Od stycznia 2022 r. więcej zapłacą podatnicy, którzy zignorują i nie stawią się na wezwanie organu podatkowego. Powodem tego jest wzrost kary porządkowej. Wzrośnie też kwota zastawu skarbowego. Ile wyniosą?

Źródło: shutterstock.com

Zgodnie z komunikatem Prezesa GUS z 15 lipca 2021 r. wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w I półroczu 2021 r. w stosunku do I półrocza 2020 r. wyniósł 103,6 (wzrost cen o 3,6 %) (M.P. poz. 660). W związku z tym wzrosną od stycznia 2022 r. kary porządkowe oraz podniesiona zostanie wysokość zastawu skarbowego.

Wysokość kary porządkowej i zastawu skarbowego w 2022 r.

12 sierpnia br., w Monitorze Polskim poz. 735 opublikowano obwieszczenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 6 sierpnia 2021 r. w sprawie wysokości kwoty wymienionej w art. 262 § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa na rok 2022. Maksymalna wysokość kary porządkowej w roku 2022 r. wyniesie 3 000 zł. Jest to podwyżka o 100 zł w stosunku do wysokości maksymalnej kary porządkowej w roku 2021 (2 900 zł).

Z kolei 13 sierpnia br., w Monitorze Polskim poz. 739 zostało opublikowane obwieszczenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 10 sierpnia 2021 r. w sprawie wysokości kwoty wymienionej w art. 41 § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa na rok 2022. Wartość poszczególnych rzeczy ruchomych oraz zbywalnych praw majątkowych, na których może być ustanowiony zastaw skarbowy w roku 2022 wynosi w dniu ustanowienia zastawu co najmniej 13 900 zł. Jest to podwyżka o 400 zł w stosunku do wysokości w 2021 r. (13 500 zł).

Kiedy i na kogo można nałożyć karę porządkową?

Kara porządkowa może zostać nałożona na podatników w celu ich zdyscyplinowania w zakresie sprawnego i rzetelnego uczestniczenia w czynnościach sprawdzających, kontroli (podatkowej lub celno-skarbowej) czy postępowaniu podatkowym. W ordynacji podatkowej wskazano osoby, które mogą otrzymać postanowienie o nałożeniu tej sankcji, są to:

1. strona,
2. pełnomocnik strony,
3. świadek,
4. biegły,
5. osoba, która wyraziła zgodę na powołanie jej na biegłego,
6. osoba trzecia, która bezzasadnie odmówiła okazania przedmiotu oględzin,
7. uczestnik rozprawy, który poprzez swoje niewłaściwe zachowanie utrudnia jej przeprowadzenie,
8. osoby, którym podatnik zlecił prowadzenie lub przechowanie ksiąg podatkowych lub dokumentów będących podstawą zapisów w tych księgach (biura rachunkowe), jeżeli osoby te bezzasadnie odmówią okazania lub nie przedstawią w wyznaczonym terminie ksiąg rachunkowych lub dokumentów będących podstawą zapisów w tych księgach.

Kiedy można nałożyć karę porządkową?

Katalog zachowań, za które można otrzymać karę porządkową, jest zamknięty. Zgodnie z obowiązującymi przepisami ukaraniu podlega:

1. niestawienie się osobiście bez uzasadnionej przyczyny na wezwanie organu podatkowego, mimo że dana osoba była do tego zobowiązana,
2. bezzasadna odmowa lub niedokonanie w terminie wyznaczonym w wezwaniu złożenia wyjaśnień, zeznań, wydania opinii, okazania przedmiotu oględzin, przedłożenia tłumaczenia dokumentacji obcojęzycznej lub udziału w innej czynności,
3. bezzasadna odmowa okazania lub nieprzedstawienie w wyznaczonym terminie dokumentów, których obowiązek posiadania wynika z przepisów prawa, ksiąg podatkowych, dowodów księgowych będących podstawą zapisów w tych księgach,
4. opuszczenie miejsca przeprowadzania czynności przed jej zakończeniem bez zezwolenia organu podatkowego,
5. bezzasadna odmowa okazania przedmiotu oględzin przez osobę trzecią,
6. niewłaściwe zachowanie utrudniające przeprowadzenie rozprawy - za co mogą być ukarani uczestnicy rozprawy,
7. bezzasadna odmowa okazania lub nieprzedstawienie w wyznaczonym terminie ksiąg rachunkowych lub dokumentów będących podstawą zapisów w tych księgach przez osoby, którym podatnik zlecił prowadzenie lub przechowanie ksiąg podatkowych lub dokumentów będących podstawą zapisów w tych księgach (biura rachunkowe).

Postanowienie o nałożeniu kary porządkowej

Karę porządkową, zgodnie z art. 262 § 5 ustawy - Ordynacja podatkowa, nakłada się w formie postanowienia. O nałożeniu kary porządkowej oraz o jej uchyleniu rozstrzyga organ podatkowy, przed którym toczy się postępowanie.

Kary porządkowe – termin płatności

Termin płatności kary porządkowej wynosi 7 dni od dnia doręczenia postanowienia. Na postanowienie przysługuje zażalenie osobie, która je otrzymała. Organ podatkowy, który nałożył karę porządkową, może, na wniosek ukaranego, złożony w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia o nałożeniu kary porządkowej, uznać za usprawiedliwione niestawiennictwo lub niewykonanie innych obowiązków i uchylić postanowienie nakładające karę.

Zastaw skarbowy

Zastaw skarbowy to z kolei forma zabezpieczenia spłaty zobowiązań podatkowych podatnika (płatnika, inkasenta, następcy prawnego lub osoby trzeciej pociągniętej do odpowiedzialności za cudze zaległości podatkowe). Powstaje z dniem wpisu do Rejestru Zastawów Skarbowych.

Zastaw skarbowy, kiedy można go ustanowić

Zastaw skarbowy może zostać ustanowione na rzeczach ruchomych i zbywalnych prawach majątkowych będących własnością podatnika oraz stanowiących współwłasność łączną jego i małżonka. Składnik majątku mający być obciążony musi mieć jednak w dniu ustanowienia zastawu skarbowego określoną minimalną wartość. Od stycznia wzrośnie ona do kwoty 13 900 zł.  W 2021 r. Zastawem skarbowym nie wolno obciążyć mienia niepodlegającego egzekucji, np. w toku egzekucji administracyjnej nie można zająć narzędzi niezbędnych do pracy zarobkowej wykonywanej osobiście przez podatnika. Wyłączone są również składniki majątkowe mogące być przedmiotem hipoteki przymusowej, np. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.

Podstawa prawna:

• Obwieszczenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 6 sierpnia 2021 r. w sprawie wysokości kwoty wymienionej w art. 262 § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa na rok 2022 (M. P. poz. 735)
• Obwieszczenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 10 sierpnia 2021 r. w sprawie wysokości kwoty wymienionej w art. 41 § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa na rok 2022 (M. P. poz. 739)

Płatnik PITKontrola