Ulga rehabilitacyjna w PIT za 2022 r. - emerytom brakuje podatku, by z niej korzystać

Ewelina Czechowicz

W zeznaniu rocznym za 2022 r. podatnicy bardzo często nie mogą już odliczyć ulgi rehabilitacyjnej, wynika, to ze zmian, jakie wprowadzono za sprawą Polskiego ładu. Wyższa kwota wolna od podatku sprawia, że brakuje podatku, od którego była odliczana ulga. 

Podstawą prawną odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej jest art. art. 26 ust. 1 pkt 6, ust. 7a-7g ustawy o PIT oraz art. 11 ust. 1 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. W rozliczeniach podatku za 2021 r.  z odliczenia wydatków na cele rehabilitacyjne skorzystało 633 tys. podatników, których dochody nie przekroczyły 30 tys. zł. Aktualnie z odliczenia nie skorzystają wszystkie te osoby, problem dotyczy głównie emerytów oraz rencistów.

Brak dochodu w roku podatkowym uniemożliwia korzystanie z ulgi rehabilitacyjnej

Ulga rehabilitacyjna to odliczenie od dochodu. W związku z tym, jeżeli dochody podatnika nie pozawalają na odliczenie poniesionych przed podatnika wydatków w danym roku podatkowym, nie będzie on miał możliwości ich odliczenia w zeznaniu podatkowym za kolejny rok  czy kolejne lata.

Ulga rehabilitacyjna w PIT za 2022 r. - emerytom brakuje podatku, by z niej korzystać

Źródło: shutterstock

Polski ład a ulga rehabilitacyjna

Jak wyjaśnia resort finansów  podatnicy, którzy osiągnęli dochód poniżej 30 000 zł, nie mogą skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej. Według Ministerstwa brak ulgi podatkowej w  przypadku uzyskiwania dochodów mieszczących się w kwocie wolnej nie oznacza jednak strat fiskalnych. Osoby, których roczne dochody nie przekraczają 30 tys. zł (2 500 zł miesięcznie), zyskują na rozwiązaniach, które weszły w życie w roku ubiegłym — rocznie do 2 250 zł. Tej wielkości zysk podatkowy odpowiada wydatkowi rzędu 18,8 tys. zł, który może być uwzględniony w ramach ulgi rehabilitacyjnej (czyli to tak jakby podatnik wydał na cele rehabilitacyjne ok. 1 600 zł miesięcznie).

 

Kto może korzystać z ulgi rehabilitacyjnej?

Z ulgi rehabilitacyjnej za 2022 rok skorzystają podatnicy, których dochód był powyżej kwoty wolnej od podatku. Dodatkowo trzeba spełnić określone warunki. 

Z odliczeń w formie ulgi rehabilitacyjnej skorzysta osoba, która posiada:

1)      orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, lub

2)      decyzję przyznającą rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo

3)      orzeczenie o niepełnosprawności, wydane na podstawie odrębnych przepisów, w przypadku gdy osoba ta nie ukończyła 16 roku życia.

Wydatki, które można odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej

Przepis art. 26 ust. 7a ustawy o PIT zawiera zamknięty katalog wydatków, które mogą być odliczane w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Wyróżnić możemy 3 rodzaje wydatków, które można w ramach ulgi rehabilitacyjnej, są to:

1)      wydatki nielimitowane

2)      wydatki limitowane do kwoty 2280 zł rocznie

3)      wydatki ponad limit 100 zł

Wydatki nielimitowane

To grupa wydatków, w przypadku których podatnik może odliczyć całą kwotę poniesionego wydatku, będą to wydatki poniesione na:

  1. adaptację i wyposażenie mieszkań stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
  2. przystosowanie pojazdów mechanicznych dla potrzeb niepełnosprawnych,
  3. zakup i naprawę sprzętu rehabilitacyjnego,
  4. odpłatny pobyt na turnusie rehabilitacyjnym,
  5. odpłatny pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne,
  6. opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa,
  7. opłacenie tłumacza języka migowego,
  8. kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25. roku życia,
  9. odpłatny konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:
  10. osoby niepełnosprawnej-karetką transportu sanitarnego,
  11. osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16. również innymi niż karetka środkami transportu sanitarnego,
  12. odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:
  13. na turnusie rehabilitacyjnym,
  14. w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego zakładach rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo- leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych,
  15. na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25. roku życia.

Wydatki limitowane do kwoty 2280 zł w roku

W przypadku ich poniesienia odliczysz od dochodu część kwoty. Do wydatków limitowanych należą:

  1. opłacenie przewodników osób niewidomych oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu,
  2. utrzymanie przez osoby niewidome oraz osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu psa asystującego, tj. odpowiednio wyszkolonego i specjalnie oznaczonego psa,
  3. używanie samochodu osobowego stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną na potrzeby związane z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne.

Wydatki poniesione na leki powyżej 100 zł w miesiącu

Jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki stale lub czasowo, podatnik może odliczyć ich zakup ponad kwotę 100 zł w miesiącu.

Warunki korzystania z ulgi rehabilitacyjnej

Żeby skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej, trzeba być podatnikiem, który osiągnął dochód. Z ulgi skorzystać mogą podatnicy, których dochód opodatkowany jest wg skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o PIT albo podatnikiem płacącym ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, który w danym roku osiągnął przychody opodatkowane w tej formie.

Z ulgi więc będą mogli skorzystać Ci podatnicy, którzy wypełniają formularze PIT-36, PIT-37 lub PIT-28.

Odliczeniu podlegają tylko te wydatki, które nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w żadnej formie.

W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z ww. funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

Wspólne rozliczenie z małżonkiem a ulga rehabilitacyjna

W sytuacji, kiedy np. jedno z małżonków pracuje i uzyskuje wyższe dochody, warto zweryfikować czy rozliczenie wspólne pozwoli na skorzystanie z ulgi rehabilitacyjnej. W łatwy sposób można to sprawdzić korzystając z programu e-pity, w którym podatnik rozliczy ulgę rehabilitacyjną.

ulgi podatkowe w programie e-pity

Źródło: screnn z programu e-pity.pl

Ulga rehabilitacyjnaWspólne rozliczenie PITRozliczenie rocznePIT-28Odliczenia w PITTwój e-PITPolski ŁadPIT-36PIT-37