Polski Ład: Zmiany w CIT od 2022 r.

Ewelina Czechowicz

W związku z wejściem w życie od 1 stycznia 2022 r. przepisów Polskiego Ładu zmienią się przepisy dotyczące  tzw. estońskiego CIT – alternatywnej wersji podatku dochodowego dla polskich spółek. Poza tym dokonają się zmiany  w zakresie podatku u źródła oraz zmiany w przepisach o CFC. Na jakie zmiany muszą się przygotować podatnicy płacący CIT? - odpowiadamy

W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych "Polski ład"  przewiduje między innymi:

  • zmiany w zakresie estońskiego CIT,
  • zmiany w zakresie podatku u źródła,
  • Zmiany w opodatkowaniu jednostek kontrolowanych (CFC)

#Zmiany w estońskim CIT

Opodatkowanie estońskim CIT-em będzie od 2022 r. skierowane do spółek z o.o., akcyjnych, prostych spółek akcyjnych, komandytowych oraz komandytowo-akcyjnych. Warunkiem będzie jednak, żeby ich udziałowcami, wspólnikami lub akcjonariuszami były wyłączenie osoby fizyczne (mogą to być zarówno polscy, jak i zagraniczni rezydenci podatkowi).

Aby skorzystać z tego rozwiązania, spółka będzie musiała w szczególności:

  • zatrudniać na podstawie umowy o pracę (lub innej umowy podlegającej ZUS) co najmniej 3 osoby w przeliczeniu na pełen etat przez większość roku podatkowego;
  • w przypadku małych podatników (do 2m EUR przychodów) w pierwszym roku warunkiem jest zatrudnianie 1 pracownika;
  • przewidziano dodatkowe preferencje dla podatników rozpoczynających działalność;
  • spółka nie może posiadać udziałów lub akcji w innych podmiotach;
  • spółka musi osiągać większość swojego przychodu z działalności operacyjnej (przychody pasywne m.in. z wierzytelności, odsetek, poręczeń i gwarancji nie mogą stanowić więcej niż 50% przychodów);
  • spółka nie może sporządzać sprawozdań finansowych zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości.

Od 2022 r. wejście w model rozliczenia estońskim CIT będzie możliwe w trakcie roku podatkowego.

Polski Ład: nowa definicja miejsca faktycznego zarządu - PIT.pl

Polski Ład opublikowany w Dzienniku Ustaw - PIT.pl

#Stawki estońskiego CIT-u

Spółka w myśl nowych przepisów zapłaci podatek dopiero w momencie wypłaty zysku do wspólnika. W takim przypadku stawka ryczałtu (estońskiego CIT płaconego przez spółkę) będzie wynosić:

  • 10% dla małych podatników

Wybierając opodatkowanie estońskim CIT-em, podmiot gospodarczy na moment rozpoczęcia korzystania z tej formy opodatkowania będzie zobowiązany do kalkulacji tzw. dochodu z tytułu różnic pomiędzy wynikiem księgowym i podatkowym oraz ewentualnego dochodu z przekształcenia (gdy podatnik powstał w wyniku przekształcenia). Jeżeli podatnik będzie objęty ryczałtem dłużej niż 4 lata, obowiązek zapłaty podatku od dochodu z tytułu różnic przejściowych wygaśnie. Podatnik, który będzie chciał wyjść z reżimu opodatkowania ryczałtem (estońskim CIT-em) i nie będzie wypłacał zysku, nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku – podatek będzie płatny dopiero w dacie faktycznej dystrybucji zysku.

Zmiany w CIT od 2022 r.

Źródło shutterstock

Podatek CIT dla spółek komandytowych - PIT.pl

Podatek liniowy, ryczałt, estoński CIT i podatek od przychodu w nowej wersji Polskiego Ładu - PIT.pl

#Ukryte dywidendy

W związku z "Polskim ładem" od 2023 r. wejdą zmiany dotyczące tzw. ukrytej dywidendy. Fiskus będzie przyglądał się ze szczególną uwagą transakcjom między spółką a jej udziałowcem lub osobą z nią powiązaną (żoną/mężem, dziećmi, innym członkiem rodziny). 

Do wypłat stanowiących ukrytą dywidendę należy zaliczyć w szczególności:

  • koszty, których wysokość uzależniona jest od osiągniętego przez podatnika zysku lub jego wysokości (ale nie od przychodu!);
  • transakcje, których cena nie jest ustalona na poziomie rynkowym;
  • wynagrodzenie za korzystanie z aktywów należących do wspólnika lub podmiotów powiązanych, które były wcześniej własnością podatnika.

# Zmiany w podatku u źródła

Wprowadzone w ramach Polskiego ładu zmiany w podatku u źródła to: 

  • Doprecyzowanie definicji rzeczywistego właściciela.
  • Zróżnicowanie wymagań stawianych płatnikom  w dochowaniu należytej staranności przy weryfikowaniu warunków do zastosowania niższej stawki podatku albo zwolnienia.
  • Mechanizm „WHT refund” – zawężenie zakresu przedmiotowego i podmiotowego do płatności o charakterze biernym i podmiotów powiązanych.
  • Oświadczenie płatnika – sposób reprezentacji.
  • Wyłączenie z mechanizmu „WHT refund” dywidend wypłacanych na rzecz polskich rezydentów.
  • Rozszerzenie  zakresu przedmiotowego opinii o stosowaniu zwolnienia o preferencje wynikające z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania – zmiana nazwy na „opinia o stosowaniu preferencji”. Wprowadzenie tych regulacji także do ustawy o PIT.
  • Powiązanie wymogów proceduralnych z przesłankami prawa materialnego (dowodzenie statusu rzeczywistego właściciela w procedurze zwrotu podatku).
  • Certyfikat rezydencji – również kopii.

