Programiści odetchną z ulgą, bo ich IP BOX nie będzie ograniczane, a zmiany w zakresie sprzedaży aut wykupionych z leasingu na gruncie podatku PIT również odsuwają się w czasie. Projekt nowelizacji ustawy o PIT i o CIT nie zdoła wejść w życie z początkiem 2026 roku, bo nadal nie został przyjęty przez rząd, choć miało się to wydarzyć w trzecim kwartale 2025.
Źrodło: shutterstock / Smart Calendar
Zmiany w podatku dochodowym w ramach uszczelniania systemu podatkowego szczegółowo opisywaliśmy kilka razy. Projekt przewiduje m.in. ograniczenia w zakresie sprzętu poleasingowego, ulgi mieszkaniowej oraz wstecznej korekty amortyzacji. Ale to nie wszystko. To także zmiany dotyczące zmiany stosowania ulgi IP Box poprzez wprowadzenie obowiązku zatrudnienia i uszczelnienie przepisów w zakresie estońskiego CIT. Już jesienią 2024 roku była mowa o tym, że rząd planuje zmiany w uldze IP-BOX. Miał to być koniec 5% PIT dla programistów , ale nie nadszedł w 2025 r. i nie nadejdzie w 2026 r. najwyraźniej.
Uszczelnianie podatku dochodowego - projekt przewiduje bardzo wiele zmian
Projekt pełen zmian dotyczących PIT i CIT nadal w fazie konsultacji
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (nr UD116) miał uszczelnić system podatkowy, ale nadal jest w fazie konsultacji. Możemy znaleźć wpis o nim w Rządowym Centrum Legislacji
5 ważnych zmian w przepisach podatkowych od stycznia 2026 r.
Ustawy przewidujące niekorzystne zmiany dla podatników muszą zostac ogłoszone do końca listopada w Dzienniku Ustaw, a na to nie ma już szans, skoro projekt nie został nawet przyjęty przez Radę Ministrów, a co dopiero mówić i pełnej ścieżce legislacyjnej, głosowaniach w Sejmie i Senacie oraz podpisie prezydenta.
Zmiany planowane na 2026 rok
Do najważniejszych zagadnień rozwiązywanych na gruncie tego projektu nowelizacji ustawy o podatku CIT i PIT zapisano w nim:
- Brak opodatkowania w określonych przypadkach nieodpłatnego przekazywania najbliższej rodzinie rzeczy ruchomych – proponuje się opodatkowanie przychodów z odpłatnego zbycia rzeczy ruchomych otrzymanych przez najbliższą rodzinę przedsiębiorcy, który wykupił tę rzecz do majątku prywatnego po zakończeniu leasingu operacyjnego, a którą wcześniej wykorzystywał w działalności gospodarczej, jeżeli rodzina korzysta ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn i odpłatnego zbycia dokona przed upływem 3 lat od otrzymania.
- Wątpliwości interpretacyjne związane ze skutkami prawnopodatkowymi przeniesienia praw własności – proponuje się jednoznaczne wskazanie, iż przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy PIT, które ma na celu uregulowanie w całości lub w części zobowiązania, w tym z tytułu zaciągniętej pożyczki (kredytu), jest wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego odpłatnego zbycia (datio in solutum).
- Szerokie rozumienie sformułowania „własnych celów mieszkaniowych” w ramach tzw. ulgi mieszkaniowej – proponuje się doprecyzowanie zasad korzystania z ulgi mieszkaniowej, poprzez wskazanie, że ma ona służyć zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika. Realizacją tych potrzeb będzie nabycie nieruchomości albo praw o charakterze mieszkalnym albo gruntów pod budowę własnego domu, jeżeli podatnik nie ma innej nieruchomości, lokalu mieszkalnego.
- Wątpliwości interpretacyjne w zakresie rozumienia pojęcia „dochód podlegający opodatkowaniu” użytego w przepisach regulujących daninę solidarnościową – proponuje się jednoznaczne wskazanie, iż podatnik może dochody stanowiące podstawę obliczenia daniny solidarnościowej pomniejszyć o straty z lat ubiegłych. Straty te będą mogły pomniejszyć dochody uzyskane z tego samego źródła przychodów, z którego dochody stanowią podstawę obliczenia daniny solidarnościowej. Rozstrzygnięcie wprost, iż podatnik dochodów tych nie może pomniejszyć o inne przysługujące osobom fizycznym, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym, odliczenia lub pomniejszenia. Poszerzenie podstawy obliczenia daniny solidarnościowej o dochody z IP Box.
