W sytuacji podjęcia decyzji o zaprzestaniu użytkowania samochodu firmowego i dalszego wykorzystywania go prywatnie należy zaprzestać uwzględniać pojazd w ewidencji składników majątkowych przedsiębiorstwa o okresie użytkowania dłuższym niż rok podlegających amortyzacji (art. 22a ust. 1 ustawy o PIT), to znaczy wykreślić pojazd z ewidencji.

Wycofanie środka trwałego z firmy – samochód na cele prywatne - krok po kroku

Przekazanie następuje na podstawie dokumentów wewnętrznych którymi są protokoły likwidacji lub dokumenty LT w których zaznacza się iż wycofanie następuje na cele własne podatnika. Sporządza się również protokół

przekazania. Minimalne wymogi protokołu to data sporządzenia i dzień przekazania środka, dane podstawowe przedsiębiorcy z numerem NIP, opis składnika zawierający nazwę i numerem w ewidencji środków trwałych i wskazanie danych co do sposobu opodatkowania VAT. Protokół rzecz jasna wymaga podpisu.

W systemach ewidencji strony drugiej transakcji nie wykazuje się i nie dokonuje się dalszego odpisu amortyzacyjnego. Wynika to z natury podatkowej tej czynności i jej konsekwencji. Pamiętać przecież musimy, iż samo przekazanie środka na cele prywatne z zachowaniem podmiotowości właściciela (jednoosobowa działalność) nie rodzi dochodu w rozumieniu podatku dochodowego od osób fizycznych, nie zmienia się bowiem wartość majątku przedsiębiorcy. Stanowić będzie dochód jedynie wtedy gdy pojazd zostanie zbyty przed upływem sześciu lat od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu wycofania z ewidencji (art. 10 ust. 2 pkt 3 ustawy o PIT).

Źródło: shutterstock

Wycofanie środka trwałego z firmy – samochód na cele prywatne a podatek VAT

Problematycznym elementem koniecznym do oceny skutków podatkowych przekazania pojazdu na cele prywatnej jest natomiast uwzględnienie podatku od towarów i usług naliczonego w związku z nabyciem tego środka. Na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług (art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT) potrzebne jest uwzględnienie tego faktu poprzez korektę podatku naliczonego zbywanych przed upływem dwunastu miesięcy, dla samochodu wartego poniżej piętnastu tysięcy złotych i sześćdziesięciu miesięcy dla samochodu wartego powyżej tej kwoty. Bieg tego terminu otwiera nabycie lub oddanie do użytkowania. Brak jest obowiązku korekty gdy nabycie pojazdu nastąpiło bez prawa do odliczenia podatku VAT.

Wycofanie środka trwałego z firmy – samochód na cele prywatne a koszty

Zasadniczym elementem oceny konsekwencji na gruncie podatku VAT jest tu zatem możliwość odliczenia podatku przy nabyciu. Wynika to z zasady art. 7 ust. 2 ustawy o VAT zgodnie z którym przez dostawę towarów „rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności: przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika” (…) Przejęcie pojazdu na cele prywatne podlega powyższym zasadom gdy zachowana jest podmiotowość właściciela, który jedynie podatkowo występuje w dwóch rolach. Gdy następuje faktyczne przeniesienie prawa własności na inny podmiot np. w wypadku przejęcia pojazdu od firmy leasingowej, ocenie podlega dalsze wykorzystanie pojazdu. Przy czynności tej stosuje się zasady właściwe dla odliczenia kosztów tego typu, czyli 50, lub 100%.

Wycofanie środka trwałego z firmy – samochód na cele prywatne a amortyzacja

W zakresie amortyzacji skutek przekazania powoduje oczywiście brak możliwości stosowania dalszych odpisów amortyzacyjnych. Część nieumorzona stanie się kosztem uzyskania przychodu wyłącznie w wypadku sprzedaży przed upływem 6 lat (art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy PIT).

Autor: Adam Ciulkiewicz, ekspert podatkowy, kancelaria Graś i Wspólnicy

Auto firmoweVATAmortyzacjaKosztyOdliczenie VAT