# Zmiany w opodatkowaniu jednostek kontrolowanych (CFC)

Kwestia podatku od dochodów zagranicznej spółki kontrolowanej została określona w art. 30f ustawy o PIT oraz art. 24a ustawy o CIT. Zgodnie z przepisem dochód osiągany przez polskiego podatnika od zagranicznej spółki kontrolowanej powinien być opodatkowany wg stawki 19%. Jeżeli zagraniczna spółka jest zarejestrowana w raju podatkowym, to automatycznie podlega przepisom w zakresie CFC.

Na skutek przepisów „Polskiego ładu”:

  • doprecyzowano warunki uznania jednostki za zagraniczną jednostkę kontrolowaną w ramach Kategorii 3
  • dokonano zmiany polegającej na tym, że za CFC uważa się podmiot, w którym polski podatnik posiada udziały, prawa głosu lub udział w zysku samodzielnie lub wspólnie z podmiotami powiązanymi lub z innymi podatnikami z RP. Przy czym przez innych podatników należy rozumieć podatników, którzy posiadają co najmniej 25% udziałów w kapitale lub co najmniej 25% praw głosu w zarządzaniu jednostką lub 25% prawa do uczestnictwa  w zysku spółki;
  • rozszerzeno katalog przychodów pasywnych osiąganych przez zagraniczne jednostki o takie przychody jak: przychody ze świadczonych usług niematerialnych (np. usług doradczych, księgowych, badania rynku itp.), przychody z najmu, podnajmu i innych umów o podobnym charakterze, przychody ze sprzedaży towarów lub produktów zakupionych od podmiotów powiązanych lub sprzedawanych na ich rzecz;
  • wskazano, że różnica pomiędzy faktycznie zapłaconym podatkiem a podatkiem, który jednostka ta zapłaciłaby w Polsce powinna wynosić co najmniej 25% podatku dochodowego.
  • dodano nową kategorie zagranicznych jednostek kontrolowanych – Kategoria 4 – zagraniczna jednostka spełniająca łącznie następujące warunki:
  1. spełnienie warunku posiadania 50% udziałów w kapitale, prawach głosu w organach lub udziału w zysku/ sprawowaniu kontroli, jak w przypadku Kategorii 3;
  2. różnica pomiędzy faktycznie zapłaconym podatkiem, a podatkiem, który zapłaciłaby ta jednostka w Polsce wynosi co najmniej 25% podatku dochodowego;
  3. przychody tej jednostki są nie niższe niż 30% sumy wartości posiadanych:

a) udziałów w innych spółkach/ instytucjach wspólnego inwestowania,

b) nieruchomości lub ruchomości będących własnością albo współwłasnością podatnika lub używanych przez niego na podstawie umowy leasingu

c) wartości niematerialnych i prawnych.

aktywa wskazane powyżej powinny stanowić co najmniej 50% wartości aktywów takiej spółki.

  • dodano Kategorie 5 – zagraniczna jednostka spełniająca łącznie następujące warunki:

a) spełnienie warunku posiadania 50% udziałów w kapitale, prawach głosu w organach lub udziału w zysku/ sprawowaniu kontroli, jak w przypadku Kategorii 3;

b) przekroczenie dochodu obliczonego według wzoru wskazanego w ustawie, tj.: (b + c +d) x 20%,

w którym poszczególne litery oznaczają:

b –       wartość bilansową aktywów jednostki,

c –       roczne koszty zatrudnienia jednostki,

d –       zakumulowaną (zsumowaną) dotychczasową wartość odpisów amortyzacyjnych w rozumieniu przepisów o rachunkowości;

  • mniej niż 75% przychodów tej jednostki pochodzi z transakcji dokonywanych z podmiotami niepowiązanymi mającymi miejsce zamieszkania, siedzibę, zarząd, rejestrację lub położenie w tym samym państwie co ta jednostka;
  • różnica pomiędzy faktycznie zapłaconym podatkiem, a podatkiem, który zapłaciłaby ta jednostka w Polsce wynosi co najmniej 25% od podatku dochodowego.

Wprowadzane zmiany w zakresie CFC sprowadzają się przede wszystkim do rozszerzenia katalogu jednostek uznawanych za zagraniczne jednostki kontrolowane. Według uzasadnienia do ustawy tak sformułowane przepisy mają zapobiec unikaniu opodatkowania przez tworzenie tzw. „spółek wydmuszek” posiadających bardzo duże aktywa, ale nie generujących przychodu lub generujących go w bardzo małym zakresie.

Polski Ład rozszerza definicję zagranicznej spółki kontrolowanej - PIT.pl

Nowy podatek przychodowy dla największych firm - PIT.pl

Większość zmian w CIT w ramach Polskiego ładu wejdzie w życie 1 stycznia 2022 r.

CITKsięgowośćPodatek u źródła WHTKontrolaFormy opodatkowania