbędna do opodatkowania dochodów (przychodów) na zasadach ogólnych. Uzupełnienie księgi powinno nastąpić jeszcze przed zawiadomieniem US o zmianie formy opodatkowania w 2022 roku. Więcej na ten temat w artykule ,, Przejście z ryczałtu na skalę od lipca przy braku faktur kosztowych. Ważny warunek”.

Nowy, jednolity termin składania deklaracji PIT w 2023 roku

Od 2023 roku (PIT za 2022 r.) zaczną obowiązywać nowe, zmienione terminy rozliczania rocznej deklaracji PIT.

Za sprawą nowych przepisów Polskiego Ładu, począwszy od przyszłorocznych rozliczeń PIT za 2022 rok, zmienią się terminy rozliczeń rocznych deklaracji podatkowych tj. PIT-16A, PIT-28, czy PIT-28S. Będzie on przypadał 30 kwietnia (1 maj 2023 roku). Oznacza to, że nowy termin będzie ujednolicony i przypadnie tego samego dnia co w przypadku pozostałych druków PIT tj. PIT-37, PIT-36, PIT-36S, PIT-36L, PIT-36LS, PIT-39, czy PIT-38.  Więcej na ten temat w artykule ,, Do kiedy PIT za 2022 r.? Nowe terminy rozliczeń”.

Zmiana formy opodatkowania za 2022 rok a rok 2023 i lata następne

Wątpliwości budzi kwestia tego, czy zmiana formy opodatkowania w całym 2022 roku automatycznie ma zastosowanie do lat następnych. Odpowiedzi na to pytanie dostarcza resort finansów. Jego zdaniem ,,zmiana formy opodatkowania dokonana po zakończeniu 2022 r.ma zastosowanie wyłącznie do dochodów w roku 2022. Wybór ten nie dotyczy lat następnych. Jeśli chcesz zrezygnować z opodatkowania podatkiem liniowym w 2023 roku, zawiadom o tym urząd skarbowy zgodnie z obowiązującymi przepisami”. 

Zmiana formy opdatkowania w 2023 roku

Jeżeli podatnik chce zmienić formę opodatkowania obowiązującą w 2023 roku - również  musi poinformować o tym fakcie US, w ustawowo określonym terminie. Termin ten uzależniony jest jednak do samej formy opodatkowania. I tak:

W przypadku zmiany formy opodatkowania na podatek liniowy bądź ryczałt przedsiębiorca może dokonać zmiany formy opodatkowania w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik osiągnął pierwszy w roku podatkowym przychód lub do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu roku podatkowego.

Przykład. Przedsiębiorca pierwszy dochód w 2023 roku uzyskał w styczniu 2023 roku. Oznacza to, że czas na wybór nowej formy opodatkowania ma do dnia 20 lutego 2023 roku.

W nieco innej sytuacji znajdują się przedsiębiorcy chcący zmienić formę opodatkowania z karty podatkowej na inną. Wniosek o zmianę formy opodatkowania w ich przypadku należy złożyć najpóźniej do dnia 20 stycznia roku podatkowego.

Przykład

Przedsiębiorca w 2022 roku prowadził działalność opodatkowaną na zasadach karty podatkowej i w 2023 roku chce dokonać rezygnacji z tej formy opodatkowania. Przedsiębiorca ten ma czas na złożenie wniosku o rezygnację z karty podatkowej i wybór innej formy opodatkowania tylko do 20 stycznia 2023 roku. Jeżeli uzna on, że nowa forma opodatkowania również nie jest dla niego korzystana, nadal ma on czas na ostateczną zmianę formy opodatkowania do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik ten osiągnął pierwszy w roku podatkowym przychód albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu roku podatkowego.

Jak krok po kroku zmienić formę opodatkowania?

Oświadczenie o zmienie dotychczasowej formy opodatkowania przedsiębiorca może złożyć:

1. w urzędzie skarbowym, bądź
2. za pośrednictwem CEIDG (zmieniając dotychczasowe dane we wpisie). 

Najszybciej i najprościej zrobisz to jednak za pośrednictwem serwisu biznes.gov.pl. 

Aby zmienić formę opodatkowania, na stronie głównej serwisu należy w pierwszej kolejności wybrać przycisk ,,ZMIEŃ DANE W CEIDG".  Serwis poprowadzi Cię krok po kroku zmianie formy opodatkowania.

Aby się zalogować należy wybrać jedną z dostępnych form:

1. logowanie poprzez profil zaufany,
2. logowanie poprzed e-dowód osobisty. 

Źródło: serwis biznes.gov.pl

Po zalogowaniu do serwisu wśród dostepnych opcji wybieramy ,,Chcę edytować wpis, wysłać dokumenty do ZUS lub urzędu skarbowego".

Uwaga! zmieniając formę opodatkowania w 2022 roku jako datę wybieramy dzień 01.01.2022 - bez względu na to. kiedy zmieniamy wpis. 

Na kolejnej stronie w sekcji PODATKI należy wybrać ,,Wybór formy opodatkowania" oraz postępować zgodnie z komunikatami na ekranie. 

W kolejnych krokach przedsiębiorca zostanie poproszony o wskazanie wybranej formy opodatkowania, którą chce wybrać na cały rok: 

Źródło: biznes.gov.pl

W końcowym kroku należy podpisać oświadczenie za pomocą Profilu Zaufanego i go wysłać.

Pełna instrukcja zmiany danych w CEiDG dostępna jest na stronie https://www.biznes.gov.pl/pl/opisy-procedur/-/proc/737

Formy opodatkowaniaPolski ŁadRyczałtPodatek liniowySkala podatkowaPIT-36