Projektowane w ramach Polskiego Ładu przepisy ustaw podatkowych, to nie tylko podniesienie kwoty wolnej od podatku czy podwyższenie I progu podatkowego. Zmiany mają dosięgnąć również przepisów, które regulują obecnie funkcjonujące ulgi podatkowe, w tym ulgę rehabilitacyjną.

Aktualnie ulga na cele rehabilitacyjne jest uregulowana w art. 26 ust. 1 pkt 6, ust. 7 pkt 4, ust. 7a-7g ustawy PIT. Ulga przysługuje osobom niepełnosprawnym bądź podatnikom mającym na utrzymaniu osoby niepełnosprawne. Dla celów ulgi uznaje się, że osoba jest na utrzymaniu, jeżeli jej roczny dochód nie przekracza dwunastokrotności kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej, w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego. Przy czym do dochodów tych nie zalicza się:

1. alimentów na rzecz dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 ustawy PIT,
2. świadczenia uzupełniającego otrzymanego na podstawie przepisów o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, 
3. zasiłku pielęgnacyjnego oraz kwoty dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów.

Wydatki podlegające odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej

Z kolei katalog wydatków, które podlegają odliczeniu zawiera art. 26 ust. 7a ustawy PIT. 

Są to wydatki nielimitowane i limitowane górnym, bądź dolnym limitem. Do wydatków nielimitowanych należą wydatki poniesione na: 

1. adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności (pkt 1),
2. przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności (pkt 2), 
3. zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego (pkt 3),
4. zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności (pkt 4), 
5. odpłatny pobyt na turnusie rehabilitacyjnym (pkt 5), 
6. odpłatny pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjnoopiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne (pkt 6), 
7. opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa (pkt 9), 
8. opłacenie tłumacza języka migowego (pkt 10), 
9. kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25. roku życia (pkt 11), 
10. odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:
    1. osoby niepełnosprawnej – karetką transportu sanitarnego, 
    2. osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16, również innymi niż karetka środkami transportu, odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem: 
       • na turnusie rehabilitacyjnym, 
       • w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego, zakładach rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych, 
       • na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25. roku życia (pkt 15). 

Do wydatków limitowanych zalicza się wydatki poniesione na: 

1. opłacenie przewodników osób niewidomych zaliczonych do I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa – maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2 280 zł (pkt 7), 
2. utrzymanie psa asystującego, o którym mowa w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, tj. odpowiednio wyszkolonego i specjalnie oznaczonego psa, np. psa przewodnika osoby niewidomej lub niedowidzącej czy psa asystenta osoby niepełnosprawnej ruchowo, który ułatwia osobie niepełnosprawnej aktywne uczestnictwo w życiu społecznym – maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2 280 zł (pkt 8), 
3. leki, jeżeli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki stale lub czasowo. W tym przypadku odliczeniu podlegają wydatki w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy wydatkami faktycznie poniesionymi w danym miesiącu a kwotą 100 zł (pkt 12),
4. używanie samochodu osobowego stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16. roku życia – maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2 280 zł (pkt 14). 

Źródło:shutterstock

Wyłączenie w zakresie rozliczeń wydatków

Odliczeniu nie podlegają wydatki (chociażby wymienione w katalogu), które w całości zostały sfinansowane ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo w całości zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Dokumentowanie wydatków w uldze rehabilitacyjnej

Wysokość wydatków ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie. Może to być np. faktura, rachunek, dowód wpłaty na poczcie lub potwierdzenie przelewu bankowego, o ile wynika z nich kto, kiedy, komu, ile oraz za co zapłacił. Jedynie w przypadku wydatków limitowanych  nie jest wymagane posiadanie dokumentów stwierdzających wysokość wydatków. Jednakże na żądanie organów podatkowych podatnik jest obowiązany przedstawić dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia.

