Polski ład zmienił zasady rozliczania zasiłku macierzyńskiego za 2022 rok. Z dodatkowej preferencji i zwolnienia mogą skorzystać niektóre osoby pobierające to świadczenie. Wyjaśniamy, co się zmieniło i kto może skorzystać ze zmian, jakie wprowadzono w lipcu 2022 r.

W ramach reformy podatkowej ustawodawca zdecydował o wprowadzeniu specjalnej ulgi podatkowej dla podatników pobierających zasiłek macierzyński. Kto może skorzystać ze zwolnienia? I jaki jest jego limit oraz jak i kiedy złożyć PIT za 2022 rok — podpowiadamy

Zasiłek macierzyński w PIT za 2022 rok

W sytuacji, kiedy zasiłek macierzyński w 2022 roku wypłacał Zakład Ubezpieczeń Społecznych, podatnik powinien otrzymać PIT-11A do końca lutego 2022 roku, który zawiera dane o wysokości pobranych i przekazanych na konto urzędu skarbowego zaliczek na podatek dochodowy, a także o wysokości otrzymanego samego zasiłku. Natomiast kiedy płatnikiem zaliczki na podatek był pracodawca, to on ma obowiązek sporządzić i przekazać pracownikowi do końca lutego informację na druku PIT-11, które podobnie jak wskazano wyżej, zawiera informacje pozwalające na sporządzenie zeznania rocznego. 

Wspólne rozliczenie PIT z małżonkiem za 2022 rok. Kiedy to się opłaci? – policzyliśmy — PIT.pl

Zasiłek macierzyński zwolniony z PIT, ale tylko dla niektórych

Od 1 lipca 2022 r. zasiłek macierzyński jest zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych do kwoty 85 528 zł w skali roku.  Ze zwolnienia podatkowego może skorzystać osoba, która pobierała zasiłek macierzyński i ma prawo do skorzystania z jednej z ulg podatkowych: 

• ulgi dla młodych, która przysługuje osobom, które nie ukończyły 26 lat; 
• ulgi na powrót, która przysługuje osobom, które na stałe wracają do Polski z zagranicy; 
• ulgi dla rodzin 4+, która przysługuje osobom, które wychowują co najmniej 4 dzieci; 
• ulgi dla pracujących seniorów, która przysługuje osobie, która pracuje po osiągnięciu wieku emerytalnego (60 lat – kobieta,  65 lat – mężczyzna, zasiłek macierzyński może przysługiwać pracującemu seniorowi, m.in. jeśli przyjmie dziecko lub dzieci na wychowanie);

Zmiana przepisów obejmuje okres od 1 lipca 2022 roku, stąd osoby należące do powyższych grup podatników, które pobierały po 1 lipca 2022 roku  świadczenia wypłacane przez pracodawcę lub ZUS za okres: urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego oraz ojcowskiego mogą skorzystać z ulgi.  Co ważne, ulga nie obowiązuje w przypadku innych świadczeń pobieranych w ramach ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego i jest ograniczona kwotowo.

Zasiłki macierzyńskie zwolnione z PIT, ale tylko dla niektórych podatników

Jak wskazano wyżej, z ulgi mogą skorzystać tylko niektórzy podatnicy. Ustawodawca zwolnił z PIT zasiłki macierzyńskie, wypłacane po 1 lipca 2022 ro dla osób posiadających prawo do jednej z następujących ulg podatkowych:

• ulgi dla młodych, czyli osób przed 26. rokiem życia,
• ulgi na powrót dla podatników powracających na stałe do Polski z zagranicy,
• zwolnienia z podatku dla rodzin 4+, czyli wychowujących co najmniej czwórkę dzieci,
• ulgi dla pracujących seniorów, czyli podatników po osiągnięciu wieku emerytalnego.

Okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego

Zasiłek macierzyński przysługuje przez okres od 20 do 37 tygodni. Jego długość jest uzależniona od liczby dzieci przy jednym porodzie:

• 20 tygodni – w przypadku narodzin jednego dziecka,
• 31 tygodni – w przypadku narodzin dwojga dzieci,
• 33 tygodnie – w przypadku narodzin trójki dzieci,
• 35 tygodni – w przypadku narodzin czwórki dzieci,
• 37 tygodni – w przypadku narodzin piątki i więcej dzieci.

Zasiłek macierzyński przysługuje przez okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego, jak i urlopu ojcowskiego.

Rozliczenie PIT za 2022 r. z ulgą 4+. Sprawdź, jak dostać większy zwrot podatku - PIT.pl

Wysokość zasiłku macierzyńskiego

Wysokość zasiłku macierzyńskiego, jaki przysługuje, przy urodzeniu jednego dziecka wynosi:

• 100% podstawy wymiaru zasiłku w okresie urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu ojcowskiego;
• 100% podstawy wymiaru zasiłku w okresie urlopu rodzicielskiego za okres 6 tygodni;
• 60% podstawy wymiaru zasiłku przez pozostałe 26 tygodni.

W przypadku, gdy pracownica, nie później niż 21 dni po porodzie, złożył pisemny wniosek o udzielenie jej, bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze, zasiłek macierzyński wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku przez cały okres zasiłkowy, czyli począwszy od urlopu macierzyńskiego do urlopu rodzicielskiego włącznie.

