Rodzinny kapitał opiekuńczy. Dla kogo, w jakiej wysokości i na jakich zasadach? [projekt]

Minister Rodziny i Polityki Społecznej wydał projekt ustawy o rodzinnym kapitale opiekuńczym, które wprowadza do systemu prawnego nowy rodzaj świadczenia rodzinnego. Zakłada on wsparcie finansowe dla rodzin posiadających małe dzieci. Miesięczna wysokość świadczenia ma wynieść od 500 zł do 1000 zł. Kto skorzysta z tej formy pomocy i na jakich zasadach?

» Nowy Polski Ład. Jan Sarnowski zdradza szczegóły kolejnych zmian

W Rządowym Centrum Legislacji pojawił się projekt ustawy o rodzinnym kapitale opiekuńczym. Ustawa wprowadza do systemu prawnego nowe świadczenie – rodzinny kapitał opiekuńczy. Kto z niego skorzysta i na jakich zasadach? Wyjaśniamy.

Źródło: shutterstock

Dla kogo rodzinny kapitał opiekuńczy?

Prawo do skorzystania z rodzinnego kapitału opiekuńczego przysługiwać będzie zarówno obywatelom polskim jak i cudzoziemcom, którym na podstawie przepisów wspólnotowych oraz umów międzynarodowych przyznane zostały analogiczne do posiadanych przez obywateli polskich prawa w zakresie świadczeń społecznych. To jednak nie wszystko. Z rodzinnego kapitału skorzystają również obywatele państw trzecich, którzy posiadają prawo do legalnego pobytu na terytorium RP i prawo dostępu do polskiego rynku pracy, o ile spełnią warunek zamieszkiwania z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

» Rodziny wielodzietne będą zwolnione z PIT. MF pracuje nad rozwiązaniem

O przyznanie rodzinnego kapitału opiekuńczego ubiegać się może matka lub ojciec, którzy wychowują drugie i kolejne dziecko w wieku od 12 do 36 miesięcy. To jednak nie wszystko. O nowe świadczenie ubiegać się mogą również osoby, które przyjęły na wychowanie dziecko oraz wystąpiły do sądu o przysposobienie. Jak tłumaczy projektodawca ,, W przypadku osób, które przyjęły dziecko na wychowanie i wystąpiły do sądu opiekuńczego z wnioskiem o przysposobienie, rodzinny kapitał opiekuńczy będzie przysługiwał po upływie 12 miesięcy od dnia przyjęcia dziecka na wychowanie i wystąpienia do sądu opiekuńczego  z wnioskiem o przysposobienie przez okres kolejnych 24 miesięcy, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia (obowiązek szkolny) lub do ukończenia 10. roku życia w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego. W przypadku zbiegu prawa rodziców lub osób, które przyjęły dziecko na wychowanie i wystąpiły do sądu opiekuńczego z wnioskiem o przysposobienie do rodzinnego kapitału opiekuńczego, świadczenie to wypłacane będzie temu z rodziców lub osób, które przyjęły dziecko na wychowanie i wystąpiły do sądu opiekuńczego z wnioskiem o przysposobienie, który faktycznie sprawuje opiekę nad dzieckiem. Jeżeli opieka nad dzieckiem sprawowana jest równocześnie przez oboje rodziców lub osób, które przyjęły dziecko na wychowanie i wystąpiły do sądu opiekuńczego z wnioskiem o przysposobienie, świadczenie wypłacane będzie temu, kto pierwszy złoży wniosek”.     

Projektodawca reguluje również kwestię podziału świadczenia pomiędzy rodziców, w przypadku wspólnego wychowywania dziecka, gdy rodzice nie zamieszkują wspólnie. W takiej sytuacji świadczenie będzie ustalane każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty przysługującego kapitału tj. 6 000 zł.

W jakiej wysokości przysługiwać będzie rodzinny kapitał opiekuńczy?

W myśl projektowanych przepisów rodzinny kapitał opiekuńczy przysługuje na drugie i kolejne dziecko w wieku od 12 do 36 miesięcy, w wysokości do 12 000 zł na dziecko. Ma to na celu ułatwienia rodzicom ponoszenia zwiększonych wydatków związanych z zapewnieniem opieki nad tak małym dzieckiem.

Jak będzie wypłacane świadczenie rodzinny kapitał opiekuńczy?

Rodzinny kapitał opiekuńczy będzie wypłacany w ratach. Jak wyjaśnia ustawodawca ,, Rodzinny kapitał opiekuńczy wypłacany będzie w częściach miesięcznych wynoszących co do zasady 500 zł. Natomiast rodzice/osoby uprawnione pozostający w związku małżeńskim, jeżeli nie została orzeczona prawomocnym orzeczeniem sądu separacja,  będą mogli samodzielnie wskazać czy kapitał chcą otrzymywać w wysokości 500 zł  przez okres 24 miesięcy czy w wysokości 1000 zł przez okres 12 miesięcy. Projektowana ustawa daje także rodzicom/osobom uprawnionym pozostającym w związku małżeńskim możliwość zmiany wybranej we wniosku kwoty wypłacanego rodzinnego kapitału opiekuńczego. Projektowana ustawa przewiduje, że rodzinny kapitał opiekuńczy przysługiwać będzie bez względu na osiągany przez rodzinę dochód (brak kryterium dochodowego) oraz że świadczenie to będzie nieopodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych”.

Jak wnioskować o rodzinny kapitał opiekuńczy?

Nowe świadczenie – rodzinny kapitał opiekuńczy jest aktualnie na etapie projektu i nie ma jeszcze możliwości składania wniosków. Już teraz jednak wiemy, że za realizację wniosków odpowiedzialny będzie Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Wnioski o przyznanie rodzinnego kapitału opiekuńczego składać będzie można wyłącznie w drodze elektronicznej, m.in. za pośrednictwem platformy PUE ZUS, Twojej bankowości elektronicznej, czy portalu Emp@tia.

Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2022 roku.

 / na podstawie legislacja.gov.pl

ZUS