- Stosowanie przez podatników opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych mechanizmu optymalizacyjnego, polegającego na świadczeniu usług na rzecz podmiotu powiązanego, przez co zmniejszana jest np. należna dywidenda, która w PIT opodatkowana jest stawką 19% – proponuje się opodatkowanie takich usług stawką 17% przychodu.
- 6. Zidentyfikowanie w zakresie restrukturyzacji podmiotów schematów optymalizacyjnych – proponuje się opodatkowanie w ustawie CIT i PIT dochodów wspólników osiągniętych z likwidacji spółki niebędącej osobą prawną powstałej z przekształcenia spółki, jeżeli likwidacja spółki niebędącej osobą prawną nastąpi w określonym terminie (wcześniej niż 3 lata kalendarzowe) po przekształceniu spółki.
- 7. Zidentyfikowanie praktyki opartych na błędnej wykładni przepisów podatkowych, które prowadzą do obniżenia kosztów prowadzenia działalności – proponuje się wyłączenie możliwości amortyzacji wartości firmy powstającej na skutek przyjęcia do odpłatnego korzystania – uchylenie art. 16b ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy CIT oraz art. 22b ust. 2 w pkt 1 lit. b ustawy PIT.
- Zidentyfikowanie przypadków, które mogą prowadzić do braku efektywnego opodatkowania podatkiem od przerzucanych dochodów mającym zapobiegać erozji podstawy opodatkowania – proponuje się wprowadzenie zmian o charakterze doprecyzowującym w podatku od przerzuconych dochodów (art. 24aa ustawy CIT).
- Zidentyfikowanie praktyk wykorzystywania niektórych instrumentów finansowych do wynagradzania osób w ramach tzw. programów lojalnościowych, które powodują niższe opodatkowanie uzyskiwanych przez nie przychodów (np. opodatkowanie stawką 19% z kapitałów pieniężnych, zamiast ze źródła stosunek pracy – stawką 32% według skali podatkowej). Celem uniemożliwienia tego typu praktyk obniżających podatek proponuje się rozszerzenie zakresu stosowania zasady przypisania do źródła, w ramach którego podatnik otrzymał dane świadczenia w naturze, nieodpłatne świadczenia lub świadczenia częściowo odpłatne w postaci instrumentów finansowych, również o przychody uzyskane z realizacji tych instrumentów finansowych, które obecnie nie są objęte tą zasadą (dotyczy to np. warrantów subskrypcyjnych).
- Zidentyfikowane praktyki wykorzystywania przez podatników wstecznego obniżania lub podwyższania stawek amortyzacyjnych do obniżania zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym – proponuje się doprecyzowanie przepisów w zakresie zasad amortyzacji środków trwałych przez podatników osiągających dochody podlegające zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym poprzez wprowadzenie odpowiednich odwołań w przepisach oraz wprowadzenie braku możliwości obniżenia lub podwyższenia stawki amortyzacyjnej (stosowanej w danym roku podatkowym) po upływie terminu złożenia zeznania rocznego i zapłaty należnego podatku za ten rok.
- Dostosowanie regulacji w minimalnym CIT w celu zapewnienia efektywnego opodatkowania – proponuje się wprowadzenie zróżnicowania wysokości uproszczonej podstawy opodatkowania w zależności od wielkości podatnika (podatnicy z przychodami powyżej 50 mln euro oraz pozostali podatnicy) oraz zmiany w zakresie przepisów dotyczących wyłączeń z opodatkowania minimalnym CIT poprzez wskazanie, że opodatkowaniu tym podatkiem nie podlegają podatnicy, których rentowność, w jednym z 2 lat podatkowych (przed zmianami 3 lat podatkowych) bezpośrednio poprzedzających rok podatkowy, za który należny jest minimalny CIT, wynosiła min. 2%.
- Wykorzystywanie preferencyjnego opodatkowania dochodów z autorskiego prawa komputerowego obniżoną 5% stawką podatku (IP Box) w celu zmniejszenia wysokości zobowiązania podatkowego w sposób sprzeczny z celem niniejszej regulacji – proponuje się uzależnienie możliwości korzystania z preferencji IP Box od zatrudniania co najmniej 3 osób fizycznych niebędących podmiotami powiązanymi z podatnikiem.
