8 ważnych zmian w prawie pracy i ubezpieczeniach społecznych od 1 czerwca 2025 r.

Od 1 czerwca 2025 r. zacznie obowiązywać szereg istotnych zmian legislacyjnych, które mają bezpośredni wpływ na pracodawców, pracowników oraz osoby korzystające z systemu ubezpieczeń społecznych. Nowelizacje dotyczą m.in. rynku pracy, zatrudniania cudzoziemców, zasiłków i świadczeń emerytalnych. 

1. Nowa ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Na mocy ustawy z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz.U. z 2025 r. poz. 852), uchylono dotychczas obowiązującą ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Nowe przepisy wprowadzają m.in.:

• możliwość rejestracji w urzędzie pracy według miejsca zamieszkania, a nie zameldowania;
• zniesienie ograniczeń wiekowych przy korzystaniu z form aktywizacji zawodowej;
• nowe zasady naliczania zasiłku dla bezrobotnych;
• możliwość rejestracji rolników jako osób bezrobotnych;
• ułatwienia dla rodzin wielodzietnych i samotnych rodziców;
• uproszczone procedury obsługi klientów urzędów pracy.

Nowelizacja ma na celu zwiększenie dostępności i skuteczności usług rynku pracy oraz uproszczenie procedur administracyjnych.

2. Zwolnienia monitorowane – nowe obowiązki dla pracodawców

Zgodnie z ww. ustawą, od 1 czerwca 2025 r. obowiązują tzw. zwolnienia monitorowane. Pracodawca, który planuje zwolnienia grupowe z przyczyn niedotyczących pracowników, ma obowiązek:

• poinformowania powiatowego urzędu pracy o planowanych zwolnieniach i ich przyczynach,
• współpracy z urzędem przy wdrażaniu programów wsparcia.

Nowe regulacje mają szczególne znaczenie dla osób z niepełnosprawnościami, które mogą korzystać z dedykowanych narzędzi wsparcia w procesie aktywizacji zawodowej.

3. Nowe zasady zatrudniania cudzoziemców

Od 1 czerwca 2025 r. obowiązuje również ustawa z dnia 14 marca 2025 r. o zasadach zatrudniania cudzoziemców na terytorium RP (Dz.U. z 2025 r. poz. 847), która znacząco zmienia podejście do powierzania pracy osobom spoza Polski.

Najważniejsze zmiany to:

• zniesienie tzw. testu rynku pracy – nie jest już wymagane potwierdzenie starosty o braku kandydatów krajowych;
• obowiązek sporządzania umów w języku zrozumiałym dla cudzoziemca, a w przypadku języka obcego – tłumaczenia uwierzytelnionego przez tłumacza przysięgłego na język polski;
• kontrole z PIP i Straży Granicznej mogą być prowadzone bez wcześniejszej zapowiedzi.

Dodatkowo nowe przepisy dopuszczają możliwość wprowadzenia ograniczeń form zatrudnienia cudzoziemców w poszczególnych branżach w drodze rozporządzenia.

4. Nowe limity dorabiania dla emerytów i rencistów

Zgodnie z komunikatem ZUS z maja 2025 r., od 1 czerwca 2025 r. zmieniają się limity przychodów wpływające na zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń emerytalno-rentowych:

• przekroczenie 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (6 273,60 zł brutto) skutkuje zmniejszeniem świadczenia;
• przekroczenie 130% (11 651,00 zł brutto) powoduje zawieszenie wypłaty świadczenia.

Podstawa prawna: art. 104 ust. 7 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1251, ze zm.).

5. Wzrost wynagrodzenia pracowników młodocianych od 1 czerwca 2025 r.

Z dniem 1 czerwca 2025 r. wzrosło również minimalne wynagrodzenie przysługujące pracownikom młodocianym zatrudnionym w celu przygotowania zawodowego. Zmiany wynikają z obwieszczenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 maja 2025 r. (M.P. z 2025 r. poz. 423), wydanego na podstawie art. 198 § 3 Kodeksu pracy (Dz.U. z 2023 r. poz. 1465, ze zm.).

Od 1 czerwca 2025 r. wynagrodzenie młodocianych wynosi: 

• od I roku nauki – 8% przeciętnego wynagrodzenia (ok. 716 zł brutto),
• od II roku nauki – 9% przeciętnego wynagrodzenia (ok. 805 zł brutto),
• od III roku nauki – 10% przeciętnego wynagrodzenia (ok. 895 zł brutto).

Kwoty te są powiązane z przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem w gospodarce narodowej i podlegają waloryzacji wraz z jego wzrostem. Pracodawcy zatrudniający młodocianych powinni zaktualizować umowy oraz listy płac, by nie narazić się na sankcje ze strony PIP.

Źródło: Shutterstock

6. Waloryzacja składek emerytalnych

Na podstawie obwieszczenia Prezesa ZUS z 15 maja 2025 r. (M.P. z 2025 r. poz. 421), 1 czerwca przeprowadzono roczną waloryzację składek emerytalnych:

• wskaźnik waloryzacji w 2025 r. wyniósł 14,41%, co oznacza realny wzrost wartości kapitału emerytalnego osób ubezpieczonych.

To największa waloryzacja od lat, mająca znaczący wpływ na przyszłe emerytury.

7. Kontrole świadczenia 800+ – weryfikacja edukacji dzieci cudzoziemców

Zgodnie z nowelizacją ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2024 r. poz. 1429, ze zm.), ZUS otrzyma nowe kompetencje od 1 czerwca 2025 r.

• Urzędnicy mogą teraz weryfikować, czy dzieci obywateli Ukrainy objęte świadczeniem 800+ realizują obowiązek szkolny w polskim systemie edukacji.
• Brak potwierdzenia może skutkować wstrzymaniem wypłaty świadczenia.

8. Podwyżka zasiłku dla bezrobotnych

Od 1 czerwca 2025 r. osoby, które straciły pracę otrzymają wyższy zasiłek dla bezrobotnych. Jego wzrost uzależniony jest od rocznej inflacji. W praktyce oznacza to wzrost świadczenia o 170,10 zł na okres 90 pierwszych dni pobierania zasiłku oraz o 133,60 zł po trzech pierwszych miesiącach. Przy czym warto pamiętać, że wysokość zasiłku dla bezrobotnych uzależniona jest od stażu pracy. Osoby z doświadczeniem zawodowym wynoszącym od 5 do 20 lat mogą liczyć na standardowe świadczenie, którego wysokość została wskazana wcześniej. Inaczej przedstawia się sytuacja w przypadku osób z krótszym lub dłuższym stażem pracy. 

Nowe stawki zasiłku dla bezrobotnych – stawka podstawowa

Prawo pracyFormy zatrudnieniaPomoc UkrainaZUSEmeryturyHome 1