KAS wspiera przedsiębiorców, łatwiej o ulgę podatkową w czasie pandemii

Trwający od roku stan epidemii powoduje problemy wśród przedsiębiorców. Jak często sięgają po ulgi podatkowe? Kiedy urząd skarbowy może udzielić wsparcia? Czy pandemia  uzasadnia odroczenie, umorzenie lub rozłożenie podatku na raty?

W odpowiedzi na zapytanie naszej redakcji resort finansów poinformował, że od początku pandemii naczelnicy urzędów skarbowych wydali 135 599 rozstrzygnięć na podstawie wniosków o zastosowanie ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych (dane według stanu na 17 marca 2021 r.), w których powołano okoliczność COVID-19, w tym 75 650 decyzji o przyznaniu ulgi. W pozostałych przypadkach sprawy kończyły się odmową wszczęcia postępowania lub umorzeniem postępowania ze względów formalnych (np. gdy podatnik nie uzupełnił braków formalnych we wniosku, pomimo prośby urzędu skarbowego) lub odmową udzielenia ulgi.

Z kolei dolnośląskie urzędy skarbowe rozpatrzyły w 2020 r.   14.214 wniosków, z czego 10.606 wniosków z powołaniem w uzasadnieniu okoliczności epidemii COVID-19, w tym od przedsiębiorców 9.803. Pozytywne decyzje dotyczło 7.343, czyli 61 % przedsiębiorców jak informuje Rzecznik Dolnośląskiej KAS. Dodaje, że pozytywne deycję objęły  kwotę należności głównej w wysokości 564.791.042,65 zł, w tym dla przedsiębiorców 557.403.765,57 zł.

Ulgi podatkowe w Ordynacji podatkowej

Zgodnie z art. 67a Ordynacji podatkowej (Dz.U z 2019 poz. 900 ze zm.):

Organ podatkowy, na wniosek podatnika, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może:

1. odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty;
2. odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek;
3. umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.

Co bardzo istotne, umorzenie zaległości i podatkowej powoduje również umorzenie odsetek za zwłokę w całości lub w takiej części, w jakiej została umorzona zaległość podatkowa.

Rozwiązanie to dotyczy nie tylko podatników, lecz także płatników, inkasentów, spadkobierców osób trzecich.

Jak wskazał resort finansów w 2020 r. do podległych jednostek KAS były kierowane wytyczne w zakresie udzielania ulg w spłacie zobowiązań podatkowych w związku z okolicznościami związanymi z epidemią COVID-19. W wytycznych zobligowano podległe urzędy do tego, by sprawy dotyczące wniosków o przyznanie ulg załatwiać w pierwszej kolejności.

Źródło: shutterstock

Wniosek o ulgę

Kluczowym elementem wniosku o odroczenie  terminu płatności podatku lub rozłożenie płatności na raty jest wykazanie ważnego interesu podatnika lub interesu publicznego. W ordynacji podatkowej ustawodawca nie zdefiniował tych pojęć, aby je wyjaśnić należy sięgnąć do orzecznictwa, wyroków WSA oraz NSA.

W czasie epidemii Covid-19, zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Finansów, urzędy mają w sposób bardziej „łaskawy” traktować podatników przy wykazywaniu przez nich ważnego interesu podatnika oraz interesu publicznego.

Jak informuje resort finansów: „pomoc podatnikom jest priorytetem dla Krajowej Administracji Skarbowej. Urzędy skarbowe kładą duży nacisk na to, by rozstrzygnięcia w sprawach przyznawania ulg w spłacie zobowiązań podatkowych były wydawane możliwie jak najszybciej, bez zbędnej zwłoki i bez rozbudowanego postępowania dowodowego. W przypadku rozstrzygania spraw dotyczących przyznawania ulg organy podatkowe za każdym razem analizują sytuację wnioskodawcy pod kątem istnienia interesu publicznego, a także ważnego interesu podatnika.

Interes publiczny

Ważnym elementem wniosku o ulgę jest wykazanie przez podatnika interesu publicznego. W wyroku NSA z dnia 14 stycznia 2020 r. sygn. II FSK 819/19, Sąd wskazał, że ulgi w spłacie zobowiązań są instrumentem nadzwyczajnym, jednak brak ich zastosowania nie powinien prowadzić do skutków niepożądanych z perspektywy społeczeństwa i podatnika oraz jego najbliższych. W szczególności pod uwagę powinny być brane zasady sprawiedliwości społecznej, etyki, zaufania do organów państwa.

