Soboń: Już niebawem fiskus rozliczy PIT za przedsiębiorców. Będzie nowe narzędzie dla firm

Już nieco ponad miesiąc pozostał pracownikom na wykorzystanie zaległego urlopu. 30 września 2023 upływa termin na wykorzystanie urlopu z 2022 r. Czy urlop może przepaść? Czy pracodawca wypłaci za niewykorzystane dni wolne ekwiwalent? I jakie zasady obowiązują aktualnie do wykorzystania zaległego urlopu – wyjaśniamy
Sytuacje, w których występuje urlop zaległy, wymienia Kodeks pracy. Okolicznościami tymi są:
- wniosek pracownika umotywowany ważnymi przyczynami – art. 164 § 1 KP,
- szczególne potrzeby zakładu pracy – art. 164 § 2 KP
- przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy (np. choroba) – art. 165 i 166 KP,
- odwołanie pracownika z urlopu z powodu okoliczności nieprzewidzianych w chwili rozpoczynania urlopu – art. 167 § 1 KP
30 września 2023 r. to ostateczny termin na rozpoczęcie zaległego urlopu. Wystarczy, że pracownik tego dnia rozpocznie urlop, a dni urlopu nie przepadną.
Urlop to niezbywalne prawo pracownika. Zgodnie z obowiązującymi przepisami kodeksu pracy pracownik nie może zrzec się urlopu ani przekazać go innej osobie. Pracodawca natomiast nie może w trakcie trwania stosunku pracy zamienić urlopu na ekwiwalent pieniężny. Ekwiwalent za niewykorzystany urlop przysługuje jedynie w sytuacji wygaśnięcia lub rozwiązywania stosunku pracy.
Źródło: Shutterstock
Aktualnie nie obowiązują już przepisy covidowe w zakresie zaległego urlopu. W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, pracodawca mógł udzielić pracownikowi, w terminie przez siebie wskazanym, bez uzyskania zgody pracownika i z pominięciem planu urlopów, urlopu wypoczynkowego niewykorzystanego przez pracownika w poprzednich latach kalendarzowych, w wymiarze do 30 dni urlopu, a pracownik był obowiązany taki urlop wykorzystać. Aktualnie pracodawcy już nie posiadają tego uprawnienia, jednak to oni odpowiadają za właściwe wykorzystanie urlopów pracowniczych.
Dodatkowy urlop pracownika z niepełnosprawnością w 2023 roku - PIT.pl
Odpowiedzialność za udzielenie pracownikom urlopów w terminie zgodnym z obowiązującymi przepisami spoczywa na pracodawcy i to on jest odpowiedzialny ze ewentualne naruszenia tego obowiązku. Dlatego też pracodawca powinien zadbać o to, aby pracownicy w odpowiednim terminie złożyli wnioski urlopowe w celu sporządzenia planu urlopów lub w przypadku braku planu urlopów, uzgodnili termin wykorzystania urlopu w drodze indywidualnego porozumienia. Należy pamiętać, że plan urlopów powinien obejmować cały urlop, jakim dysponuje pracownik, a więc również urlop zaległy.
Trzeba pamiętać, że nieudzielenie urlopu zaległego do 30 września stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika zagrożone sankcją grzywny w wysokości od 1.000 do 30.000 zł. Jeżeli zatem pracodawca nie dopilnuje, aby w pierwszej kolejności wykorzystany został urlop zaległy, naraża się na karę grzywny.
Po zmianach w przepisach pracy pracownicy mogą w roku wykorzystać więcej dni wolnych, stąd urlop wypoczynkowy może się kumulować.
W związku ze zmianami w Kodeksie pracy od kwietnia 2023 roku obowiązują nowe rodzaje urlopu:
Te dwa nowe rodzaje urlopu pozwalają na wydłużenie dni wolnych o 7 dni. W przypadku pracowników, którym przysługuje 26 dni urlopu wypoczynkowego, wymiar urlopu może wynosić nawet 33 dni w roku.
Od 26 kwietnia 2023 r. dwa nowe urlopy w Kodeksie pracy. W jakiej formie złożyć wniosek? - PIT.pl