Więcej dniu urlopu. Uprzywilejowani pracownicy, którzy mogą z niego korzystać

Ustawodawca reguluje zakres przysługującego urlopu w art. 154 Kodeksu pracy. Wynosi on zwykle od 20 do 26 dni. Jednak  niektórym grupom zawodowym, na mocy odrębnych przepisów, przysługuje prawo do dłuższego wypoczynku, który waha się od 5 do 12 dni rocznie. Kto może skorzystać z dodatkowego wolnego?

Komu przysługuje dłuższy urlop wypoczynkowy?

Grupy zawodowe, które mają prawo do urlopu wypoczynkowego w wyższym wymiarze niż określony w art. 154 Kodeksu pracy to:  

1. pracownicy młodociani na podstawie art. 205 kodeksu pracy
2. osoby posiadajace znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności na podstawie art. 19 ustawy z 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnyc
3. nauczyciele zgodnie z art. 64 ustawy z 26.01.1982 r. – Karta Nauczyciel
4. nauczyciele akademicy (art. 129 ustawy z 20.07.2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce)
5. sędziowie (art. 92 § 1 ustawy z 27.07.2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych);
6. prokuratorzy na podstawie art. 119 ustawy z 28.01.2016 r. - Prawo o prokuraturze

Ponadto uprawnienie to przysługuje również:

1. pracownikom socjalnym zgodnie z art. 121 ust. 3 ustawy z 12.03.2004 r. o pomocy społecznej
2.  kontrolerom Najwyższej Izby Kontroli na podstawie art. 79 ustawy z 23.12.1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli
3. pracownikom naukowym i badawczo-technicznych zatrudnionych w instytutach badawczych (art. 41 ustawy z 30.04.2010 r. o instytutach badawczych);
4. członkom personelu dyplomatyczno-konsularnego zgodnie art. 34 ust. 1 ustawy z 27.07.2001 r. o służbie zagranicznej,
5.  członków służby zagranicznej na podstawie art. 34 ust. 2 wyżej wymienionej ustawy
6. inwalidom wojennym pozostającym w zatrudnieniu (art. 19 ustawy z 29.05.1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin);
7. kombatantom i osobom represjonowanym zgodnie z  art. 10 wyżej wymienionej ustawy

Nauczyciele

Nauczyciele mają prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze ferii szkolnych zimowych i letnich. Urlop ten musi być wykorzystany w czasie ich trwania. Nauczyciele akademiccy z kolei mogą wykorzystać  36 dni płatnego urlopu wypoczynkowego, przy czym urlop ten musi być wykorzystany w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych.

Policjanci

Wymiar urlopu dla policjantów zależy od długości służby, i wynosi:

1. 5 dni roboczych – dla mających 15-letni staż służby
2.  9 dni roboczych – dla mających 20-letni staż służby,
3. 13 dni roboczych – dla mających 25-letni staż służby

Sędziowie i prokuratorzy

Sędziom oraz prokuratorom należy się w każdym roku urlop dodatkowy w wymiarze 6 dni po 10 latach pracy oraz 12 dni po 15 latach pracy (art. 119 ustawy z dn. 28 stycznia 2016 r. – Prawo o prokuraturze).

Pracownicy socjalni

Pracownicy socjalni zatrudnieni w ośrodkach pomocy społecznej lub w powiatowych centrach pomocy rodzinie oraz gdy do ich obowiązków należy praca socjalna i przeprowadzanie rodzinnych wywiadów środowiskowych po przepracowaniu pełnych 5 lat nabywają prawo do dodatkowego 10-dniowego urlopu wypoczynkowego raz na 2 lata (art. 121 pkt 3 ustawy z dn. 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej).

Urzędnicy służby cywilnej

Pracownicy służby cywilnej po 5 latach pracy otrzymują 1 dzień urlopu za każdy kolejny przepracowany rok. Taki wzrost następuje do momentu osiągnięcia 12 dni dodatkowego urlopu (art. 105 ustawy z dn. 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej).

Źródło:shutterstock

Wymiar urlopu pozostałych pracowników

Podstawowy wymiar urlopu zależy od stażu pracy i wynosi:

Do stażu pracy osoby zatrudnionej wlicza się także czas odbytej edukacji. Do stażu urlopowego dolicza się odpowiednią liczbę lat uzależnioną od rodzaju ukończonego wykształcenia:

• ukończenie szkoły zasadniczej lub równorzędnej szkoły zasadniczej – nie więcej niż 3 lata,
• średniej szkoły zawodowej – nie więcej niż 5 lat,
• średniej szkoły ogólnokształcącej – 4 lata,
• szkoły policealnej – 6 lat,
• szkoły wyższej – 8 lat.

Wymienione okresy edukacji nie podlegają sumowaniu. Oznacza to, że pracownik, który ukończył studia na uczelni wyższej będzie mieć doliczone 8 lat pracy (a nie 8 lat plus 4 lata nauki w liceum). Do wyliczenia stażu urlopowego wykorzystuje się okres czasu przypadający na najwyższy poziom wykształcenia osiągnięty przez zatrudnioną osobę. Dlatego też osoba, która rozpoczyna pierwszą pracę po studiach wyższych musi przepracować dwa lata, by nabyć prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego. Pracownicy mają też możliwość wydłużenia dni wolnych o czym przeczytać można w artykule: Jak wydłużyć urlop, legalne sposoby by mieć więcej wolnego w roku

UrlopKodeks pracyWymiar czasu pracy