Od 1 stycznia 2026 r. ustawa o zmianie ustawy o elektromobilności (...) zmieni limity niektórych kosztów w ustawach o pdof i o pdop. Uregulowania te miały wyjątkowo długie vacatio legis (ponad 4 lata), ale dopiero teraz budzą dużo emocji za sprawą niejasnych przepisów przejściowych.
Zmodyfikowane uregulowania ograniczą możliwość ujmowania w firmowych kosztach podatkowych wydatków na samochody osobowe. Obecne limity amortyzacyjne i leasingowe (tj. 225.000 zł i 150.000 zł) zostaną bowiem zastąpione przez nowe, których wysokość będzie uzależniona od poziomu emisji CO2.
Limity amortyzacyjne
Obecnie limit kwotowy, do wysokości którego możliwe jest obciążanie kosztów uzyskania przychodów 100% kwotą odpisów amortyzacyjnych, naliczanych od będących środkami trwałymi samochodów osobowych elektrycznych oraz napędzanych wodorem, wynosi 225.000 zł, a dla pozostałych samochodów limit ten wynosi 150.000 zł. Tak wynika z art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy o pdof (Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) i art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy o pdop (Dz. U. z 2025 r. poz. 278 ze zm.). Limit ten obowiązuje w odniesieniu do wszystkich wskazanych samochodów niezależnie od sposobu ich użytkowania. To z kolei oznacza, że obowiązuje on bez względu na to, czy samochód jest wykorzystywany wyłącznie do celów służbowych czy do tzw. mieszanych, czyli zarówno służbowych, jak i innych (np. prywatnych).
Od 2026 r. z przywołanych przepisów będzie wynikało, że kosztów podatkowych nie stanowią odpisy amortyzacyjne od tzw. osobówek w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej kwotę:
a) 225.000 zł - w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem elektrycznym w rozumieniu art. 2 pkt 12 ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1289 ze zm.) oraz w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem napędzanym wodorem w rozumieniu art. 2 pkt 15 tej ustawy,
b) 150.000 zł - jeśli emisja CO2 silnika spalinowego samochodu osobowego, określona na podstawie danych zawartych w centralnej ewidencji pojazdów, o której mowa w art. 80a Prawa o ruchu drogowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1251 ze zm.), wynosi mniej niż 50 g na kilometr,
c) 100.000 zł - jeśli emisja CO2 silnika spalinowego samochodu osobowego, określona na podstawie danych zawartych w centralnej ewidencji pojazdów, o której mowa w art. 80a Prawa o ruchu drogowym, jest równa lub wyższa niż 50 g na kilometr.
Z art. 30 ustawy o zmianie ustawy o elektromobilności (Dz. U. z 2021 r. poz. 2269) wynika, że zmienione nią z dniem 1 stycznia 2026 r. przepisy znajdą zastosowanie do samochodów osobowych wprowadzonych do ewidencji środków trwałych podatnika od 1 stycznia 2026 r. W tej sytuacji przedsiębiorcy, którzy planują w niedalekiej przyszłości zakup i zakwalifikowanie jako środka trwałego samochodu osobowego o wartości przekraczającej 100.000 zł, w którym emisja CO2 silnika spalinowego jest równa lub wyższa niż 50 g na kilometr, powinni rozważyć jego zakup jeszcze w 2025 r., aby móc jego amortyzację rozliczać w ramach limitu 150.000 zł zamiast 100.000 zł.
Limity leasingowe
Z kolei w odniesieniu do samochodów osobowych leasingowanych, wynajmowanych i dzierżawionych w obowiązującym stanie prawnym opłaty wynikające z dotyczących ich umów, z wyjątkiem opłat z tytułu ich ubezpieczenia, nie stanowią kosztów podatkowych - jeśli chodzi o wysokość samych limitów, podobnie jak to ma miejsce w przypadku samochodów osobowych będących środkami trwałymi - w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 225.000 zł pozostaje do wartości takiej osobówki o napędzie elektrycznym i wodorowym i 150.000 zł w przypadku pozostałych samochodów osobowych, co wynika z art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o pdof oraz art. 16 ust. 1 pkt 49a ustawy o pdop.
Również te przepisy od 1 stycznia 2026 r. zmienią brzmienie. Limitowanie w kosztach opłat związanych z leasingiem, dzierżawą i najmem samochodów osobowych zostanie bowiem także powiązane z emisją CO2. Od 2026 r. z analizowanych przepisów będzie wynikało, że kosztów podatkowych nie będą stanowić opłaty w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota, o której mowa w art. 23 ust. 1 pkt 4 lit. b) lub lit. c) ustawy o pdof i w art. 16 ust. 1 pkt 4 lit. b) lub lit. c) ustawy o pdop, pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy. Tym samym opłaty dotyczące leasingowanych samochodów osobowych, w których emisja CO2 silnika spalinowego jest równa lub wyższa niż 50 g na kilometr, będą rozliczane w kosztach w ramach limitu 100.000 zł, a nie jak dotychczas 150.000 zł.
Ponieważ przywołany wcześniej art. 30 ustawy o zmianie ustawy o elektromobilności (...) będący przepisem przejściowym nie odnosi się do samochodów osobowych, które nie są wprowadzane do ewidencji środków trwałych, czyli m.in. użytkowanych w oparciu o umowy leasingu operacyjnego, najmu czy dzierżawy, powstała wątpliwość, jak go interpretować: czy w ten sposób, że nowe uregulowania będą dotyczyły umów zawartych także od 1 stycznia 2026 r., czy również tych zawartych przed tą datą, a kontynuowanych w 2026 r. O rozstrzygnięcie tej kwestii nasze Wydawnictwo wystąpiło do Ministerstwa Finansów. Co prawda nie uzyskaliśmy na nie odpowiedzi, ale swoje stanowisko resort wyraził w piśmie z dnia 17 września 2025 r., nr DD2.054.16.2025, będącym odpowiedzią na interpelację poselską nr 12100. Niestety nie jest ona korzystna dla przedsiębiorców. W piśmie tym przedstawiciel resortu stwierdził, że w odniesieniu do osobówek będących przedmiotem leasingu operacyjnego, umowy najmu, dzierżawy lub innej o podobnym charakterze, niespełniających nowych warunków emisyjnych, czyli w których emisja CO2 silnika spalinowego jest równa lub wyższa niż 50 g na kilometr, od 1 stycznia 2026 r. będzie miał zastosowanie nowy, niższy limit w wysokości 100.000 zł, nawet jeżeli takie umowy zostały zawarte przed tym dniem. Z pisma tego wynika również, że resort nie prowadzi prac legislacyjnych zmierzających do umożliwienia podatnikom, którzy zawrą wskazane umowy przed 1 stycznia 2026 r., korzystania z dotychczasowych limitów na zasadach praw nabytych - jak to ma miejsce w stosunku do osobówek będących środkami trwałymi.
Gazeta Podatkowa nr 81 (2269) z dnia 2025-10-09
Podatek dochodowy w orzecznictwie. Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl