W wielu firmach, jako gratyfikację z tytułu długoletniego stażu pracy, wypłaca się nagrody jubileuszowe. Przy czym w sferze budżetowej nagroda ta jest świadczeniem obowiązkowym, uregulowanym w ustawach. Natomiast u pracodawców prywatnych ma ona charakter świadczenia nieobowiązkowego, które może zostać przyznane na mocy przepisów wewnątrzzakładowych lub umowy o pracę.

Jubileuszówka w budżetówce

Pracownicy samorządowi, urzędnicy państwowi, służba cywilna czy nauczyciele mają prawo do nagrody jubileuszowej na podstawie ustaw ich dotyczących. Szczegółowe zasady wypłacania im tych nagród zawarte są w rozporządzeniach wykonawczych do tych ustaw.

W przypadku pracowników sfery budżetowej do stażu pracy uprawniającego do nagrody jubileuszowej zalicza się wszystkie zakończone okresy zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one uwzględnieniu w stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Prawo do jubileuszówki dla tej grupy osób ustalane jest na podstawie udokumentowanych okresów zatrudnienia i innych okresów zaliczalnych. Przy czym pracownik nabywa to prawo z dniem osiągnięcia wymaganego stażu, niezależnie od okazania dokumentów potwierdzających ten staż.

Źródło: shutterstock

Obliczanie nagrody jubileuszowej

Nagrodę jubileuszową dla pracowników budżetowych oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop. Zostały one uregulowane w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz. U. z 1997 r. nr 2, poz. 14 ze zm.), zwanym rozporządzeniem urlopowym.

Jeżeli chodzi o zakłady pozabudżetowe, to nagroda jubileuszowa przysługuje, jeżeli tak stanowią przepisy zakładowe lub umowa o pracę. Przepisy te mogą również ustalać warunki przyznawania omawianej nagrody, jej wysokość oraz zasady obliczania. Mogą też odsyłać w zakresie zasad ustalania i wypłacania nagrody jubileuszowej do ogólnych przepisów prawa pracy, w tym do zarządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających do nagrody jubileuszowej... (Mon. Pol. z 1989 r. nr 44, poz. 358 ze zm.). Zarządzenie to już nie obowiązuje, jednak może być stosowane w tych zakładach, które nie uregulowały zasad przyznawania i wypłacania nagrody jubileuszowej.

Różne składniki wynagrodzenia

Obliczając nagrodę jubileuszową na zasadach ekwiwalentowych uwzględnia się trzy rodzaje składników. Składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości, wlicza się w wysokości należnej w miesiącu nabycia do niej prawa.

Z kolei składniki zmienne przysługujące pracownikowi za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc, wypłacone w okresie 3 miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu (nagrody jubileuszowej), przyjmuje się w średniej wysokości z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia do niego prawa.

W przypadku gdy pracownik nie przepracuje pełnego okresu 3 miesięcy, wówczas wynagrodzenie zmienne należy dopełnić. Dopełnienie polega na tym, że wynagrodzenie faktycznie wypłacone pracownikowi w tym okresie dzieli się przez liczbę dni pracy, za które przysługiwało to wynagrodzenie, a otrzymany wynik mnoży się przez liczbę dni, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy (§ 16 ust. 2 rozporządzenia urlopowego). Dotyczy to takich nieobecności, jak choroba czy urlop wypoczynkowy.

Natomiast składniki wynagrodzenia przysługujące pracownikowi za okresy dłuższe niż 1 miesiąc, wypłacone w okresie 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu (nagrody jubileuszowej), przyjmuje się w średniej wysokości z tego okresu. Składniki zmienne za okresy dłuższe niż miesięczne, w razie nieprzepracowania pełnego okresu przyjmowanego do podstawy, również podlegają dopełnieniu.

Przy ustalaniu wysokości jubileuszówki obliczenia kończy się na ustaleniu miesięcznego wynagrodzenia. Nie stosuje się obliczeń z wykorzystaniem współczynnika urlopowego, gdyż nagroda ta stanowi równowartość miesięcznego wynagrodzenia pracownika lub jego wielokrotność (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 2000 r., sygn. akt III ZP 12/00). Nie ma więc potrzeby ustalenia stawki godzinowej.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320)

autor: Ewa Madejek
Gazeta Podatkowa nr 63 (1834) z dnia 2021-08-09

Kodeks pracyPłaca minimalnaFormy zatrudnienia