W piątek Sejm przyjął rządowy projekt ustawy obniżającej składkę zdrowotną dla firm. W 2026 roku będzie obowiązywała dwuelementowa podstawa wymiaru składki zdrowotnej składająca się z części stałej ryczałtowej i zmiennej uzależnionej od przychodu lub dochodu, w zależności od formy opodatkowania. Jakie zmiany czekają przedsiębiorców? Ilu z nich skorzysta, a ilu straci?
Źródło: Forum
4 kwietnia w Sejmie posłowie zajmowali się rządowym projektem ustawy o obniżeniu składki zdrowotnej. Dotyczy on uporządkowania oraz uproszczenia zasad rozliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców i obniżenia wysokości składki zdrowotnej, szczególnie dla przedsiębiorców o niskich i średnich dochodach. Jak zagłosowali posłowie?
Komisja Finansów Publicznych oraz Komisja Zdrowia przedstawiły posłom sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 838, 1103 i 1103-A). To już trzecie czytanie tej procedowanej ustawy. Przypomnijmy, że 19 listopada 2024 ten projekt wpłynął do Sejmu.
Posłowie uchwalili ustawę obniżającą składkę zdrowotną dla przedsiębiorców
Poranna dyskusja była gorąca. A temat od wielu miesięcy dzieli nawet koalicję rządzącą. Marszałek senior Marek Sawicki przypominał, że Koalicja 15 października obiecała, iż odwróci negatywne skutki Polskiego Ładu. Wtedy 600 tys. firm "zwinęło" swój interes. Teraz mamy szansę ulżyć 2,5 mln pozostałym.
Posłowie X kadencji na 32. posiedzeniu Sejmu, o godz. 9:40 przystąpili do głosowania. 213 głosów było za, 190 przeciw, 25 osób wsztrzmało się. Tym sposobem ustawa obniżająca składka zdrowotna została przyjęta, również głosami posłów Konfederacji. Na "nie" zagłosowała Lewica, a posłanka "Razem" Marlena Zawisza, która ostrzega przed zabieraniem pieniędzy z NFZ i alarmowała, że już jest tam 20 mld dziura. Jednak minister finansów Andrzej Domański zapewnił z sejmowej mównicy, że całość kosztów pokryje budżet państwa, NFZ nie poniesie kosztów. A trzeba pamiętać, że koszt wprowadzanych zmian szacuje się na 4,6 mld zł. Popierający ustawę podnoszą argument, że na reformie ma skorzystać ok. 2,5 mln przedsiębiorców. Ale według uzasadnienia będa i tacy, którzy stracą. 130,5 tys. firm zapłaci więcej! [potykacz_pit_2]
Przed głosowaniem całego projektu odrzucono poprawki Konfederacji, która nie chciała dla ryczałtowców dodatkowej składki w wysokości 3,5 proc. od nadwyżki ponad trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia. Także wniosek Razem o odrzucenie całego projektu ustawy nie znalazł popracia.
Co zmieni się dla firm? Przede wszystkim podstawa wymiaru składki z dwóch składników
Istotą przyjętych rozwiązań jest wprowadzenie zmian w podstawie wyliczania oraz opłacania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców od 1 stycznia 2026 r. Opisywaliśmy je już w listopadzie 2024, gdy projekt został złożony w Sejmie. Znaczące zmiany w składce zdrowotnej dopiero od 2026 roku - szczegóły zmian i wyliczenia
Zmiany obejmą przedsiębiorców rozliczających podatek według skali progresywnej oraz w formie podatku liniowego. Wprowadzona zostanie dwuelementowa podstawa wymiaru składki zdrowotnej:
- część zryczałtowana będzie obliczana od 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę;
- część urealniona będzie obliczana w przypadku osiągnięcia dochodów powyżej 1,5-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, zwane dalej „przeciętnym wynagrodzeniem”.
Zdrowotna dla ryczałtowców 2026
W przypadku przedsiębiorców opłacających podatek dochodowy w formie zryczałtowanej zmiany wejdą w życie także 1 stycznia 2026 r. Analogicznie jak w sytuacji przedsiębiorców rozliczających podatek według skali progresywnej oraz w formie podatku liniowego składka zdrowotna będzie obejmowała część zryczałtowaną i część urealnioną, z tym że ta druga część będzie obliczana dopiero, gdy przychód z działalność gospodarczej przekroczy 3-krotność przeciętnego wynagrodzenia.