Zasiłek macierzyński zwolniony z PIT a prawo do ulgi prorodzinnej

W sytuacji, kiedy podatnik w roku podatkowym uzyskał przychody objęte jedną z 4 powyższych ulgą to nawet w sytuacji, gdy nie płaci podatku dochodowego (bo nie uzyskał innych przychodów podlegających opodatkowaniu według skali podatkowej), ma prawo do dodatkowego zwrotu z tytułu ulgi na dzieci do wysokości składek na ww. ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne, jakie zapłacił z własnych środków od przychodów zwolnionych od podatku w ramach tej ulgi.

Jak w terminie otrzymać zwrot podatku z PIT za 2022 rok: 4 kroki i ważne informacje — PIT.pl

Przykład

Podatnik przez cały rok samotnie wychowywał dwoje małoletnich dzieci oraz pracował na umowie o pracę. Od przychodów z pracy podatnik nie płacił podatku, gdyż były one objęte w całości ulgą dla młodych. Płacił natomiast składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (około 8 000 zł). Czy podatnikowi będzie przysługiwała ulga prorodzinna? Czy może odliczyć ulgę na dzieci w wysokości 2 224,08 zł (2 x 1 112,04 zł) i otrzymać nadpłatę w tej wysokości?

Odpowiedź: Tak, gdyż w tym przypadku ma zastosowanie mechanizm dodatkowego zwrotu oraz kwota zwrotu w wysokości 2 224,08 zł nie przekracza kwoty składek w wysokości  8 000 zł

Najczęstsze błędy w PIT za rok 2022: Podpowiadamy jak ich uniknąć — PIT.pl

Zasiłek macierzyński zwolniony z PIT a kwota wolna od podatku 2022

W związku ze zmianami w ramach Polskiego ładu kwota wolna od podatku wzrosła do 30 000 zł kwota wolna od podatku. Jednak wysokość kwoty wolnej od podatku nie podwyższa kwoty zwolnienia od podatku zasiłku macierzyńskiego. Limit dochodów, które obejmuje zwolnienie, wynosi 85 528 zł. Oznacza to, że rodzicowi nie przysługuje kwota 115 528 zł tytułem zwolnienia, a jedynie 85 528 zł.

Wszystko, co powinieneś wiedzieć o uldze prorodzinnej na dziecko urodzone w 2022 roku — PIT.pl

Czy trzeba składać zeznanie roczne w przypadku zasiłku macierzyńskiego zwolnionego z PIT?

Zasiłek macierzyński należy co do zasady wykazać w zeznaniu rocznym. Zasiłek macierzyński należy do katalogu tzw. przychodów z innych źródeł. Ustawodawca umieścił w tym punkcie takie przychody, których nie da się jednoznacznie zakwalifikować do źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Informacje na temat wysokości świadczeń znajdują się w polach: 40 i 41 w PIT-11A oraz 64 i 68 w PIT-11.  Podatnik, którego zasiłek macierzyński jest zwolniony z PIT, musi złożyć zeznanie podatkowe, wtedy kiedy:

•  oprócz przychodów objętych ulgą, do której miał prawo i w ramach której, korzysta ze zwolnienia do kwoty 85 528 zł, uzyskał dochody podlegające opodatkowaniu według skali podatkowej,
• ubiega się o zwrot nadpłaconego podatku, np. od tej części ulgi, do której jest uprawniony, a od której zapłacił zaliczkę na podatek w trakcie roku,
• korzysta z ulgi na dzieci lub ulgi dla rodzin 4+, ma obowiązek doliczyć do dochodu lub podatku kwoty uprzednio dokonanych odliczeń, do których utracił prawo.

W przypadku wystąpienia okoliczności do złożenia zeznania podatnik musi złożyć odpowiedni druk PIT-36 albo PIT-37. 

W sytuacji, kiedy podatnik jest zwolniony z zapłaty podatku od zasiłku macierzyńskiego, powinien sprawdzić, czy pracodawca lub ZUS nie pobrał zaliczek na PIT od 1 lipca 2022 rok. W sytuacji ich pobrania podatnikowi będzie przysługiwał zwrot pobranych zaliczek. Natomiast kiedy kwota zasiłku macierzyńskiego osoby zwolnionej od podatku przekroczy limit 85 528 zł podatnik, będzie musiał uregulować niedopłatę podatku dochodowego.

5 sposobów na zapłatę podatku z PIT za rok 2022 - PIT.pl

Warto zwrócić uwagę, że zasiłek macierzyński jest zwolniony z opodatkowania tylko dla określonej grupy podatników i zwolnienie dotyczy tylko świadczeń wypłaconych po 1 lipca 2022 r. Pozostali podatnicy mają obowiązek rozliczenia zasiłku macierzyńskiego, im żadne zwolnienie dotyczące tego świadczenia za 2022 rok nie przysługuje. Więcej o zwolnieniach wprowadzonych w ramach Polskiego ładu można przeczytać w artykułach:

Polski Ład: Nowe ulgi podatkowe i modyfikacja już istniejących - PIT.pl

Polski Ład z nową ulga dla rodzin 4+. Warunki, które pozwolą na skorzystanie z preferencji - PIT.pl

Jak skorzystać z ulgi dla pracujących seniorów? - PIT.pl

Polski ŁadPodatki 2022Macierzyństwo