Wymiar dotychczasowego urlopu w Kodeksie pracy ma ulec zmianie. Pracownicy zyskają nawet 35 dni urlopu w roku. Dla kogo dodatkowy urlop i w jakim wymiarze? - wyjaśniamy

Urlop wypoczynkowy zgodnie z obowiązującymi przepisami  wynosi od 20 do 26 dni. W związku z projektowanymi zmianami w kodeksie pracy mają pojawić się nowe urlopy i zwiększy się wymiar dni wolnych, jednak nie wszystkie będą płatne jak dotąd.

Kodeks pracy a prawo do urlopu wypoczynkowego

Prawo do urlopu wypoczynkowego przysługuje każdemu pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę. Jest on uzależniony w danym roku od kilku czynników, m.in. stażu pracy, lat dotychczasowej edukacji (ukończonych jej etapów) oraz przysługujących ustawowych dodatkowych dni urlopu. W związku ze zmianami w Kodeksie pracy pojawią się nowe rodzaje urlopu:

1. 2 dni urlopu z powodu działania siły wyższej
2. 5 dni urlopu opiekuńczego

Te dwa nowe rodzaje urlopu pozwolą na wydłużenie dni wolnych o 7 dni. W przypadku niektórych pracowników wymiar urlopu będzie mógł wynosić nawet 33 dni w roku. Nowe urlopy nie będą jednak w pełni płatne.

Źródło: shutterstock

Prawo do urlopu wypoczynkowego

Pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę ma prawo do nieprzerwanego urlopu wypoczynkowego. Zgodnie z art. 152 jest on płatny, nieprzerwany oraz coroczny. Pracownik ma prawo wykorzystać dni wolne w częściach, jednak co najmniej raz przerwa od obowiązków powinna trwać 14 dni kalendarzowych. Pracownik nie może również zrzec się prawa do urlopu wypoczynkowego.

Wymiar urlopu wypoczynkowego

Liczba dni urlopu wypoczynkowego  aktualnie uzależniona jest od stażu pracy. Osoby zatrudnione w ramach umowy o pracę na pełny etat otrzymają 20 dni wolnego, zaś dłuższy urlop mogą zaplanować pracownicy, którzy przepracowali w ramach umowy o pracę (i byli zatrudnieni na pełen etat) więcej niż 10 lat. Zgodnie z Kodeksem pracy wtedy wymiaru urlopu wynosi 26 dni w danym roku kalendarzowym.

Źródło: opracowanie własne PIT.pl 

Wymiar urlopu wypoczynkowego uzależniony jest także od formy zatrudnienia. Wskazany wymiar urlopu przewidziany jest dla pracowników zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę w pełnym wymiarze pracy. Osoba zatrudniona np. na pół etatu będzie korzystać z połowy  wymiaru urlopu, w przypadku osób ze stażem pracy poniżej 10 lat wymiar ten wyniesie 10 dni, pracownicy ze stażem min. 10 letnim zatrudnieni na ½ etatu mogą korzystać z 13 dni urlopu.  Wymiar urlopu wypoczynkowego zależy też od stażu pracy i wykształcenia pracownika.

Wymiar urlopu - co się wlicza do stażu pracy?

Do stażu pracy, od którego uzależniony jest wymiar urlopu, wlicza się:

1.  okresy pracy,
2.  okres nauki,
3.  okresy zaliczalne.

Do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i wymiar urlopu, wlicza się okresy poprzedniego

zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy. W przypadku jednoczesnego pozostawania w dwóch lub więcej stosunkach pracy wliczeniu podlega także okres poprzedniego niezakończonego zatrudnienia w części przypadającej przed nawiązaniem drugiego lub kolejnego stosunku pracy.

Do stażu pracy, od którego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego, nie wlicza się:

1.  okresu pracy na podstawie umowy – zlecenia i innej umowy cywilnoprawnej,
2.  okresu prowadzenia działalności gospodarczej,
3.  okresu urlopu bezpłatnego – art. 174 § 2 Kp.

Znaczące zmiany w prawie pracy

Już 1 i 2 sierpnia 2022 r. w całej Unii Europejskiej zaczną obowiązywać dwie dyrektywy:

1. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z 20.6.2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L z 2019 r. Nr 186, s. 105) oraz
2. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z 20.6.2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającą dyrektywę Rady 2010/18/UE (Dz. Urz. UE L z 2019 r. Nr 188, str. 79).

W związku z koniecznością nowelizacji Kodeksu pracy Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przygotowało projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (druk UC118). Zanim jednak przepisy krajowe zaczną obowiązywać pracodawcy powinni zadbać o wdrożenie wynikających z nich norm.

2 dni wolne na zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej 

Dodatkowo do Kodeksu pracy zostanie wprowadzone zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem – w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym. Pracownik będzie mógł skorzystać z tego zwolnienia w przypadku niezbędnej, natychmiastowej obecności gdzie indziej.

Za czas zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej zachowa prawo do 50% wynagrodzenia obliczanego jak pensja za czas urlopu wypoczynkowego.

5 dni opieki na dziecko lub członka rodziny - urlop opiekuńczy

W związku z koniecznością wprowadzenia do polskiego kodeksu przepisów unijnych w Kodeksie pracy pojawi się aż 5 dni opieki, które będą przysługiwać nie tylko rodzicom czy opiekunom dzieci. Do kodeksu pracy zostanie wpisany urlop opiekuńczy,  który nie będą zależały od stażu pracy. Ten rodzaj urlopu ma pozwolić na zapewnienie osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej krewnym (syn, córka, matka, ojciec lub małżonek/małżonka) lub pozostającej we wspólnym gospodarstwie domowym wymagającej znacznej opieki lub znacznego wsparcia z poważnych względów medycznych. Nowy urlop ma być bezpłatny, za czas przebywania w domu pracownik nie otrzyma wynagrodzenia. Dni wolne wliczą się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Dotąd prawo do płatnych dwóch dni opieki mieli tylko rodzice lub opiekunowie dzieci. Teraz z urlopu opiekuńczego będzie mogło skorzystać szersze grono pracowników.  

Urlop opiekuńczy będzie udzielany na wniosek pracownika, złożony w postaci papierowej lub elektronicznej, w terminie nie krótszym niż 1 dzień przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu.

Stąd wymiar urlopu możliwy do wykorzystania ulegnie zmianie, i wydłuży się nawet do 35 dni w roku.

Urlop opiekuńczy - nowy urlop w Kodeksie pracy - Bankier.pl

UrlopFormy zatrudnieniaKodeks pracy