Umowa na zastępstwo a ciąża - zwolnienie lekarskie, prawo do urlopu oraz świadczeń
Sezon zeznań podatkowych się rozpoczął, osoby które są rezydentami podatkowymi i korzystają z ulgi abolicyjnej w zeznaniach podatkowych za 2023 r. odliczą mniej. Od stycznia 2021 r. ulga abolicyjna jest bowiem limitowana. Jak rozliczyć ulgę abolicyjną w PIT za 2023 r. Który formularz wybrać? - podpowiadamy
Sposób opodatkowania podatkiem dochodowym dochodów osiąganych przez osoby fizyczne za granicą określają przepisy ustawy PIT. Polscy rezydenci podatkowi podlegają opodatkowaniu na zasadach nieograniczonego obowiązku podatkowego, rozliczając się w Polsce z tytułu dochodów uzyskanych w kraju i za granicą. W przypadku dochodów, które mogą być opodatkowane zarówno w Polsce jak i za granicą, jedną z metod zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu zagranicznego dochodu jest metoda proporcjonalnego odliczenia, o której mowa m.in. w art. 27 ust. 9 i 9a ustawy PIT. Do niektórych dochodów rozliczanych zgodnie z tą metodą znajduje zastosowanie ulga abolicyjna, o której mowa w art. 27g ustawy PIT.
Ulga abolicyjna
Istotą ulgi abolicyjnej jest zmniejszenie różnic w opodatkowaniu podatkiem dochodowym zagranicznych dochodów rozliczanych zgodnie z metodą proporcjonalnego odliczenia i metodą wyłączenia z progresją. W zawartych przez Polskę umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania występują dwie metody unikania podwójnego opodatkowania:
- metoda wyłączenia z progresją
- metoda proporcjonalnego odliczenia
W przypadku, gdy dochód został uzyskany i opodatkowany w państwie, z którym Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, stosowana jest metoda proporcjonalnego odliczenia (stosowanie tej metody w sytuacji bezumownej przewiduje art. 27 ust. 9 i 9a ustawy PIT).
Źródło:shutterstock
Metoda wyłączenia z progresją
Metoda wyłączenia z progresją oznacza, że w Polsce wyłącza się z podstawy opodatkowania dochód osiągnięty za granicą, zwolniony od opodatkowania na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Jednak dla ustalenia stawki podatku od pozostałego dochodu – podlegającego opodatkowaniu w Polsce – stosuje się stawkę podatku właściwą dla całego dochodu, tzn. łącznie z dochodem osiągniętym za granicą. Przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją podatnik ma obowiązek składania zeznania rocznego, jeżeli:
- osiągnie inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce według skali podatkowej,
- będzie chciał skorzystać z preferencyjnego rozliczenia rocznego, tzn. złożyć zeznanie łącznie z małżonkiem lub opodatkować dochody w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.
Metoda proporcjonalnego odliczenia
Metoda proporcjonalnego odliczenia oznacza, że dochód osiągany za granicą należy wykazać do opodatkowania w Polsce, ale od należnego podatku odlicza się podatek zapłacony za granicą. Odliczenie to możliwe jest tylko do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód uzyskany w obcym państwie. Przy zastosowaniu metody proporcjonalnego odliczenia obowiązek wykazania w zeznaniu rocznym dochodu uzyskanego za granicą istnieje zawsze bez względu na to, czy oprócz dochodów z zagranicy podatnik uzyskał inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce
Kto może skorzystać z ulgi abolicyjnej?
Ulga abolicyjna przysługuje wyłącznie podatnikowi, który ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych (rezydencję podatkową) na terytorium Polski, a zatem rozlicza dochody na zasadach nieograniczonego obowiązku podatkowego, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy PIT.
Przykład
Pani Marta jest rezydentem podatkowym Norwegii. Jednocześnie jest właścicielką mieszkania w Polsce, które wynajmuje. Czy rozliczając w Polsce dochody z najmu nieruchomości może skorzystać z ulgi abolicyjnej? Nie. Pani Joanna nie jest polskim rezydentem podatkowym, więc rozliczając w Polsce dochody z najmu nieruchomości nie może skorzystać z ulgi abolicyjnej. Odliczenie z tytułu ulgi abolicyjnej mogą zastosować tylko polscy rezydenci podatkowi rozliczając dochody uzyskane za granicą. |
Dochody objęte ulga abolicyjną
Ustawa PIT przewiduje zamknięty katalog dochodów objętych ulgą abolicyjną. Ulga abolicyjna ma zastosowanie do dochodów:
- osiąganych za granicą, czyli ze źródeł położonych poza terytorium Polski i
- podlegających rozliczeniu zgodnie z metodą proporcjonalnego odliczenia, o której mowa w art. 27 ust. 9 i 9a ustawy PIT.
Ulga abolicyjna ma zastosowanie odpowiednio do dochodów (przychodów), do których stosuje się zasady opodatkowania przewidziane w:
- art. 30c ustawy PIT, dotyczącym opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej,
- rozdziale 2 ustawy o ryczałcie, dotyczącym przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Przykład Pani Małgorzata jest polskim rezydentem podatkowym. W roku podatkowym uzyskała przychody z pracy najemnej wykonywanej na terytorium Niemiec na rzecz niemieckiego pracodawcy. Ponadto, na umowę zlecenie świadczyła usługi doradcze dla spółki z siedzibą w Wielkiej Brytanii, za które otrzymała odrębne wynagrodzenie. Pani Małgorzata nie świadczyła usług doradczych za pomocą zakładu położonego w Wielkiej Brytanii. Czy rozliczając swoje dochody w Polsce, pani Małgorzata może zastosować ulgę abolicyjną? Nie. Przychody uzyskane z pracy wykonywanej w Niemczech podlegają rozliczeniu w Polsce z zastosowaniem metody wyłączenia z progresją, o której mowa w art. 27 ust. 8 ustawy PIT. Do dochodów rozliczanych zgodnie z tą metodą nie znajduje zastosowania ulga abolicyjna. Natomiast dochody uzyskane z tytułu usług doradczych świadczonych dla spółki z siedzibą w Wielkiej Brytanii, ponieważ nie były wykonywane za pomocą zakładu położonego w tym państwie, podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce, będącej państwem rezydencji pani Małgorzaty. W przypadku opodatkowania dochodów tylko w jednym państwie, nie stosuje się metody unikania podwójnego opodatkowania, a zatem dochody te nie są rozliczane z uwzględnieniem ulgi abolicyjnej. |
Ulgę abolicyjną można stosować wyłącznie do dochodów osiąganych z następujących źródeł:
- ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy PIT,
- z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 ustawy PIT,
- z pozarolniczej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14 ustawy PIT,
- z praw majątkowych w zakresie praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, z wykonywanej poza terytorium Polski działalności artystycznej, literackiej, naukowej, oświatowej i publicystycznej, z wyjątkiem dochodów (przychodów) uzyskanych z tytułu korzystania z tych praw lub rozporządzania nimi.
Przykład Pan Adam prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. W roku podatkowym, w ramach tej działalności uzyskał zagraniczne przychody za pomocą zakładu położonego na Słowacji. Zgodnie z umową o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Polską a Słowacją dochody te mogą być opodatkowane w obydwu państwach, przy czym w Polsce podlegają rozliczeniu z zastosowaniem metody proporcjonalnego odliczenia. Ponadto, w tym samym roku podatkowym Podatnik uzyskał dywidendę wypłaconą przez spółkę mającą siedzibę we Francji. Zgodnie z umową o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartą między Polską a Francją, dochód ten również podlega rozliczeniu w Polsce z zastosowaniem metody proporcjonalnego odliczenia. Czy Podatnik może zastosować ulgę abolicyjną do wszystkich dochodów osiągniętych w tym roku podatkowym? Nie. Ulga abolicyjna znajdzie zastosowanie tylko do przychodów uzyskanych w ramach działalności gospodarczej, opodatkowanych na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Ulgą abolicyjną nie są objęte dochody z dywidend, a zatem podatek należny od tego dochodu nie może zostać pomniejszony o kwotę ulgi abolicyjnej. |
Przykład Pan Grzegorz uzyskał uprawnienia emerytalne w Danii, w związku z czym otrzymuje emeryturę wypłacaną w ramach obowiązkowego sytemu ubezpieczenia społecznego tego państwa. Czy rozliczając dochód z tytułu duńskiej emerytury w Polsce, pan Grzegorz może zastosować ulgę abolicyjną? Nie. Dochód z tytułu emerytury nie należy do dochodów, do których można zastosować ulgę abolicyjną. |
Jak obliczyć ulgę abolicyjną?
Sposób obliczenia ulgi abolicyjnej określa art. 27g ust. 2 ustawy PIT. W zależności od sposobu opodatkowania dochodów (przychodów), ulga polega na odliczeniu od podatku dochodowego, obliczonego zgodnie z:
- art. 27 ustawy PIT (pomniejszonego o kwotę składki zdrowotnej, o której mowa w art. 27b ustawy PIT), lub art. 30c ustawy PIT, lub
- ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (obniżonego o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej przez podatnika, o której mowa w art. 27b ust. 1 ustawy PIT, jeżeli nie została odliczona od podatku dochodowego) - kwoty stanowiącej różnicę między podatkiem obliczonym przy zastosowaniu metody odliczenia proporcjonalnego a kwotą podatku obliczonego przy zastosowaniu do tych dochodów (przychodów) metody wyłączenia z progresją.
Wysokość odliczenia z tytułu ulgi abolicyjnej
Do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2023 r. obowiązuje limit odliczenia ulgi abolicyjnej do wysokości określonej w art. 27g ust. 2 ustawy PIT. Limit ten odpowiada kwocie zmniejszającej podatek, o której mowa w art. 27 ust. 1a pkt 1 ustawy PIT, przewidzianej dla podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej kwoty 8000 zł. Prawo do odliczenia z tytułu ulgi abolicyjnej przysługuje zatem do wysokości limitu wynoszącego 1360 zł.
Przykład Pani Dorota jest polską rezydentką podatkową. Na co dzień pracuje jako pielęgniarka. Polski dochód pani Doroty z tego tytułu wyniósł w 2023 r. 40 000 zł. Dodatkowo w wakacje 2023 r. pani Dorota pracowała w Norwegii opiekując się osobami starszymi. Wynagrodzenie (dochód) pani Doroty za pracę w Norwegii wyniosło 40 000 zł, a zagraniczny podatek wyniósł 5 000 zł.
a) obliczenie podatku zgodnie z metodą proporcjonalnego odliczenia dochód uzyskany w Polsce = 40 000 zł dochód uzyskany za granicą = 40 000 zł podatek zapłacony za granicą = 5 000 zł razem dochód = 80 000 zł podatek polski = 13 074,88 zł limit odliczenia zagranicznego podatku = 6 537,44 zł podatek do zapłacenia w Polsce = 8 074,88 zł (13 074,88 zł – 5 000 zł)
b) obliczenie podatku zgodnie z metodą wyłączenia z progresją dochód uzyskany w Polsce = 40 000 zł dochód uzyskany za granicą = 40 000 zł razem dochód = 80 000 zł podatek polski = 13 074,88 zł stopa procentowa = 16,34 % podatek do zapłacenia w Polsce = 6 536 zł (16,34% × 40 000 zł) c) obliczenie kwoty ulgi abolicyjnej różnica pomiędzy metodami = 1 538,88 zł (8 074,88 zł – 6 536 zł) odliczenie do wysokości limitu ulgi 1360 zł d) obliczenie podatku należnego od podatku obliczonego zgodnie z pkt a) należy odjąć kwotę ulgi abolicyjnej obliczoną zgodnie z pkt c) 8 074,88 zł - 1 360,00 zł = 6 715 zł Podatek do zapłaty 6 715 zł
|
Rozliczenie ulgi w zeznaniu podatkowym za 2023 r.
Uzyskanie przez podatnika dochodów rozliczanych zgodnie z metodą proporcjonalnego odliczenia, do których znajduje zastosowanie ulga abolicyjna zawsze rodzi obowiązek złożenia zeznania podatkowego w Polsce. Obowiązek ten występuje także, kiedy zagraniczny dochód jest jedynym dochodem podatnika osiągniętym w roku podatkowym. Stąd podatnicy mają obowiazek wykazania dochodów na odpowiednim formularzu, PIT-36, PIT-36S, PIT-36L lub PIT-36LS. Załącznikiem do zeznania podatkowego jest m.in. formularz PIT/ZG oraz PIT/O. W załączniku PIT/ZG, w części C.1. w kolumnie d („Dochód z art. 27 ust. 9 i 9a ustawy”) wykazuje się dochody osiągnięte za granicą rozliczane zgodnie z metodą proporcjonalnego odliczenia. Natomiast w kolumnie e („Podatek zapłacony za granicą od dochodów z kol. d”), wykazuje się kwotę podatku zapłaconego od tych dochodów za granicą. Kwotę podatku, przeliczoną na polskie złote, wykazuje się w pełnej wysokości, bez uwzględnienia proporcji, która wynika z zastosowania metody proporcjonalnego odliczenia.
Ryczałt a ulga abolicyjna
W przypadku osiągania przychodów za granicą, które rozliczane są na zasadach przewidzianych w ustawie o ryczałcie, podatnik składa zeznanie podatkowe na formularzu PIT28 lub PIT-28S. Przychody uzyskane za granicą, do których ma zastosowanie metoda proporcjonalnego odliczenia oraz podatek zapłacony za granicą w wysokości limitu wynikającego z przysługującej proporcji wykazuje się w tym zeznaniu. Załącznikiem do tego zeznania podatkowego jest m.in. formularz PIT/O.
Ulga abolicyjna w PIT
Kwotę odliczenia z tytułu ulgi abolicyjnej wykazuje się w załączniku PIT/O, w części C zawierającej odliczenia od podatku, w pozycji określonej „Ulga, o której mowa w art. 27g ustawy”. Wykazaną w załączniku PIT/O kwotę ulgi abolicyjnej należy przenieść do właściwego zeznania podatkowego PIT-36, PIT-36S, PIT-36L, PIT-36LS, PIT-28 lub PIT-28S.
Objaśnienia podatkowe MF
Podatki 2021Twój e-PITOdliczenia w PITPIT-36RyczałtFormy opodatkowaniaKwota wolna od podatkuPodatek PITSkładka zdrowotna
Dodaj komentarz