Od 8 lat stale rosną obciążenia dla prowadzących działalność gospodarczą. Sprawdzamy, jak w trakcie ośmioletnich lat rządów PiS zmieniały się obciążenia i daniny dla prowadzących działalność gospodarczą.
W trakcie trwającej kampanii wyborczej, kandydaci do Sejmu i Senatu kierują sporo obietnic do prowadzących działalność gospodarczą. Jak to się ma do rosnących obciążeń, wprowadzonych zmian w opłacaniu składki zdrowotnej oraz nowych danin i podatków? Przedsiębiorcy skarżą się na skomplikowane i niejasne przepisy, bałagan legislacyjny, nowelizacje nowelizacji, wskazują, że coraz trudniej jest prowadzić działalność gospodarczą. Programy społeczne w dużej mierze finansujemy my przedsiębiorcy, wciąż wprowadza się nam nowe obciążenia – wskazuje Pani Monika. Ja już gubię się w ciągle zmieniających się przepisach i płacę coraz więcej za prąd, gaz, ZUS – mówi Pan Jacek. Przedsiębiorca wskazuje też, że dotkliwie odczuł zmiany w opłacaniu składki zdrowotnej. Nie wie, jak przystosować firmę do KSeF, boi się nowych kosztów i zmian.
Pani Mariola zwolniła dwie pracownice salonu kosmetycznego, bo nie stać jej na coraz wyższe wynagrodzenia.
Sprawdziliśmy jak rok do roku rosły i rosną nadal składki ZUS, kiedy wprowadzono nowe daniny i jak Polski ład zmienił prowadzenie działalności gospodarczej. Kiedy wprowadzono nowe opłaty i podatki. Poniżej podsumowanie rządów PIS z lat 2016-2023.
2016 rok – obniżka CIT podwyżka obciążeń dla przedsiębiorców
W styczniu 2016 roku podniesiono płacę minimalną do 1850 zł. W 2016 roku utrzymanie pracownika to był miesięczny koszt w wysokości 2 231,29 zł. W 2016 roku całkowity koszt zatrudnienia pracownika razem z wypłatą netto, podatkiem, składkami ZUS wynosił 2 231,29 zł. Suma kosztów pracodawcy to była kwota 2 231,29 złotych. W 2016 roku zdecydowano obniżeniu od stycznia 2017 roku podatku CIT z 19 proc. na 15 proc. Z obniżki podatku skorzystało zaledwie 400 tys. firm, podczas gdy ponad 3 mln przedsiębiorców musiało zacząć płacić o 5 proc. więcej składek do ZUS.
2017 – podwyżka kwoty wolnej od podatku, wzrost obciążeń dla przedsiębiorców
Rok 2017 rozpoczął się wzrostem płacy minimalnej do 2000 zł. W 2017 roku wzrosła również kwota wolna od podatku do 6000 zł. W tym roku obciążenia dla przedsiębiorców również wzrosły. Wynikało to ze wzrostu poziomu płac. W 2017 roku przedsiębiorcy musieli mierzyć się ponownie z wyższymi składkami. W 2017 roku najniższa podstawa wymiaru składki zdrowotnej dla prowadzących działalność gospodarczą wynosiła 3 303,13 zł. Prowadzący firmę opłacali składkę w wysokości 297,28 zł. W 2016 roku składka zdrowotna wynosiła 288,95 zł.
Wówczas składkę zdrowotną za siebie opłacało 1 mln 446 tys. przedsiębiorców, którzy przelali do ZUS 5,2 mld zł z tytułu samej składki zdrowotnej.W latach 2016-2021 przedsiębiorcy mogli odliczyć 7,75 proc. faktycznie zapłaconej składki zdrowotnej od podstawy opodatkowania, zmniejszając tym samym swoje zobowiązane z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych. Tę możliwość odebrano im, w 2022 roku wprowadzając niepoliczalny od podstawy opodatkowania podatek zdrowotny.
Źródło: Shutterstock
2018 – wzrost płacy minimalnej, wprowadzenie JPK_VAT i zmiany w kosztach uzyskania przychodu
W 2018 roku ponownie wzrosła płaca minimalna, która została podwyższona do kwoty 2100 zł. PIS zdecydował się też na podwyżkę kwoty wolnej od podatku do 8000 zł. W marcu 2018 roku uchwalono Prawo Przedsiębiorców z pakietu ustaw Konstytucji Biznesu.
Po raz kolejny wzrosły obciążenia dla przedsiębiorców.
Od 1 stycznia 2018 roku limit 50-proc. kosztów uzyskania przychodów został podwyższony z kwoty 42 764 zł do 85 528 zł. Jest też druga strona medalu. Pomimo podwyższenia kwoty tej ograniczono grono podatników, którzy mogli z niej skorzystać.
W 2018 roku wprowadzono zmiany w podatku VAT. Wprowadzono JPK_VAT, od tego czasu przedsiębiorcy muszą je przekazywać fiskusowi. Fiskus został w 2018 roku wyposażony STIR. Służy on analizie ryzyka wykorzystywania banków lub spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do popełniania przestępstw skarbowych.
2019 – płatność podzielona, danina solidarnościowa, 4 zmiany w podatku VAT
W 2019 roku z kolei minimalne wynagrodzenie podniesiono do kwoty 2250 zł. To był kolejny trudny rok dla przedsiębiorców. Bałagan legislacyjny, to co PIS ma w zwyczaju, czyli zmiany przepisów polegające na nowelizacji dokonanych nowelizacji. W czasie 8-letnich rządów PIS przyzwyczailiśmy się do poprawiania tego, co wcześniej zmieniono. Przykładów jest sporo, a w takie zmiany obfituje Polski ład. Jednak w 2019 roku były aż 4 duże zmiany w podatku VAT, do tego sporo zmian w podatku dochodowym.
W 2019 roku wprowadzono płatność podzieloną w VAT, która dostarcza sporo problemów małym przedsiębiorcom.
Ponadto od 1 stycznia 2019 r. wprowadzono daninę solidarnościową. Wynosi ona 4% podstawy jej obliczenia.
Podatek opłacany jest jednorazowo za cały rok – nie należy opłacać zaliczek w trakcie roku, po przekroczeniu limitu 1 mln zł. Termin zapłaty podatku to 30 kwietnia roku następującego po rozliczanym roku kalendarzowym.
2020 – tarcze antykryzysowe oraz zmiany w podatkach
Rok 2020 to także wzrost płacy minimalnej, jej wysokość w 2020 roku wynosiła 2600 zł. W 2020 roku rozpoczęła się pandemia Covid-19 a wraz z nią bałagan legislacyjny w zakresie kolejnych tarcz antykryzysowych, których było aż 10. Problemy z uzyskaniem wsparcia, czasami nieżyciowe sytuacje, które aktualnie obfitują w dalsze problemy i konieczności zwrotu uzyskanego wsparcia.
W 2020 roku wprowadzono też ulgę na złe długi w PIT oraz CIT, oraz obowiązek zapłaty faktury o wartości powyżej 15 tysięcy między przedsiębiorcami na rachunek bankowy.
2021 – podatek CIT od spółek komandytowych, opłata cukrowa oraz podatek od sprzedaży detalicznej
Styczeń 2021 to podniesienie płacy minimalnej do 2800 zł. W lipcu wprowadzono program Dobry Start dla ucznia. To 300 zł jednorazowego wsparcia dla wszystkich uczniów rozpoczynających rok szkolny. W listopadzie przyjęto ustawę Rodzinny Kapitał Opiekuńczy. Pomimo nowych świadczeń dla rodziców po raz kolejny nie wprowadzono żadnych ułatwień dla przedsiębiorców, którzy mierzyli się nadal z pandemią koronawirusa.
Za to rząd PIS wprowadził podatek CIT dla spółek komandytowych, opłatę cukrową oraz podatek od sprzedaży detalicznej. Przedsiębiorcy musieli też uwzględnić w swoich kosztach rosnące opłaty oraz podwyżkę płacy minimalnej.
2022 obniżka PIT, wprowadzenie nieodliczanej składki zdrowotnej
Od stycznia 2022 płaca minimalna wzrosła do 3010 zł. Do 30 000 zł podniesiono kwotę wolną od podatku. Podwyższono również I próg podatkowy do kwoty 120.000 zł. Rząd wprowadził nowe preferencje podatkowe dla rodzin wychowujących co najmniej czworo dzieci. Z uwagi na drożyznę i inflację zdecydowano o obniżeniu podatku VAT do 0 proc. na żywność, nawozy, gaz, do 5 proc. na ciepło i do 8 proc. na paliwo. Zamrożono taryfy na gaz.
W 2022 roku obniżono również podatek PIT z 17 proc. do 12 proc. w I progu podatkowym dla podatników rozliczających się na zasadach ogólnych. Zmieniono również zasady opłacania składki zdrowotnej, które zwiększyły obciążenia prowadzących działalność gospodarczą.
W 2022 r. przedsiębiorcy odprowadzili ponad 16 mld zł składki zdrowotnej. Przypomnijmy, że w 2016 roku wpływy ze składki zdrowotnej były trzykrotnie niższe, wynosiły bowiem około 5,2 mld zł.
Ta zmiana jest podkreślana jako duży minus dla przedsiębiorców.
2023 rok płaca minimalna rośnie dwukrotnie, przedsiębiorcy płacą nadal podatek zdrowotny
Od stycznia 2023 roku płaca minimalna wynosi już 3490 zł. Dla przedsiębiorców oznacza to kolejny wzrost kosztów. Od 1 lipca 2023 r. minimalne wynagrodzenie rośnie do kwoty 3600 zł brutto. Początek 2023 roku był trudny dla przedsiębiorców, którzy nie wiedzieli, czy zmieniać wstecznie formę rozliczania, musieli dodatkowo poza urzędem skarbowym rozliczyć się ze składki zdrowotnej w ZUS.
W 2023 roku miała miejsce kolejna podwyżka płacy minimalnej, która od 1 lipca 2023 roku wynosi 3600 r.
Wzrosły też koszty utrzymania pracownika dla pracodawcy.
Całkowity koszt zatrudnienia pracownika na umowę o pracę w wymiarze całego etatu przy minimalnym wynagrodzeniu w 2023 roku wynosi.
- I połowa roku – 3 490 PLN + 714,75 PLN = 4 204,75 PLN
- II połowa roku – 3 600 PLN + 737,28 PLN = 4 337,28 PLN
Wraz ze wzrostem płacy minimalnej, która w przyszłym roku wzrośnie też dwukrotnie, przedsiębiorcy zapłacą najwyższe w historii składki ZUS. Osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą będzie musiała liczyć się z koniecznością zapłaty 1600,32 zł wobec 1418,48 zł w roku 2023. Oznacza to wzrost o 181,84 zł, czyli aż o 12,8% w stosunku do roku 2023.
W programie PIS przed nadchodzącymi wyborami trudno szukać obietnic dla przedsiębiorców. Nie można się spodziewać ułatwień w prowadzeniu działalności gospodarczej, uproszczenia prawa podatkowego czy zmian w opłacaniu składki zdrowotnej. Od stycznia 2024 roku po raz kolejny wzrosną składki do ZUS, w nowym roku przedsiębiorcy będą musieli również sprostać wymogom, jakie stawiane są przed nimi w związku z wprowadzeniem KSeF. Prowadzących biznes zachęcamy do zapoznania się z obietnicami przedwyborczymi zamieszczonymi w programach komitetów wyborczych.
ZUSFormy opodatkowaniaSkładka zdrowotnaSkala podatkowaKwota wolna od podatkuJPK Jednolity Plik KontrolnyKsięgowość