Rodzice po rozstaniu, separacji, rozwodzie. Kto odlicza ulgę na dziecko w PIT 2020?

Iwona Maczalska

Podatnicy mają prawo do odliczenia ulgi prorodzinnej w PIT za 2020 rok nawet w sytuacji, gdy w trakcie 2020 doszło do rozstania, separacji bądź rozwodu rodziców dziecka. Jak w takiej sytuacji rozliczyć ulgę na dziecko? Który z rodziców może jako pierwszy odliczyć ulgę w PIT?

Ulga prorodzinna (tzw. ulga na dzieci) jest jedną z najpopularniej odliczanych ulg wśród podatników. Budzi ona jednak szereg wątpliwości, szczególnie w kwestii sposobu odliczania ulgi prorodzinnej w PIT, w przypadku rozstania rodziców dziecka. 

Rozwój, separacja rodziców a ulga prorodzinna w PIT 2020

Źródło: shutterstock

Ulga prorodzinna na dzieci z poprzedniego związku

ulgi prorodzinnej ma prawo skorzystać podatnik, który w roku podatkowym wykonywał władzę rodzicielską w stosunku do małoletniego dziecka, pełnił funkcję opiekuna prawnego lub sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą. Oznacza to, że aby skorzystać z ulgi prorodzinnej na dziecko opiekun musi sprawować władzę rodzicielską (pełną lub ograniczoną) nad dzieckiem, bądź zaadoptować dziecko drugiego współmałżonka.

Małżonkowie mogą odliczyć ulgę prorodzinną na dzieci z poprzednich związków - posiadając nad nimi władzę rodzicielską i wychowując te dzieci. Należy jednak pamiętać, by kwota ulgi na dziecko z poprzedniego małżeństwa była wykazana w załączniku PIT/O i na formularzu PIT-37 po stronie współmałżonka, który faktycznie wykonywał władzę rodzicielską w stosunku do małoletniego dziecka, pełnił funkcję opiekuna prawnego bądź sprawował nad nim opiekę na podstawie wyroku sądu. 

Separacja, rozwód rodziców. Który rodzic odlicza ulgę prorodzinną?

Rodzice wychowujący dziecko po rozstaniu mogą uzgodnić pomiędzy sobą zasady rozliczania w danym roku ulgi prorodzinnej. W efekcie ulgę prorodzinną może w całości rozliczyć jeden z nich, bądź oboje – po ustalonej przez nich części. Kluczowe znaczenie ma nadal kwestia wychowywania dziecka przez jednego z rodziców, bądź przez obojga z nich. Prawo do odliczenia ulgi nie przysługuje bowiem rodzicowi, który wyłącznie wypłaca na rzecz dziecka zasądzone przez sąd alimenty, a nie uczestniczy w jego wychowywaniu (wyrok WSA we Wrocławiu z 13.10.2015 r., sygn. akt I SA/Wr 1108/15). Oznacza to, że samo wykazanie, że jest się rodzicem posiadającym władzę rodzicielską i wypełniającym z tego tytułu obowiązek alimentacyjny nie jest wystarczające.

Podział ulgi prorodzinnej bez porozumienia rodziców

Zdarza się, że rodzice nie dochodzą do porozumienia w kwestii kwoty podziału ulgi prorodzinnej, a nie chcą dokonywać odliczenia ulgi w równych częściach. Brak porozumienia co do proporcji ulgi prorodzinnej powoduje, że ulgę tą należy obligatoryjnie rozliczyć w częściach równych dla każdego z rodziców. Nie ma przy tym znaczenia, czy matka dziecka i ojciec dziecka wychowują dziecko w tym samym wymiarze godzinowym. Nawet jeśli jedno z rodziców sprawuje opiekę nad dzieckiem wyłącznie w weekendy, ferie i wakacje – również posiada prawo do odliczenia połowy kwoty ulgi prorodzinnej w swoim zeznaniu PIT (Dyrektor KIS, wyrok z dnia 31 maja 2017 roku, sygn. 0111-KDIB2-2.4011.30.2017.2.BF).

Ulga na dzieciRozliczenie rocznePIT-37PIT-36