Zasiłek macierzyński i opiekuńczy - okresy zasiłkowe, podstawa wymiaru i zasady wypłaty 2022 - 2023

Redakcja PIT.pl

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przygotował poradnik mówiący o tym, kto i na jakich zasadach może ubiegać się o wypłatę zasiłku macierzyńskiego i opiekuńczego. 

» Zasiłki macierzyńskie bez PIT lecz z limitem

Jakie podmioty ustalają i wypłacają zasiłki macierzyńskie i opiekuńcze

 

Płatnicy składek, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych

Ustalają i wypłacają zasiłki swoim ubezpieczonym w czasie trwania ubezpieczenia.

» Podział uprawnień rodzicielskich między pracowników - rodziców

Oddziały Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

Ustalają i wypłacają zasiłki:

  • ubezpieczonym, których płatnicy składek zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego poniżej 20 ubezpieczonych,
  • ubezpieczonym prowadzącym pozarolniczą działalność i osobom z nimi współpracującym,
  • ubezpieczonym duchownym,
  • osobom uprawnionym do zasiłków za okres po ustaniu ubezpieczenia,
  • ubezpieczonym podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu w Polsce z tytułu zatrudnienia u pracodawcy zagranicznego.

» Rodzicielskie świadczenie uzupełniające - poradnik ZUS

Zasiłek macierzyński - poradnik ZUS

Źródło: shutterstock

Liczbę ubezpieczonych ustalamy na każdy rok kalendarzowy według stanu na 30 listopada poprzedniego roku. Jeśli na ten dzień płatnik nie zgłosił nikogo do ubezpieczenia chorobowego, ustalamy ją według stanu na pierwszy miesiąc, w którym dokonał takiego zgłoszenia.

Płatnicy składek wypłacają zasiłki w terminach przyjętych dla wypłaty wynagrodzeń lub dochodów. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca zasiłki na bieżąco po stwierdzeniu uprawnień.

Zasiłki wypłaca się nie później niż w ciągu 30 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do ustalenia prawa do zasiłku.

 

Zasiłek macierzyński

Komu przysługuje zasiłek macierzyński?

Zasiłek macierzyński przysługuje osobom, które są objęte ubezpieczeniem chorobowym i są w jednej z następujących sytuacji:

  • urodziły dziecko (matkom),
  • urodziło im się dziecko (ojcom),
  • przyjęły dziecko na wychowanie (przysposabiającym, rodzicom zastępczym).

WAŻNE!

Prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym, bez okresu wyczekiwania.

 

Kiedy otrzymasz zasiłek macierzyński

Matka

Zasiłek macierzyński możesz otrzymać, gdy urodziłaś dziecko:

  • w trakcie ubezpieczenia chorobowego lub urlopu wychowawczego,
  • po zakończeniu zatrudnienia – w szczególnych przypadkach (zob. niżej).

Zasiłek macierzyński po zakończeniu zatrudnienia przysługuje Ci, jeśli umowa o pracę:

  • wygasła z powodu śmierci pracodawcy albo
  • została rozwiązana w okresie ciąży, ponieważ Twój pracodawca ogłosił upadłość lub nastąpiła jego likwidacja i nie zapewnił Ci innego zatrudnienia, albo
  • została rozwiązana z naruszeniem przepisów prawa i zostało to stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu.

Ojciec

Zasiłek macierzyński przysługuje Ci, gdy urodziło Ci się dziecko, masz

ubezpieczenie chorobowe i:

  • korzystasz z urlopu rodzicielskiego lub urlopu ojcowskiego (zgodnie z Kodeksem pracy),
  • przerwałeś zatrudnienie lub inną działalność zarobkową, żeby sprawować osobistą opiekę nad dzieckiem w szczególnych przypadkach (zob. niżej).

Szczególne przypadki, w których przysługuje Ci zasiłek macierzyński, obejmują sytuacje, gdy:

  • matka dziecka zmarła albo porzuciła dziecko (niezależnie od tego, czy miała ubezpieczenie chorobowe, czy nie),
  • matka dziecka, która ma ubezpieczenie chorobowe:

- ma orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub o niepełnosprawności w stopniu znacznym i zrezygnuje z zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego po wykorzystaniu co najmniej 8 tygodni po porodzie, ponieważ stan zdrowia uniemożliwia jej sprawowanie opieki nad dzieckiem,-- zrezygnuje z zasiłku macierzyńskiego, żeby wrócić do pracy, a otrzymywała go przez co najmniej 14 tygodni po porodzie,

- przebywa w szpitalu lub innej placówce leczniczej i przestanie pobierać zasiłek macierzyński po wykorzystaniu co najmniej 8 tygodni po porodzie,

 

  • matka dziecka, która nie ma ubezpieczenia chorobowego:

- ma orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub o niepełnosprawności w stopniu znacznym i stan zdrowia uniemożliwia jej sprawowanie opieki nad dzieckiem,

- podejmie zatrudnienie na co najmniej pół etatu.

 

Cały poradnik dostępny jest na stronie ZUS.pl, a także tutaj.

Źródło: ZUS.pl

MacierzyństwoZasiłkiZUS