Podatek VAT może być elementem odszkodowania, jeśli leasingobiorca faktycznie poniósł koszt naprawy

Ewelina Czechowicz

Leasingobiorca, który pokrył koszty naprawy uszkodzonego samochodu, ma otrzymać odszkodowanie od ubezpieczyciela z OC sprawcy obejmujące także VAT, jeżeli nie ma prawa do jego odliczenia – tak orzekł Sąd Najwyższy uchwale z 11.09.2020 r. (sygn. akt III CZP 90/19).

Podatek VAT może być elementem odszkodowania, jeśli leasingobiorca faktycznie poniósł koszt naprawy
Źródło: shutterstock.com

Sąd Najwyższy rozpatrywał sprawę, która dotyczyła odszkodowania wypłaconego z ubezpieczenia OC sprawcy wypadku drogowego. Poszkodowanym była  spółka, która nie była właścicielem uszkodzonego samochodu. Podmiot ten korzystał z pojazdu w ramach leasingu.  

Kto ma status poszkodowanego - leasingobiorca czy leasingodawca?

Kwestia odszkodowania od ubezpieczyciela za szkodę z ubezpieczenia OC  z udziałem leasingowanego samochodu stwarzała pewne problemy na gruncie podatku od towarów i usług. Dotąd zakłady ubezpieczeń wskazywały, że status poszkodowanego należy przyznać lesingodawcy a nie leasingobiorcy.

Zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, na podstawie art. 86 ust. 1, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Kiedy 100 %, a kiedy 50 % VAT do odliczenia?

Jeżeli pojazd jest wykorzystywany zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i celów prywatnych podatnika, to zgodnie z treścią art. 86a ust. 1 i 2 ww. ustawy – podatnikowi przysługuje jedynie prawo do odliczenia podatku VAT w kwocie stanowiącej 50 proc.  kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury za naprawę pojazdu.

» Wydatki na samochód w firmie w ujęciu księgowym

Natomiast na podstawie art. 86a ust. 3 ustawy, podatnikowi prowadzącemu działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, przysługuje prawo do pełnego odliczenia tego podatku od kosztów naprawy powypadkowej, w sytuacji, gdy pojazd jest wykorzystywany wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej podatnika.

Umowa leasingu obowiązek naprawy pojazdu

Obowiązek naprawy leasingowanego samochodu ciąży na leasingobiorcy. Dlatego też, kiedy to leasingobiorca ponosi koszty naprawy, to jemu należy przyznać status poszkodowanego i jemu powinno przysługiwać odszkodowanie.  

Czy odszkodowanie obejmuje VAT?

W uchwale z 11 września 2020 Sąd Najwyższy wskazał, że  odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, przysługujące leasingobiorcy w związku z poniesieniem wydatków na naprawę uszkodzonego pojazdu będącego przedmiotem leasingu, obejmuje kwotę podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim nie może on obniżyć podatku od niego należnego o kwotę podatku zapłaconego.

Uchwała Sądu Najwyższego potwierdza, że leasingobiorca powinien być traktowany jako poszkodowany. Dlatego będzie mu przysługiwało odszkodowanie powiększone o podatek VAT. Warunkiem jego otrzymania będzie poniesienie kosztów naprawy i udokumentowanie jej fakturą wystawioną na  leasingobiorcę.  

Wcześniej SN wypowiedział się na ten temat w uchwale III CZP 150/06. W uchwale tej z 17 maja 2007 r. SN stwierdził, że odszkodowanie przysługujące na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego za szkodę powstałą z związku z ruchem tego pojazdu, ustalone według cen części zamiennych i usług, obejmuje kwotę podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim poszkodowany nie może obniżyć podatku od niego należnego o kwotę podatku naliczonego.

Obecna uchwała jest potwierdzeniem i uściśleniem dotychczasowego poglądu Sądu Najwyższego.

Auto firmoweKosztyChoroba, wypadek