Praca w Niemczech a rozliczenie zarobków w Polsce

Polscy podatnicy pracujący w Niemczech muszą rozliczyć się z podatku od wynagrodzenia uzyskanego za granicą. RFN (Republika Federalna Niemiec) zobowiązuje Polaków do rozliczenia zarobków w kraju jego uzyskania, m.in. poprzez złożenie tam deklaracji podatkowej za wynagrodzenia z Niemiec, wskazującej tamtejsze ulgi, klasę podatkową oraz uwzględniającej niemiecką kwotę wolną od podatku. Niezależnie od tego obowiązku podatnik zmuszony jest dokonać rozliczenia podatkowego w Polsce.

Nowe zasady! Dochody z Niemiec w PIT za 2021 rok. Jak rozliczyć?

Rozliczenie wynagrodzenia polskich obywateli, pochodzące z Niemiec opiera się o polską ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych, dla której w tych kwestiach podstawę stanowi umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisana w Berlinie dnia 14 maja 2003 r.

Źródło: Thinkstock

Wynagrodzenia pochodzące z Niemiec rozlicza się w Polsce w oparciu o tzw. zasadę zwolnienia z progresją. W konsekwencji jej stosowania zarabiający w Niemczech zwolnieni są w Polsce z obowiązku płacenia podatku oraz składania deklaracji podatkowej jednak z zastrzeżeniem tzw. progresji podatkowej. Oznacza to, że należy tę deklarację przed polskim organem podatkowym złożyć w przypadku, gdy dysponuje się innymi dochodami z Polski lub innych krajów.

Polski rezydent podatkowy

O ile podatnik otrzymujący zarobki z zagranicy jest polskim rezydentem podatkowym, to co do zasady musi wszystkie swoje zarobki (uzyskiwane w Polsce i poza jej granicami) rozliczyć w Polsce, zgodnie z polskimi zasadami prawa. Zgodnie z zasadą nieograniczonego obowiązku podatkowego polski rezydent podatkowy podlega opodatkowaniu w kraju swojej rezydencji (w Polsce) niezależnie od tego, czy zarobki uzyskuje w Polsce, czy też za granicą.

Polskim rezydentem podatkowym jest osoba posiadająca miejsce zamieszkania na terytorium Polski, co oznacza osobę, która:

• posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
• przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Można zatem przebywać w Niemczech cały rok i nadal pozostawać polskim podatnikiem, a to z uwagi na to, że w Polsce występuje ośrodek interesów życiowych. Podatnik, przed wypełnieniem zeznania podatkowego zbadać powinien, czy jego sytuacja życiowa nadal wiąże go z Polską na tyle, by organy podatkowe mogły stwierdzić, że nadal powinien on być tutaj rozliczany z podatków.

Sytuacje szczególne regulowane są umową o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartą z RFN. Do takich sytuacji szczególnych należy przypadek, gdy krajowe przepisy obu krajów uznają podatnika za rezydenta podatkowego i każą mu rozliczyć się przed tamtejszym organem z całości uzyskiwanych wynagrodzeń – wówczas kraj rezydencji podatkowej określany jest na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Zatem sytuacją standardową jest rozliczenie się:

• w Niemczech - wyłącznie z zarobków tam uzyskanych,
• w Polsce z całości uzyskanych w danym roku wynagrodzeń, w tym również z tych uzyskanych w Niemczech.

Wynagrodzenie z umowy o pracę z RFN

Za wynagrodzenie z umowy o pracę należy uznawać wszelkie świadczenia otrzymywane od pracodawcy w związku z umową o pracę. Będzie to zarówno wynagrodzenie zasadnicze, premie, prowizje, kwoty za godziny nadliczbowe oraz inne świadczenia pracownicze.

W stosunku do opodatkowania świadczeń z Niemiec z umowy o pracę obowiązuje zasada wyłączenia z progresją. Oznacza ona, że zarobki uzyskiwane w RFN nie będą co do zasady opodatkowane dodatkowo w Polsce polskim podatkiem dochodowym.

Polski rezydent podatkowy co do zasady:

• nie musi składać zeznania rocznego PIT-36,
• nie musi wpłacać zaliczki na podatek po powrocie do kraju,
• nie musi składać informacji o źródłach zarobków z Niemiec (np. załącznika PIT/ZG).

Istnieje jednak wyjątek. O ile polski rezydent podatkowy uzyskuje inne zarobki opodatkowane w Polsce podatkiem dochodowym według skali podatkowej, ewentualnie rozlicza w Polsce zagraniczne zarobki pochodzące z innego jeszcze kraju niż Niemcy, wówczas zasada wyłączenia z progresją wpływa na stopę podatku stosowaną do zarobków opodatkowanych w Polsce. W tym przypadku podatnik na koniec roku (do końca kwietnia roku następnego):

• składa PIT-36,
• składa załącznik PIT/ZG,
• wykazuje zarobki zagraniczne, choć nie dolicza ich do innych wynagrodzeń krajowych,
• ustala stopę procentową podatku, stosowaną do krajowych zarobków z uwzględnieniem wynagrodzeń niemieckich,
• stosuje stopę procentową do polskich dochodów.

