Ulga abolicyjna: kto zapłaci więcej?

Ewelina Czechowicz

W związku z procedowaną zmianą przepisów, która ogranicza ulgę abolicyjną do kwoty 1360 zł, wielu Polaków pracujących za granicą zapłaci wyższy PIT. Ograniczenie ulgi abolicyjnej dotknie podatników, którzy mają miejsce zamieszkania w Polsce i uzyskują dochody z tych krajów, z którymi umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania przewiduje stosowanie metody proporcjonalnego odliczenia.

Ulga abolicyjna: kto zapłaci więcej?
Źródło: shutterstock.com

Dwie metody opodatkowania dochodów z pracy za granicą

W Polsce zgodnie z rozwiązaniami wypracowanymi przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) stosowane są dwie metody unikania podwójnego opodatkowania:

  1. wyłączenie z progresją i
  2. proporcjonalne odliczenia.

Wyłączenie z progresją

W tym modelu rozliczenia podatkowego w Polsce nie wlicza się do podstawy opodatkowania dochodu osiągniętego za granicą. Takie rozwiązanie wynika z umów o unikaniu podwójnego podatkowania, które Polska zawarła m.in. z: Albanią, Cyprem, Chorwacją, Czechami, Estonią, Francją, Grecją, Łotwą, Niemcami, Portugalią, Rumunią, Szwecją, Turcją i Włochami. Jest to metoda stosowana w większości umów, jest też korzystniejsza dla podatników.

Zastosowanie tej metody oznacza, że dochód zagraniczny jest zwolniony z podatku w Polsce. Jednakże dla ustalenia stawki podatku od pozostałego dochodu – osiągniętego w Polsce – stosuje się stawkę podatku właściwą dla całego dochodu, tj. łącznie z dochodem osiągniętym za granicą. Oznacza to, że do dochodu polskiego zastosuje się taką stawkę podatku jaka byłaby zastosowana gdyby dochód zagraniczny nie był zwolniony. Ponieważ w Polsce mamy progresywną stawkę podatku (stopa procentowa rośnie wraz ze wzrostem dochodu) to oznacza, że w metodzie tej dochód zagraniczny podwyższa stawkę podatku, która będzie zastosowana do dochodów polskich. Podatnik musi więc ustalić indywidualną stopę procentową, którą zastosuje do polskich dochodów.

Odliczenie proporcjonalne

Metoda odliczenia proporcjonalnego z kolei oznacza, że dochód osiągany za granicą jest opodatkowany Polsce, ale od należnego podatku odlicza się podatek zapłacony za granicą.

Państwa, w których zastosowanie ma umowa proporcjonalnego odliczenia:

  • Arabia Saudyjska ;
  • Armenia
  • Australia
  • Austria (od 1 stycznia 2019 r.)
  • Belgia (od 01.01.2021 r.)
  • Chile  
  • Dania  (od 01.01.2021)
  • Egipt  
  • Finlandia (od 01.01.2020)
  • Gruzja
  • Holandia
  • Indie
  • Iran
  • Irlandia (od 01.01.2020)
  • Izrael  (od 01.01.2020)
  • Japonia (od 01.01.2020)
  • Kanada (od 01.01.2021)
  • Katar 
  • Kazachstan     
  • Kirgistan          
  • Korea Południowa      
  • Litwa  ( od 01.01.2020 )
  • Macedonia     
  • Malezja            
  • Mołdawia       
  • Norwegia (od 01.01.2021)
  • Nowa Zelandia (od 01.01.2020)
  • Rosja 
  • Słowacja (od 01.01.2020)
  • Słowenia (od 01.01.2019)
  • Syria  
  • Tadżykistan    
  • USA   
  • Uzbekistan     
  • Wielka Brytania (od 01.01.2020)

Państwa z którymi Polska nie zwarła umów o unikaniu podwójnego opodatkowania

Polska, nie zawarła umów o unikaniu podwójnego opodatkowania z Państwami m.in. z Argentyną, Bahamami, Brazylią, Ekwadorem, Haiti, Kubą, Liechtensteinem, Monako, Nigerią, Panamą, San Marino, Seszelami, Wenezuelą.

Konwencja MLI

Kwestie rozliczenia dochodów uzyskiwanych za granicą skomplikowała Konwencja wielostronna MLI. Od 1 stycznia 2019 r. na gruncie niektórych polskich umów o unikaniu podwójnego opodatkowania z metody wyłączenia z progresją przechodzi się na sposób odliczenia proporcjonalnego. W rezultacie przystąpienia Polski do Konwencji MLI przewiduje się wprowadzanie tej mniej korzystnej formy do coraz większej liczby umów.

MLI zmieniła zasady rozliczenia dochodów, od 2019 r. według metody proporcjonalnego odliczenia rozliczali się już Polacy zarabiający w Austrii i w Słowenii.

W rozliczeniu za 2020 r. zmianę tę odczują pracujący w Wielkiej Brytanii, Japonii, Irlandii, na Litwie, w Izraelu, Finlandii, na Słowacji lub w Nowej Zelandii.

Natomiast za 2021 r. zmiany doświadczą Polacy zarabiający w Belgii, Danii, Norwegii, Portugalii i Kanadzie.

Stąd do państw, z których dochody za 2021 rok trzeba będzie rozliczyć na nowych zasadach należą:

  • Wielka Brytania
  • Irlandia
  • Finlandia
  • Izrael
  • Japonia
  • Litwa
  • Nowa Zelandia
  • Słowacja
  • Norwegia
  • Belgia
  • Kanada
  • Dania
  • Australia
  • Austria
  • Słowenia

Kogo dotknie likwidacja ulgi abolicyjnej?

Wprowadzane przepisy dotkną, tzw. polskich rezydentów podatkowych. Są nimi osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania w Polsce i spełniające jeden z tych warunków:

  1. posiadają na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
  2. przebywają na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Co zmienią nowe przepisy?

Zgodnie z treścią przyjętych przez Sejm przepisów  zostanie wprowadzona kwota wolna od podatku w wysokości 8000 zł. Jest to duże ograniczenie ulgi abolicyjnej, ponieważ w wielu państwach kwota wolna od podatku jest dużo wyższa. Przyjęte przez Sejm przepisy sprawią, że odliczeni podlegać będzie jedynie 1360 zł. Resort finansów twierdzi, że ulga abolicyjna nie realizuje polityki podatkowej, jeśli chodzi o eliminowanie podwójnego opodatkowania dochodów, a także nie zachęca do osiągania dochodów w Polsce.

Kiedy zmienione przepisy wejdą w życie?

Ustawa trafi teraz do Senatu. Rząd zakłada, że nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2021 r.

Podatek PITOdliczenia w PITRozliczenie roczneHOT