- Wątpliwości interpretacyjne dotyczące statusu podatnika (podmiotu) rozpoczynającego działalność oraz podatnika (podmiotu) rozpoczynającego prowadzenie działalności w ustawie CIT – proponuje się wprowadzenie definicji podatnika oraz podmiotu rozpoczynających działalność lub rozpoczynających prowadzenie działalności, zgodnie z którą za takiego podatnika (podmiot) nie uznaje się podatnika (podmiotu) kontynuującego działalność przedsiębiorstwa innego podatnika (podmiotu).
- Wątpliwości w obliczaniu limitu uprawniającego do statusu małego podatnika w przypadku, gdy poprzedni rok podatkowy jest dłuższy albo krótszy niż 12 miesięcy – proponuje się doprecyzowanie definicji małego podatnika poprzez wprowadzenie zasad określających sposób ustalania wartości przychodu ze sprzedaży w przypadku, gdy poprzedni rok podatkowy podatnika jest dłuższy albo krótszy niż 12 miesięcy.
- Trudności z egzekucją należnego ryczałtu od dochodów spółek w przypadku rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto – proponuje się zmiany w zakresie rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto w ryczałcie od dochodów spółek poprzez wprowadzenie domniemania, że każda wypłata lub dystrybucja zysku w jakiejkolwiek formie, po zakończeniu opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek, następuje z zysku wypracowanego w okresie opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek.
- Brak definicji wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą w ryczałcie od dochodów spółek – proponuje się wprowadzenie definicji wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą, zgodnie z którą za takie wydatki uznaje się wydatki, które zostały poniesione w innym celu niż osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów oraz wszelkie rodzaju opłaty i należności publicznoprawne o charakterze sankcyjnym.
- Wątpliwości interpretacyjne na gruncie dochodu z tytułu ukrytych zysków w ryczałcie od dochodów spółek, skutkujące ryzykiem nieopodatkowania transakcji pomiędzy podatnikiem a podmiotem powiązanym – proponuje się doprecyzowanie definicji ukrytych zysków w ryczałcie od dochodów spółek poprzez eliminację przesłanki związku z prawem do udziału w zysku oraz poszerzenie katalogu ukrytych zysków, m.in. o wszelkiego rodzaju opłaty i należności wynikające z umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze.
- Brak spełnienia warunków formalnych, związanych ze sporządzeniem sprawozdania finansowego zgodnie z przepisami o rachunkowości, dla skutecznej zmiany formy opodatkowania na ryczałt od dochodów spółek przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego - proponuje się uznanie skuteczności zmiany formy opodatkowania na ryczałt od dochodów spółek w przypadku braku podpisania lub podpisania po terminie sprawozdania finansowego przez kierownika jednostki, jeśli pozostałe warunki formalne i obowiązki związane ze zmianą formy opodatkowania przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego zostały spełnione.
- Zidentyfikowanie w zakresie restrukturyzacji podmiotów schematów optymalizacyjnych, w ramach których podatnicy – kierując się wyłącznie motywacją fiskalną – decydują się na przekształcenie spółki w spółkę osobową (jawną, cywilną), a następnie jej likwidację, wykorzystując różnice w opodatkowaniu likwidacji tych spółek i uzyskując istotne korzyści podatkowe, tj. uniknięcie opodatkowania tzw. „ukrytych (cichych) rezerw” – czyli różnicy między historyczną a bieżącą (rynkową) wartością majątku spółki.
- Odczytywanie obecnego brzmienia przepisów w zakresie amortyzacji spółek nieruchomościowych w orzecznictwie sądowo-administracyjnym z pominięciem celu wprowadzonego ograniczenia co do możliwości rozliczania podatkowej amortyzacji. Oderwanie podatkowej amortyzacji od jej bilansowego ujęcia prowadzi natomiast do sytuacji, w której podatnik kreuje koszty uzyskania przychodów w oderwaniu od rzeczywistego zużycia majątku.
CITOdliczenia w PITPodatek PITPłatnik PITAuto firmoweAmortyzacjaKosztyPrzedsiębiorcaHome 3RyczałtOptymalizacja podatkowa