Zmiany w zatrudnieniu cudzoziemców od 29 stycznia 2022 r. Co się zmieni?

29 stycznia 2022 r. wejdą w życie nowe przepisy, które mają usprawnić zatrudnienie cudzoziemców.  Wprowadzane regulacje zakładają, że decyzja pobytowa dla cudzoziemca ma być wydawana w ciągu 60 dni. Nowe regulacje poszerzają też katalog okoliczności niewymagających zmiany lub wydania nowego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę oraz regulują kwestie wiz czy wynagrodzeń dla obcokrajowców. Czy łatwiej będzie zatrudniać cudzoziemców? - wyjaśniamy

29.01.2022 r. wejdzie w życie ustawa o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2022 poz. nr 91), stanowiąca  pakiet nowelizacji, którego zasadniczym celem jest usprawnienie postępowań dotyczących udzielania cudzoziemcom zezwoleń na pobyt czasowy na terytorium RP, w szczególności zezwoleń na pobyt czasowy i pracę. Dla  migrantów zarobkowych zmiana przypisów pozwoli na łatwiejsze przedłużanie pobytu i szybsze zatrudnienie w Polsce oraz da możliwość większego rozwoju zawodowgo.  Pracodawcom z kolei łatwiej będzie pozyskać pracowników.

Źródło: shutterstock

Zmiany w przepisach dotyczące zatrudnienia cudzoziemców

Nowe przepisy wprowadzają zmiany, w takich aktach prawnych jak:

1. ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2020 r. poz. 35, 2023, 2320 i 2369 oraz z 2021 r. poz. 159 i 1918)
2. ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2021 r. poz. 1100, 1162, 1621, 2270 i 2317)
3. ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1285, z późn. zm)
4. ustawa z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2019 r. poz. 1472)
5. ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2021 r. poz. 1923)
6.  ustawa z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka (Dz. U. z 2019 r. poz. 1598)

Celem ustawy jest usprawnienie postępowań dotyczących udzielania cudzoziemcom zezwoleń na pobyt czasowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności zezwoleń na pobyt czasowy i pracę, które są najczęściej udzielanym rodzajem zezwoleń na pobyt czasowy w Polsce. Nowe przepisy mają także poprawić inne obowiązujące rozwiązania w sprawach cudzoziemców, w tym w kwestii postępowań dotyczących przyjmowania pracowników przenoszonych wewnątrz przedsiębiorstwa. Wojewoda, rozpatrując wnioski o wydanie zezwolenia na pracę, będzie uwzględniał pierwszeństwo cudzoziemców mających pracować u przedsiębiorców, którzy znajdą się w specjalnym wykazie. Nowelizacja zakłada również ułatwienie wnioskowania o Kartę Polaka. Po jednej ze zmian wśród dowodów, które mogą potwierdzić spełnienie warunków do otrzymania tego dokumentu, znajdą się Karta Polaka rodzica lub jednego z dziadków wnioskodawcy. Ponadto nowela wprowadza przepis do ustawy o repatriacji, który upoważni Radę Ministrów do określenia w rozporządzeniu jednostek administracyjnych wchodzących w skład azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej, których mieszkańcom może być wydana wiza krajowa w celu repatriacji.

Korzystne zmiany 

Nowe przepisy poszerzają katalog okoliczności niewymagających zmiany lub wydania nowego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę oraz wydania nowego zezwolenia na pracę. Dzięki nowym regulacją postępowania o uzyskanie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę przez cudzoziemców  mają  być przyspieszone i łatwiejsze. W myśl nowych przepisów wydłużona zostanie do 24 miesięcy możliwość powierzenia pracy cudzoziemcowi bez zezwolenia na pracę, na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. Z kolei do 60-dni skrócono termin załatwienia sprawy administracyjnej dotyczącej udzielenia cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy w I instancji, oraz 90-dni termin na rozpatrzenie sprawy przez organ odwoławczy. 

Dzięki nowym przepisom nadano kompetencje wojewodzie, który będzie miał możliwość wzywania cudzoziemca o przedłożenie dokumentów niezbędnych do potwierdzenia danych zawartych we wniosku i okoliczności uzasadniających ubieganie się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy. Ponadto skrócono termin na rozpatrywanie wniosków o wydanie niektórych wiz krajowych (tj. wiz wydawanych w celu odbycia studiów, prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych, odbycia stażu albo udziału w programie wolontariatu europejskiego) z 60 do 30 dni. W myśl nowych regulacji wprowadzono również przepisy które pozwolą na uproszczenie  postępowań w sprawie wydania zezwolenia na pracę sezonową, oraz związanych z wykonywaniem pracy przez cudzoziemca na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy. Inna ze zmian dotyczy wprowadzenia przepisów – w ramach postępowań dotyczących udzielenia zezwoleń pobytowych – zgodnie, z którymi wymiana informacji między wojewodą lub Szefem Urzędu do Spraw Cudzoziemców a właściwymi służbami i organami przekazującymi informacje, czy wjazd cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jego pobyt na tym terytorium mogą stanowić zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego może odbywać się za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Nowe przepisy z korzyścią dla pracowników i pracodawców

Nowe regulacje są korzystne. Skorzystają z nich polscy pracodawcy. Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, poprzez wydłużenie okresu dopuszczalnej pracy z 6 do 24 miesięcy jest dobrą zmianą, szczególnie istotną dla obywateli Ukrainy, którzy stanowią najliczniejszą grupę obcokrajowców na polskim rynku pracy. Nowela umożliwia też specjalny, uproszczony tryb zakończenia postępowań o udzielenie zezwoleń na pobyt czasowy i pracę, które zostały rozpoczęte przed 1 stycznia 2022 r. i nie zostały zakończone do dnia wejścia w życie ustawy.

Zmiany w przepisach dotyczących wynagrodzenia cudzoziemców

W związku z nowymi przepisami dotychczasowy wymóg posiadania przez cudzoziemca miejsca zamieszkania oraz źródła stabilnego i regularnego dochoduwystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na utrzymaniu cudzoziemca, zastąpiono wymogiem otrzymywania przez niego wynagrodzenia nie niższego niż aktualnie obowiązujące wynagrodzenie minimalne, czyli 3010,00 zł brutto w 2022 roku. W praktyce bardzo istotne będzie prawidłowe określenie wysokości wynagrodzenia cudzoziemca. Inny mechanizm będzie bowiem obowiązywał w odniesieniu do oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, inny w przypadku jednolitych zezwoleń na pobyt i pracę. Będzie to dotyczyło również tych zezwoleń, względem których wnioski są już w toku – zostały złożone przed wejściem w życie nowelizacji. W zależności od sposobu zatrudniania cudzoziemca pracodawca będzie zobowiązany:

• zapewnić mu wynagrodzenie, którego wysokość będzie nie niższa od wynagrodzenia pracowników wykonujących pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym stanowisku;
• zapewnić mu wynagrodzenie w wysokości pełnego minimalnego wynagrodzenia za pracę (aktualnie 3010 zł brutto) bez względu na wymiar czasu pracy (np. praca na ¼ etatu) oraz rodzaj stosunku prawnego, z którego wynika podstawa do wykonywania pracy (np. umowa zlecenia).

Kodeks pracyFormy zatrudnieniaKsięgowość