Uznaniowość decyzji

Decyzja o odroczeniu terminu płatności podatku lub jego rozłożeniu na raty ma charakter uznaniowy. Sądy administracyjne bardzo wyraźnie wskazują, że decyzja organu powinna być oparta na zgormadzonym w toku postępowania materiale dowodowym.  Minister Finansów w przesłanych wytycznych wskazuje, że należy łagodniej patrzeć na podatników, których zobowiązania powstały w związku epidemią.

Opłata prolongacyjna

W postępowaniu sprzed epidemii w przypadku decyzji o odroczeniu płatności lub rozłożenie na raty  należności podatkowych pobierana była opłata prolongacyjna. Zgodnie przyjętym art. 15 zb ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw nie nalicza się ww. opłaty prolongacyjnej na podstawie wniosku złożonego w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii albo w okresie 30 dni następujących po ich odwołaniu.

Pomoc de minimis

Ulga w postaci odroczenia terminu zapłaty bądź rozłożenie na raty może stanowić pomoc de minimis, jeżeli jej wysokość wynosi 200 tys. euro. Limit ten został podwyższony przez Unię Europejską do 800 tys. euro.

Ulgi podatkowe w czasie epidemii

Odroczenie terminu płatności czy rozłożenie na raty jest instrumentem dostępnym dla podatników w określonych sytuacjach i może być skutecznym narzędziem, poprawiającym płynność finansową przedsiębiorstw. W dobie epidemii Covid-19 wniosek o ulgę podatkową może zagwarantować byt działalności gospodarczej. Warto, aby podatnik przeanalizował swoją sytuację, w sposób prawidłowy zgromadził dokumenty, tak by postępowanie o udzielenie ulgi podatkowej zakończyło się dla niego pozytywnie. Jak informuje Dolnośląskie KAS, organy podatkowe wydawały negatywne rozstrzygnięcie, tj. o odmowie udzielenia ulgi w spłacie, m.in. w sytuacjach gdy:

- nie stwierdzono, aby w danej sprawie wystąpiła przesłanka ważnego interesu podatnika, interesu publicznego (przesłanki te organ zobligowany jest przeanalizować z uwagi na art. 67a § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r., poz. 1325 ze zm.).

Okoliczność braku wystąpienia ww. przesłanek stwierdzano m.in., gdy:

• z treści wniosku o przyznanie ulgi oraz ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w tym w szczególności z wyjaśnień oraz dowodów przedstawionych przez wnioskodawcę wynikało, że okoliczność wystąpienia pandemii COVID-19 nie spowodowała rzeczywistego pogorszenia sytuacji finansowo – majątkowej wnioskodawcy i że jest on w stanie jednorazowo uiścić daną należność podatkową,
• wniosek o udzielenie ulgi, uzasadniany przez stronę okolicznością epidemii COVID -19 odnosił się do należności podatkowych powstałych przed początkiem pandemii, a podatnik wcześniej nie podejmował w sposób dobrowolny kroków mających na celu uregulowanie tych należności,
• wniosek złożył podmiot, który w przeszłości nie realizował udzielonych  ulg w spłacie,
• ustalono, że wnioskodawca nie posiada zdolności płatniczej do realizacji zawnioskowanego układu ratalnego, odroczenia zapłaty należności podatkowej,
• wnioskodawca, będący przedsiębiorcą, nie spełniał warunków dopuszczalności udzielenia pomocy publicznej wynikających z uregulowań prawa pomocy publicznej, jak np. przekroczenie pułapu pomocy de minimis czy też nie spełniał warunków zatwierdzonego przez Komisję Europejską 13 listopada 2020 r. programu pomocowego nr SA.57172(2020/N) – program ten dotyczy ulg  w spłacie zobowiązań podatkowych udzielanych na podstawie Ordynacji podatkowej.

Urzędy otrzymały wytyczne Ministerstwa Finansów

Jak informuje resort finansów i rzecznicy prasowi :"w zakresie  udzielania ulg w spłacie w związku z COVID-19 kierowane były do Urzędów Skarbowych wytyczne, w których szczególny nacisk położono na priorytetowe traktowanie przez organy podatkowe wniosków ulgowych, w których jako uzasadnienie podatnicy wskazywali okoliczności związane z pandemią koronawirusa. W wytycznych odnoszono się do trybu prowadzonych przez organy  podatkowe postępowań, ze szczególnym uwzględnieniem zasady szybkości postępowania, a także objęcia podatników kompleksową i sprawną obsługą. W wytycznych zawarto także stosowne zalecenia w zakresie prowadzenia przez organy postępowań w odniesieniu do podmiotów gospodarczych, ze szczególnym uwzględnieniem branży, w której działa dany przedsiębiorca  w kontekście pandemii koronawirusa".

Koronawirus w PolscePłatnik PITZwolnienie z VATPodatki 2021