Przykład

W Niemczech podatnik zarobił 100.000 złotych dochodu (po przeliczeniu na złote polskie). W Polsce zarobił on z umowy zlecenie 30.000 zł dochodu. Jeśli liczyłby podatek od krajowych zarobków, to stosowałby on stawkę 18% podatku PIT. Ze względu na zarobki zagraniczne stopę podatkową oblicza się jako:

[29070,06 (podatek od całości dochodów podatnika obliczony według polskiej skali podatkowej)/130.000( całość dochodów podatnika z polski i Niemczech)] X 100 = 22,36 % (stopa procentowa stosowana do polskich zarobków).

Podatnik zastosuje do kwoty 30.000 zł uzyskanych w Polsce stawkę podatku 22,36%.

Jeżeli w Polsce podatnik zarabiałby takie wynagrodzenia, które standardowo rozliczane byłyby na PIT-37 i dodatkowo uzyskiwałby wynagrodzenie z umowy o pracę z Niemiec, to zamiast PIT-37, złoży on PIT-36 oraz załącznik PIT/ZG.

Wykazywane wynagrodzenia z Niemczech:

• przelicza się po kursie średnim NBP z dnia poprzedzającego dzień uzyskania wynagrodzenia (otrzymania go lub postawienia go do dyspozycji); jeżeli wynagrodzenie otrzymywane było wielokrotnie (co dwa tygodnie, co miesiąc), podatnik powinien tyle samo razy dokonać przeliczenia na złotówki,
• o ile są to wynagrodzenia osób czasowo przebywających za granicą uzyskujących przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku służbowym, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczym stosunku pracy, w kwocie odpowiadającej 30% diety, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju; są to tzw. przychody zwolnione z podatku, a w konsekwencji – nie podlegają rozliczeniu w ramach metody zwolnienia z progresją,
• nie zmuszają po powrocie do kraju w trakcie roku do tego, by płacić zaliczki na podatek; podatnik zarabiający w Niemczech dokonuje jedynie rocznego rozliczenia podatku.

Szczególna zasada dotyczy umów wykonywanych w Niemczech na zasadzie oddelegowania lub delegacji służbowej, w związku z którymi wypłaty dokonuje polski pracodawca, przy założeniu, że:

• praca za granicą nie trwa powyżej 183 dni w okresie dwunastu miesięcy rozpoczynającym się lub kończącym w danym roku podatkowym i,
• wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Niemczech, i
• wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład, który pracodawca posiada w Niemczech.

Wynagrodzenie z umowy zlecenie, dzieło z Niemczech

Zasady opodatkowania są podobne, jak w przypadku umowy o pracę. Przychodu nie obniża się o wartość diet zagranicznych, te zwolnione są wyłącznie w przypadku umów o pracę. Zlecenia wykonywane z terytorium Rzeczpospolitej na rzecz zleceniobiorców w Niemczech podlegają natomiast rozliczeniu w Polsce. Pensje, płace i podobne wynagrodzenia osoby mającej miejsce zamieszkania w Polsce są opodatkowane tylko w Polsce, chyba że praca jest wykonywana w Niemczech. Stąd gdy po ewentualnym zawarciu umowy zlecenie z niemiecką firmą zlecone prace będą wykonywane tylko na terenie Polski, dochody uzyskane z tego tytułu będą opodatkowane tylko w Polsce. Na niemieckim zleceniodawcy nie będą ciążyły obowiązki płatnika. Uzyskując dochody z umowy zlecenia bez pośrednictwa płatnika polski zleceniobiorca sam rozlicza zaliczki na podatek - 18% dochodu.

Zarabiałeś w innym kraju? Śledź aktualności na portalu PIT.pl

W następnym tygodniu dowiesz się, jak rozliczać w Polsce wynagrodzenia otrzymywane z Holandii.

Piotr Szulczewski,
VAT.pl

Zobacz także:

1. Praca w Holandii a rozliczenie zarobków w Polsce,
2. Praca w Wielkiej Brytanii a rozliczenie zarobków w Polsce,
3. Praca w Norwegii a rozliczenie zarobków w Polsce,
4. Praca we Francji a rozliczenie zarobków w Polsce.
5. Rozliczenie podatku od zarobków i dochodów z USA (Stanach Zjednoczonych),
6. Rozliczanie PIT z zarobków z Hiszpanii.

Rozliczenie roczne