1500 zł na opiekę nad dzieckiem, nowe urlopy i krótszy czas pracy –zmiany dla rodziców i pracowników

Podatnicy mają prawo do odliczenia ulgi prorodzinnej w PIT 2023 nawet w sytuacji, gdy w trakcie 2022 doszło do rozstania, separacji bądź rozwodu rodziców dziecka. Jak w takiej sytuacji rozliczyć ulgę na dziecko? Który z rodziców może jako pierwszy odliczyć ulgę w PIT?
» Polski Ład - zmiany i ograniczenia w korzystaniu z ulgi prorodzinnej
Ulga prorodzinna(tzw. ulga na dzieci) jest jedną z najpopularniej odliczanych ulg wśród podatników. Budzi ona jednak szereg wątpliwości, szczególnie w kwestii sposobu odliczania ulgi prorodzinnej w PIT, w przypadku rozstania rodziców dziecka. Rok 2023 jest pod tym względem szczególny bowiem zastosowanie mają nowe przepisy Polskiego Ładu.
» Wspólne rozliczenie PIT samotnie wychowującej matki / ojca
Źródło: shutterstock
» Rozliczenie samotnego rodzica za 2022 r.
Z ulgi prorodzinnej ma prawo skorzystać podatnik, który w roku podatkowym wykonywał władzę rodzicielską w stosunku do małoletniego dziecka, pełnił funkcję opiekuna prawnego lub sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą. Oznacza to, że aby skorzystać z ulgi prorodzinnej na dziecko opiekun musi sprawować władzę rodzicielską (pełną lub ograniczoną) nad dzieckiem, bądź zaadoptować dziecko drugiego współmałżonka.
Małżonkowie mogą odliczyć ulgę prorodzinną na dzieci z poprzednich związków - posiadając nad nimi władzę rodzicielską i wychowując te dzieci. Należy jednak pamiętać, by kwota ulgi na dziecko z poprzedniego małżeństwa była wykazana w załączniku PIT/O i na formularzu PIT-37 po stronie współmałżonka, który faktycznie wykonywał władzę rodzicielską w stosunku do małoletniego dziecka, pełnił funkcję opiekuna prawnego bądź sprawował nad nim opiekę na podstawie wyroku sądu.
Rodzice wychowujący dziecko po rozstaniumogą uzgodnić pomiędzy sobą zasady rozliczania w danym roku ulgi prorodzinnej. W efekcie ulgę prorodzinną może w całości rozliczyć jeden z nich, bądź oboje – po ustalonej przez nich części. Kluczowe znaczenie ma nadal kwestia wychowywania dziecka przez jednego z rodziców, bądź przez obojga z nich. Prawo do odliczenia ulgi nie przysługuje bowiem rodzicowi, który wyłącznie wypłaca na rzecz dziecka zasądzone przez sąd alimenty, a nie uczestniczy w jego wychowywaniu (wyrok WSA we Wrocławiu z 13.10.2015 r., sygn. akt I SA/Wr 1108/15). Oznacza to, że samo wykazanie, że jest się rodzicem posiadającym władzę rodzicielską i wypełniającym z tego tytułu obowiązek alimentacyjny nie jest wystarczające.
Rozliczając jednak PIT 2023 warto pamiętać o zmianach Polskiego Ładu. W myśl nowelizacji w przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (naprzemienna opieka) lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim – kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania. Miejsce zamieszkania rozumie się zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740, z późn. zm.).
Ulga na dzieciWspólne rozliczenie PITRozliczenie rocznePIT-37