Ministerstwo Finansów wydało projekt rozporządzenia zmieniającego zasady opodatkowania wartości rzeczy i praw majątkowych przekazanych drugiej osobie w formie darowizny bądź spadku. Kluczową zmianą będzie podwyższenie kwot podlegających zwolnieniu z podatku. Kto i ile będzie mógł przekazać w spadku i darowiźnie, by nie zapłacić podatku? Wyjaśniamy.
[AKTUALIZACJA: 13 października weszły w życie zmiany dotyczące kwoty wolnej od podatku w spadkach i darowiznach. Więcej o opublikowanych zmianach w artykule ,,Wyższa darowizna i spadek bez podatku. Obowiązują już nowe kwoty wolne”].
Za sprawą projektu rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 sierpnia 2022 roku w sprawie ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz skal podatkowych, według których oblicza się ten podatek – zmianie ulegną dotychczasowe zasady ustalania wysokości podatku od spadku i darowizn. Co się zmieni?
Źródło: shutterstock
Spadki i darowizny – nowa kwota wolna od podatku
W myśl projektowanych zmian zmienić ma się kwota wolna od podatku w zakresie spadków i darowizn dla 1, 2 oraz 3 grupy. Po zmianach kwota ta ma wzrosnąć:
- Z 9.637 zł dla grupy I do kwoty 10.434 zł,
- Z 7.276 zł dla grupy II do kwoty 7.878 zł,
- Z 4.902 zł dla grupy III do kwoty 5.308 zł.
Minister Finansów zaproponował, że w myśl zmian, w przypadku darowizny od jednego darczyńcy kwota wolna od podatku wyniesie do 10.434 zł, w przypadku darowizny od wielu darczyńców do 20.868 zł łącznie.
Nowe skale podatkowe podatku od spadku i darowizn
W myśl aktualnie obowiązujących przepisów podatkowych wysokość należnego podatku od spadków i darowizn nie jest stała. Zależy ona w szczególności od wartości otrzymywanego mienia oraz stopnia pokrewieństwa pomiędzy osobą otrzymującą spadek/darowiznę a spadkodawcą albo darczyńcą. Wspomniany stopień pokrewieństwa określa się mianem grupy podatkowej. Aktualnie obowiązujące grupy podatkowe wskazuje poniższa tabela:
| Grupa | Osoby zaliczane do grupy |
| I | Małżonek, zstępni (dzieci, wnuki itd.), wstępni (rodzice, dziadkowie itd.), pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha i teściowie. |
| II | Zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych |
| III | Pozostałe osoby |
Źródło: PIT.pl / Opracowanie własne
Skalę podatkową aktualnie obowiązującą oraz wskazującą projektowane zmiany podatkowe przedstawiamy poniżej:
Spadki i darowizny – aktualnie obowiązujące stawki podatku
| Kwoty nadwyżki w zł | Podatek wynosi | |
| Ponad | Do | |
| 1) od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej | ||
| 10’278 zł | 3% | |
| 10’278 zł | 20’556 zł | 308 zł 30 gr i 5% nadwyżki ponad 10’278 zł |
| 20’556 zł | 822 zł 20 gr i 7% nadwyżki ponad 20’556 zł | |
| 2) od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej | ||
| 10’278 zł | 7% | |
| 10’278 zł | 20’556 zł | 719 zł 50 gr i 9% od nadwyżki ponad 10’278 zł |
| 20’556 zł | 1’644 zł 50 gr i 12% od nadwyżki ponad 20’556 zł | |
| 3) od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej | ||
| 10’278 zł | 12% | |
| 10’278 zł | 20’556 zł | 1’233 zł 40 gr i 16% nadwyżki ponad 10’278 zł |
| 20’556 zł | 2’877 zł 90 gr i 20% nadwyżki ponad 20’556 zł | |
Spadki i darowizny – stawki podatku po zmianach
| Kwoty nadwyżki w zł | Podatek wynosi | |
| Ponad | Do | |
| 1) od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej | ||
| 11’128 zł | 3% | |
| 11’128 zł | 22’256 zł | 333 zł 90 gr i 5% nadwyżki ponad 11’128 zł |
| 22’256 zł | 890 zł 30 gr i 7% od nadwyżki ponad 22’256 zł | |
| 2) od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej | ||
| 11’128 zł | 7% | |
| 11’128 zł | 22’256 zł | 779 zł i 9% od nadwyżki ponad 11’128 zł |
| 22’256 zł | 1’780 zł 60 gr i 12% od nadwyżki ponad 22’256 zł | |
| 3) od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej | ||
| 11’128 zł | 12% | |
| 11’128 zł | 22’256 zł | 1’335 zł 40 gr i 16% od nadwyżki ponad 11’128 zł |
| 22’256 zł | 3’115 zł 90 gr i 20% od nadwyżki ponad 22’256 zł | |
Od kiedy zmiany?
Nowe przepisy mają wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. Jak zastrzega jednak Ministerstwo Finansów ,,(…) podwyższone kwoty zwolnione z podatku i niepodlegające opodatkowaniu oraz ustalone rozporządzeniem skale podatkowe będą miały zastosowanie do przypadków, w których obowiązek podatkowy powstał od dnia następującego po opublikowania rozporządzenia w Dzienniku Ustaw”.