Kwoty wolne od opodatkowania od spadków i darowizn od lipca 2023

Redakcja PIT.pl

W ostatnim czasie nastąpił stały wzrost wysokości kwot wolnych od podatku od spadków i darowizn. Najbliższe zmiany wejdą w życie 1 lipca.

Uwaga!

Ustawa Slim VAT 3 podpisana pod koniec maja ponownie zmieniła kwoty wolne dla darowizn i spadków ze skutkiem od 1 lipca 2023. >>> Sprawdź nowe kwoty

Wcześniejsza treść art. 9 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn

1.Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

  1. 9637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
  2. 7276 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
  3. 4902 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

» Spadki i darowizny Grupy podatkowe

Źródło: shutterstock

Została zmodyfikowana aktem wykonawczym tj.:

Zgodnie z § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10.10.2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 2084) z dniem 13.10.2022 r. ustala się kwoty czystej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych niepodlegające opodatkowaniu, określone w art. 9 ust. 1:

  1. pkt 1 ustawy – w wysokości 10 434 zł,
  2. pkt 2 ustawy – w wysokości 7878 zł,
  3. pkt 3 ustawy – w wysokości 5308 zł.

Obecnie od 1 lipca 2023r. wprowadzony zostanie znaczny wzrost kwoty wolnej tj.:

Art. 9. [1. Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby,

własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

  1. 9637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
  2. 7276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
  3. 4902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.]

1. Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej w okresie 5 lat, począwszy od dnia 1 lipca 2023 r. oraz w każdym kolejnym okresie 5 lat:

  1. 36 120 zł od jednej osoby lub 108 360 zł od wielu osób – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej; (zatem: małżonek (obecny, nie były), małżonek w separacji, zstępni (syn, córka, wnuki, prawnuki), wstępni (matka, ojciec, dziadkowie), rodzeństwo, pasierb, ojczym, macocha, teściowie, zięć, synowa, - przyp. red.)
  2. 27 090 zł od jednej osoby lub 81 270 zł od wielu osób – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej; (w tym min.: zstępni rodzeństwa (siostrzeniec, bratanek), rodzeństwo rodziców (np. wuj, ciotka), zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa (przykładowo: mąż siostry), rodzeństwo małżonków (np. brat żony – szwagier), małżonkowie rodzeństwa małżonków (np. mąż siostry męża), małżonkowie innych zstępnych; - przyp. red.)
  3. 18 060 zł od jednej osoby lub 54 180 zł od wielu osób – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej. ( są to osoby niezaliczone do dwóch poprzednich grup, w tym osoby niespokrewnione z obdarowanym. – przyp. red.)

Uwaga!

Ustawa Slim VAT 3 podpisana pod koniec maja ponownie zmieniła kwoty wolne dla darowizn i spadków ze skutkiem od 1 lipca 2023. >>> Sprawdź nowe kwoty

2. Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie.

Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz w pięcioletnim okresie, o którym mowa w ust. 1, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych dotychczas w tym okresie. 

Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

Zmiana wynika z art. 5 Ustawy  z dnia 26 stycznia 2023 r. o zmianie ustaw w celu likwidowania zbędnych barier administracyjnych i prawnych. Przy ustaleniu wymagalności podatkowej nie możemy pominąć braku możliwości obejścia przepisu poprzez dokonanie czynności rozdrobionej np. zawarcie wielu umów oraz zasad obliczenia wymagalnej należności z uwzględnieniem podatku wcześniej należnego w danym okresie.

Autor: Adam Werner, radca prawny, kancelaria Graś i Wspólnicy

Darowizna i spadek