Mniej fikcyjnych faktur, mniej postępowań w sprawie wyłudzeń VAT

Ewelina Czechowicz

Oszustwa z wykorzystaniem znikającego podatnika – inaczej nazywane karuzelami podatkowymi, są największymi oszustwami podatkowymi. Jak często KAS wykrywa przestępstwa polegające na wyłudzeniach VAT oraz przestępstwach karuzelowych? Zapytaliśmy o dane dotyczące wszczynanych postępowań oraz o liczbę skazanych. O tym jak wyglądają statystyki dotyczące wykrywalności przestępstw dotyczących wyłudzeń VAT i przestępstw karuzelowych piszemy poniżej. 

Oszustwo VAT polega na unikaniu właściwego opodatkowania lub zmniejszaniu jego wysokości. To działanie umyślne a nie nieumyślny błąd, który może się zdarzyć każdej osobie, zwłaszcza prowadzącej działalność gospodarczą - czytamy na stronie podatki.gov.pl.

Karuzela podatkowa

Karuzela podatkowa (carousel fraud) jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych, a przez to jednym z najbardziej dotkliwych rodzajów oszustw podatkowych. Dlatego też ustawodawca  wciąż podejmuje działania, których celem jest ograniczenie luki podatkowej oraz wprowadza przepisy, które mają ułatwić walkę z oszustwami podatkowymi.  Udział w karuzeli podatkowej i wyłudzenia podatku VAT  zgrożone są nie tylko konsekwencjami finansowymi w postaci utraty prawa do odliczenia naliczonego podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 9 § 3 kodeksu karnego skarbowego:  odpowiedzialność karno-skarbowa ciąży zarówno na samych podatnikach (będących osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą) jak również na innych osobach które są odpowiedzialne za prowadzenie sprawa gospodarczych i finansowych podatnika. W szczególności odpowiedzialnością za przestępstwa i wykroczenia karno-skarbowe mogą zostać objęci członkowie zarządu, dyrektor finansowy, główny księgowy, czy pracownicy działów zajmujących się szeroko rozumianymi sprawami podatkowymi (działu podatkowego, działu księgowego). Stąd na osobach, które dopuszczają się tego typu czynów ciąży też odpowiedzialność karno-skarbowa.

mniej fikcyjnych faktur, mniej wyłudzeń vat

Źródło: shutterstock

Mniej przestępstw w zakresie wyłudzeń podatku VAT

Z nadesłanych przez KAS danych wynika, że zmniejsza się ilość prowadzonych postępowań w zakresie wyłudzeń podatku VAT i przestępstw karuzelowych. Od kilku lat dzięki wprowadzanym zmianom legislacyjnym oraz wdrażanym narzędziom informatycznym coraz mniej jest fikcyjnych faktur - informuje fiskus. Maleje liczba wszczynanych postępowań przygotowawczych w sprawach wyłudzeń i karuzel w podatku VAT prowadzonych przez KAS. Krajowa Administracja Skarbowa prowadzi coraz większy monitoring, stąd czas działania karuzel VAT jest coraz krótszy, przynoszą one coraz mniej korzyści, a środki pochodzące z przestępstw są coraz trudniejsze do ukrycia.

Mniej przestępstw w zakresie wyłudzeń VAT oraz przestępstw karuzelowych

Jak wynika z przekazanych danych, które otrzymała redakcja PIT.pl w latach 2015 – 2021 (do maja) maleje liczba wszczynanych postępowań w zakresie wyłudzeń VAT i przestępstw karuzelowych. Dane te przedstawia poniższa tabela. Z nadesłanych informacji wynika, że KAS wszczeła najwięcej postępowań przygotowawczych w 2016 r. Najmniej jak dotąd w 2020 r. Najwięcej aktów oskarżenia zostało skierowanych do Sądu w 2016 roku najmniej z kolei jak dotąd w 2017 roku. W 2015 roku i 2016 roku skazano ponad 1300 osób za przestępstwa polegające na wyłudzeniu VAT i przestępstwa karuzelowe. W 2020 r. liczba skaznaych spadła o połowę, było ich 678 osób. 

 

    

2015

2016

2017

2018

2019

2020

styczeń - maj 2021

Liczba wszczętych postępowań przygotowawczych

3456

4405

4268

4065

3666

3180

1270

Liczba postępowań  przygotowawczych zakończonych aktem oskarżenia

1391

1635

1194

1320

1392

1312

615

Liczba osób skazanych

1341

1389

851

816

778

678

391

Źródło: dane statystyczne dotyczące postępowań przygotowawczych w sprawach wyłudzeń i karuzel w podatku VAT prowadzonych przez organy resortu finansów w latach 2015 – 2021 (do maja) podane przez Krajową Administrację Skarbową

Ponadto Krajowa Administracja Skarbowa wskazuje, że działania prowadzone przez organy KAS ukierunkowane na ściganie sprawców przestępstw VATowskich istotnie przyczyniają się do ograniczenia tego typu przestępczości.  KAS zwraca uwagę,  na to że od kilku lat wprowadzane zmiany legislacyjne i wdrażane narzędzia informatyczne mocno wpływają na „rynek” fikcyjnych faktur. Aktualnie co raz trudniej wprowadzić do obiegu fikcyjne faktury, a jednocześnie Krajowa Administracja Skarbowa dysponuje coraz skuteczniejszymi rozwiązania do wykrywania takich faktur będących w obiegu.

Narzędzia, które wspomagają walkę z pustymi fakturami

Wśród narzędzi jakimi dysponuje Krajowa Administracja Skarbowa, które mają wspomagać ją w walce z pustymi fakturami znajdują się m.in.:

  1. plik JPK, który umożliwia sprawdzanie danych podatkowych, kwot na fakturach, czy informacji o kontrahentach.
  2.  system STIR, przy użyciu którego weryfikowane są dokonywane płatności, jak również blokowane są  rachunki bankowe, wykorzystywane do wyłudzeń skarbowych.
  3. biała lista podatników VAT, która stanowi zabezpieczenie dla uczciwych przedsiębiorców – mogą oni tam znaleźć  zarejestrowanych VATowców i podmioty wykreślone z listy podatników VAT.

Rozwiązania te uzupełniają przepisy dotyczące możliwości wystawienia faktury w oparciu o paragon, który zawiera NIP, czy zaostrzone przepisy dotyczące kar za fałszowanie faktur lub wystawianie tzw. pustych faktur oraz za ich używanie. Za przestępstwa te grozi aktualnie kara pozbawienia wolności, w największym wymiarze nawet do 25 lat. Wszystkie wskazane rozwiązania jak wskazuje KAS zniechęcają do wystawiania fikcyjnych faktur i ich wykorzystywania.

Zmiany w VATVATSLIM VATOdliczenie VATZwrot VAT