Szczegółowe zmiany
1. Dla osób rozliczających się: na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ustawy o PIT, w formie podatku liniowego, o którym mowa w art. 30c ustawy o PIT, oraz osób, którzy opłacają w tym samym roku kalendarzowym podatek dochodowy na zasadach określonych w art. 30ca ustawy o PIT, projekt ustawy przewiduje stałą, niską składkę, która będzie wynosić 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę w przypadku przedsiębiorców osiągających w danym miesiącu dochód do wysokości progu ustalanego jako iloczyn liczby miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej w danym roku kalendarzowym oraz półtorakrotności przeciętnego wynagrodzenia. Po przekroczeniu tak ustalanego progu składka na ubezpieczenie zdrowotne wyniesie dodatkowo 4,9% od dochodu stanowiącego nadwyżkę ponad proponowany próg. Składka na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorców opłacających podatek we wskazanych formach, którzy osiągają przeciętnie wysokie dochody, będzie więc składała się z dwóch elementów: (1) części zryczałtowanej, obliczanej od postawy wymiaru odpowiadającej kwocie 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz (2) części urealnionej, która będzie obliczana od dochodu stanowiącego nadwyżkę ponad proponowany próg. W efekcie dla przedsiębiorców o wysokich dochodach, ponad półtorakrotność przeciętnego wynagrodzenia składka na ubezpieczenie zdrowotne pozostanie powiązana z dochodem.
W przypadku wskazanej grupy przedsiębiorców konieczne będzie więc zachowanie rocznego rozliczenia składki zdrowotnej, przy czym proponuje się taki sposób ustalania dochodu i obliczania bieżącej składki zdrowotnej, aby przychody i koszty generujące dochód stanowiący nadwyżkę ponad próg były uwzględniane narastająco (od początku roku kalendarzowego), co pozwoli na obliczenie kwoty, od której odejmowane będą dotychczas zapłacone części urealnione składki zdrowotne. Tym sposobem stopniowe odprowadzanie części realnej składki zdrowotnej powinno doprowadzić do zminimalizowania przypadków, w których konieczne będzie dopłacanie lub uzyskiwanie zwrotu z tytułu rocznego rozliczenia zobowiązania składkowego.
Sprawdź szczegółowe wyliczenia - Zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców od 2026 roku
2. Dla osób rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych projekt przewiduje stałą, niską składkę wynoszącą 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia w przypadku przedsiębiorców osiągających w danym miesiącu przychód do wysokości progu ustalanego jako iloczyn liczby miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej w danym roku kalendarzowym oraz trzykrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. Po przekroczeniu tak ustalonego progu składka na ubezpieczenie zdrowotne wyniesie dodatkowo 3,5% od przychodu z działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o ryczałcie, stanowiącego nadwyżkę ponad ten próg.
3. Dla osób stosujących opodatkowanie w formie karty podatkowej proponowana jest niższa zryczałtowana składka zdrowotna wynosząca 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę.
4. Zmiana przepisów obejmie również osoby współpracujące z przedsiębiorcami, które będą opłacać składkę zdrowotną wynoszącą 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia.
Brak rozliczenia rocznego oznacza podwójną podstawę wymiaru
W przypadku braku wywiązywania się przez przedsiębiorcę z obowiązku rozliczania składki zdrowotnej – Zakład Ubezpieczeń Społecznych, zwany dalej „ZUS”, będzie korzystał z kompetencji do ustalenia miesięcznej składki na ubezpieczenie społecznej od podstawy wymiaru wynoszącej 150% minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego pierwszego dnia roku kalendarzowego. Powyższa wysokość podstawy wymiaru składki zdrowotnej odpowiada należnej w każdym przypadku części zryczałtowanej składki na ubezpieczenie społeczne (obliczanej od 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę) oraz ewentualnej części urealnionej składki na ubezpieczenie zdrowotne, dla której ZUS będzie przyjmował kolejne 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Tak ustalona podstawa wymiaru dla przypadków nieprzekazywania informacji o miesięcznym dochodzie lub przychodzie z działalności gospodarczej do ZUS powinna skłonić przedsiębiorców o niskich i średnich dochodach do starannego wywiązywania się z obowiązku rozliczeniowego. [potykacz_pit_2]
To jeszcze nie jest obowiązujące prawo. Teraz decyzja Senatu
Pamiętajmy, że ta ustawa przyjęta dziś przez Sejm, która wprowadza dwuelementową podstawę wymiaru składki zdrowotnej, nie ma jeszcze zakończonego procesu legislacyjnego. Nim będzie mogła stać się obowiązującym prawem, trafi jeszcze do Senatu.
Składka zdrowotnaZUSNiski ZUSPrzedsiębiorcaOptymalizacja podatkowaKosztyHome 1Formy opodatkowaniaRyczałtPodatek liniowySkala podatkowaZakładanie firmyPolski Ład