Zawieszenie działalności gospodarczej: prawa i obowiązki przedsiębiorcy

Pandemia koronawirusa to czas, kiedy wielu przedsiębiorców zawiesiło działalność gospodarczą. Brak wsparcia dla niektórych branż, przestój powodują, że wiele firm zawiesza działalność. W ostatnim czasie liczba zawieszonych działalności gospodarczych rośnie. Jakie obowiązki i prawa mają przedsiębiorcy, którzy dokonali zawieszenia działalności?

Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców wykonywanie działalności gospodarczej może zawiesić przedsiębiorca niezatrudniający pracowników. Oznacza to, że przedsiębiorca, który zamierza zawiesić działalność musi przedtem rozwiązać wszystkie umowy o pracę. Są tu jednak pewne wyjątki, działalność może również zawiesić przedsiębiorca zatrudniający wyłącznie pracowników przebywających na urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie wychowawczym lub urlopie rodzicielskim niełączących korzystanie z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu. Zawieszenia działalności gospodarczej mogą dokonać osoby fizyczne prowadzące działalność jako jednoosobowa firma lub jako wspólnicy spółki cywilnej, ale także inni przedsiębiorcy, tj. spółki osobowe, spółki kapitałowe czy fundacje. W przypadku spółek cywilnych, jawnych czy partnerskich zawieszenie działalności gospodarczej jest możliwe tylko wtedy, gdy dokonają go wszyscy wspólnicy jednocześnie.

Źródło: shutterstock.com

Jakie prawa ma przedsiębiorca, który zawiesił działalność?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, przedsiębiorca który zawiesił działalność w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Natomiast w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca:

1. może wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, w tym rozwiązywania zawartych wcześniej umów;
2. może przyjmować należności i jest obowiązany regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
3. może zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
4. ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
5. wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;
6. może osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
7. może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą;
8. może powołać albo odwołać zarządcę sukcesyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. poz. 1629 oraz z 2019 r. poz. 1495).

Obowiązki przedsiębiorcy, który dokonał zawieszenia działalności gospodarczej

Przedsiębiorca, który zawiesił działalność gospodarczą musi prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, w której powinien ewidencjonować wiele zdarzeń gospodarczych.  Takimi zdarzeniami są ponoszone opłaty, jak np. rachunki wynikające z faktur, opłaty wynikające z wcześniej zawartych umów, jak np. raty leasingu.

Zawieszenie działalności gospodarczej a obowiązki względem ZUS i urzędu skarbowego

Przedsiębiorca, który dokonał zawieszenia działalności gospodarczej zaprzestaje opłacania zaliczek na poczet podatku dochodowego. Poza tym nie musi składać pliku JPK_V7.

W czasie zawieszenia działalności przedsiębiorca nie musi opłacać składek ZUS. Należy jednak mieć na uwadze fakt, że  po upływie 30 dni od zapłaty ostatniej składki na ubezpieczenie zdrowotne traci się prawo do świadczeń zdrowotnych. Okres zawieszenia działalności nie jest liczony do lat pracy uprawniających do otrzymania emerytury.

Na jak długo można zawiesić działalność gospodarczą?

Zawieszenie działalności może nastąpić na czas nieokreślony lub określony. Czas zawieszenia działalności nie może być jednak krótszy niż 30 dni.Zgodnie  z treścią art. 23 ust. 2 ustawy Prawo przedsiębiorców, w przypadku przedsiębiorców wpisanych do KRS okres zawieszenia nie może być dłuższy niż 24 miesiące.

Jak zawiesić działalność gospodarczą?

Zawieszenia działalności gospodarczej należy dokonać poprzez złożenie wniosku CEIDG-1. We wniosku tym należy zazanczyć X w rubryce 01.3.

Zawiesić działalność gospodarczą można na kilka sposobów:

• osobiście w Urzędzie Gminy,
• przez pełnomocnika
• listownie - należy wówczas notarialnie poświadczyć podpis, a dokument go poświadczający dołączyć do wniosku,
• elektronicznie

W przypadku przedsiębiorcy wpisanego do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej i trwa do dnia wskazanego w tym wniosku albo we wniosku o wznowienie wykonywania działalności gospodarczej albo do dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego.

Zawieszanie firmyKoronawirus w PolsceJPK Jednolity Plik KontrolnyZwolnienia z ZUS