Ulga rehabilitacyjna w Polskim Ładzie

Projekt zaproponowanych przez resort finansów przepisów w ramach Polskieg Ładu przewiduje zmiany w zakresie przepisów normujących ulgę rehabilitacyjną adresowaną do osób niepełnosprawnych oraz osób mających na utrzymaniu bliskie osoby niepełnosprawne. Zaproponowane przez autorów projektu zmiany polegają na:

• modyfikacji (doprecyzowaniu) i dodaniu nowych tytułów (wydatków) uprawniających do odliczenia (art. 26 ust. 7a i 7f ustawy PIT). 

Zakup, naprawa i wypożyczenie wyrobów medycznych

Resort finansów proponuje dodanie pkt 2a w art. 26 ust. 7a ustawy PIT Na podstawie tego przepisu odliczeniu od podstawy opodatkowania będą podlegały wydatki na zakup, naprawę lub wypożyczenie wyrobów medycznych wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia wydanego na podstawie art. 38 ust. 4 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. U z 2020 r. poz. 357, z późn. zm.) oraz wyposażenia umożliwiającego ich używanie zgodnie z przewidzianym zastosowaniem, z wyjątkiem pieluchomajtek, pieluch anatomicznych, chłonnych majtek, podkładów i wkładów anatomicznych, gdyż te zostaną objęte odrębnym tytułem odliczenia (dodanie pkt 3a w art. 26 ust.7a ustawy PIT).  Dodatkowo resort finansów w projekcie proponuje nadanie nowego brzmienia pkt 3 w art. 26 ust. 7a ustawy PIT W obecnym stanie prawnym przepis stanowi podstawę prawną do odliczenia wydatków poniesionych na zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu dzięki tej zmianie, odliczeniu będą podlegały wydatki podatnika poniesione również na wypożyczenie takiego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych oraz wydatki na zakup, naprawę lub wypożyczenie wyposażenia umożliwiającego używanie tych przedmiotów. Przepis dotyczy sprzętu niewymienionego w wykazie obejmującym wyroby medyczne, gdyż wydatki poniesione na zakup, naprawę lub wypożyczenie wyrobów medycznych, zawartych w tym wykazie. Rozszerzona ulga rehabilitacyjna ma stanowić dodatkowe finansowe zabezpieczenie „na wypadek”, gdyby nie wszystkie wydatki na ten cel zostały osobie niepełnosprawnej zrefundowane. 

Ponadto osobnym rozliczeniom mają podlegać zabiegi rehabilitacyjne.

Pobyt opiekuna na turnusie rehabiliracyjnym

Dodatkowo nowe przepisy mają pozwolić na odliczenie w rozliczeniu podatkowym również wydatków za pobyt opiekuna przebywającego wraz z osobą niepełnosprawną – zaliczoną do grupy inwalidztwa lub dzieci niepełnosprawnych do lat 16 – na turnusie rehabilitacyjnym lub w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego i rehabilitacji leczniczej. Dotychczas odliczeniu podlegały jedynie wydatki poniesione na pobyt na turnusie rehabilitacyjnym i w tych zakładach jedynie osób niepełnosprawnych.

Definicja leku

Ponadto w ustawie ma pojawić się odesłanie do prawa farmaceutycznego w zakresie definicji leku. Wprowadzenie doprecyzowania, że chodzi o leki w rozumieniu ustawy – Prawo farmaceutyczne,  ma dać podatnikom pewność, co do intencji ustawodawcy i zmniejszyć liczbę postępowań podatkowych w zakresie ulgi rehabilitacyjnej. 

Rozliczenie wszelkich wydatków zwiazanych z przewozem osoby niepełnosprawnej

W ustawie mają dokonać się zmiany dotyczące brzmienia przepisu, który ma pozwolić na odliczenie wszelkich wydatków poniesionych na przewóz osoby niepełnosprawnej i dzieci niepełnosprawnych do lat 16, nie tylko związanych z przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne, co przewiduje obecna dyspozycja zmienianego przepisu. Zaproponowana zmiana ostatecznie porządkuje przepisy dotyczące wydatków na przejazdy osób niepełnosprawnych. Szerzej na ten temat rozliczenia wydatków na samochód piszemy tu:Wydatki na samochód w uldze rehabilitacyjnej

Ulga rehabilitacyjnaOdliczenia w PITPIT-37Korekta PITRozliczenie rocznePolski Ład