Kiedy i na jakich warunkach może być zatrudniona osoba poniżej 18. roku życia

Wakacje są czasem sprzyjającym zatrudnianiu osób nieletnich. Sprawdź, kiedy i na jakich warunkach możesz zatrudniać osoby poniżej 18. roku życia. Kiedy masz do czynienia z zatrudnieniem pracownika młodocianego, a kiedy – z pracą zarobkową dziecka.

» Wynagrodzenie uczniów (pracowników młodocianych)

Kim jest pracownik młodociany?

Pracownik młodociany to osoba, która ukończyła 15 lat, a nie przekroczyła 18.

Możesz zatrudnić tylko młodocianych, którzy:

• ukończyli co najmniej ośmioletnią szkołę podstawową
• przedstawią świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju nie zagraża ich zdrowiu.

Źródło: shutterstock

Osoba, która nie ukończyła ośmioletniej szkoły podstawowej i która nie ma 15 lat, może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych wyłącznie w celu przygotowania zawodowego, w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy.

Osoba, która ukończyła ośmioletnią szkołę podstawową, ale nie ma jeszcze 15 lat, może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu. Na zatrudnienie takiej osoby musi zgodzić się jej przedstawiciel ustawowy lub opiekun prawny. Ponadto potrzebna jest pozytywna opinia poradni psychologiczno-pedagogicznej.

Osoby, które ukończyły ośmioletnią szkołą podstawową, ale nie mają 15 lat, mogą być zatrudnione na zasadach określonych dla młodocianych w roku kalendarzowym, w którym kończą 15 lat, na podstawie umów o naukę zawodu, przyuczenie do wykonywania określonej pracy i o wykonywanie prac lekkich.

W takim przypadku nie jest wymagana żadna zgoda, ani opinia.

Osoba, która ukończyła 18 lat w trakcie nauki w ośmioletniej szkole podstawowej, może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych w roku kalendarzowym, w którym ukończyła tę szkołę.

Niezależnie od zasad zatrudnienia pracowników młodocianych przepisy umożliwiają w pewnych sytuacjach i po spełnieniu określonych warunków zlecenie wykonania pracy lub innych zajęć zarobkowych dziecku przed ukończeniem przez nie 16. roku życia.

Dotyczy to działalności kulturalnej, artystycznej, sportowej lub reklamowej.

Jakie trzeba zapewnić warunki pracy?

Młodocianego możesz zatrudnić:

• w celu przygotowania zawodowego – jeżeli młodociany nie posiada kwalifikacji zawodowych, to możesz go zatrudnić wyłącznie w takim celu, lub
• do wykonywania lekkich prac na podstawie umowy o pracę.

Pamiętaj, że:

• musisz zapewnić młodocianemu opiekę i pomoc niezbędną do przystosowania się do właściwego wykonywania pracy
• musisz prowadzić ewidencję młodocianych pracowników
• młodociani zatrudnieni na podstawie umowy o pracę podlegają ubezpieczeniom społecznym na takich zasadach jak inni pracownicy.

Umowa o pracę z pracownikiem młodocianym

Co do zasady, zatrudniasz młodocianego w celu przygotowania zawodowego na umowę o pracę na czas nieokreślony.

Pracodawca, który zatrudnia większą liczbę młodocianych, niż wynika to z jego potrzeb, może zawierać z nimi umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego na czas określony, jednak nie krótszy niż:

• okres kształcenia określony w przepisach dotyczących klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego lub
• okres kształcenia wymagany do przystąpienia do egzaminu kwalifikacyjnego na tytuł czeladnika.

Umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego zawrzyj na piśmie. Powinna określać:

• rodzaj przygotowania zawodowego (nauka zawodu lub przyuczenie do wykonywania określonej pracy)
• czas trwania i miejsce odbywania przygotowania zawodowego
• sposób dokształcania teoretycznego
• wysokość wynagrodzenia.

Pamiętaj! Osoba, która ukończyła ośmioletnią szkołę podstawową i nie ma 15 lat, może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych w celu przygotowania zawodowego pod warunkiem, że wyrazi na to zgodę przedstawiciel ustawowy lub opiekun prawny tej osoby oraz że poradnia psychologiczno-pedagogiczna wyda pozytywną opinię.

Cały poradnik możesz przeczytać na stronie biznes.gov oraz tutaj.

Źródło: biznes.gov.pl

Kodeks pracyFormy zatrudnienia