Kontrola zwolnień lekarskich L4. ZUS zmienia dotychczasową praktykę

Iwona Maczalska

Pracownik, któremu wystawiono zwolnienie lekarskie, powinien przebywać w miejscu zadeklarowanym w wystawionym przez lekarza zaświadczeniu e-Zla. Co dzieje się jednak w przypadku, gdy podczas kontroli inspektor ZUS nie zastanie w domu pracownika? Czy grozi to automatyczną utratą zasiłku chorobowego?

Z danych statystycznych ZUS wynika, że za I półrocze Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał ponad 10 tys. decyzji wstrzymujących dalszą wypłatę zasiłków chorobowych. Dane pokazują, że łączna kwota cofniętych zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa to ponad 77 mln. Można więc uznać, że skala cofniętych bądź obniżonych zasiłków nie jest mała. Jednym z powodów takiej decyzji ZUS jest nieobecność pracownika podczas kontroli w miejscu wskazanym w zwolnieniu lekarskim.

 

Kontrola zwolnienia lekarskiego 2022/2023

Źródło: shutterstock

Kontrola inspektora ZUS - gdzie powinien przebywać pracownik na L4

W świetle aktualnie obowiązujących przepisów każdy pracownik, któremu wystawiono zwolnienie lekarskie powinien przebywać w miejscu wcześniej przez siebie zadeklarowanym. Jak informuje ZUS ,, Kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy przeprowadza się w:

  • miejscu zamieszkania,
  • miejscu czasowego pobytu (adres pobytu w okresie orzeczonej niezdolności do pracy z powodu choroby podawany jest w zaświadczeniu lekarskim e-ZLA),
  • miejscu pracy lub w miejscu prowadzenia działalności pozarolniczej (w przypadku pracownika, co do którego płatnik składek posiada informacje, że jest również zatrudniony u innego pracodawcy,
  • wykonuje pracę na podstawie umowy zlecenia na rzecz innego podmiotu albo równocześnie prowadzi działalność pozarolniczą),
  • innym miejscu, jeżeli z posiadanych informacji wynika, że jest to celowe”.

Oznacza to, że zwyczajowo Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonuje kontroli prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego w miejscu pobytu wskazanym przez pracownika podczas wystawiania zwolnienia lekarskiego e-ZLA. Może jednak dokonać również kontroli w innych miejscach.

 

Niezastanie pracownika w miejscu zamieszkania - co z zasiłkiem?

Dotychczasowa praktyka ZUS pokazuje, że niezastanie chorego pracownika w miejscu zadeklarowanym w zwolnieniu lekarskim, spowodować mogło nie lada problemy. W dużej części przypadków, bez uzyskania uzasadnienia przyczyn nieobecności, wydawana zostawała decyzja negatywna – stwierdzająca niewłaściwe wykorzystanie zwolnienia lekarskiego i automatycznie obniżająca bądź nawet pozbawiająca ubezpieczonego prawa do zasiłku chorobowego.

Na szczęście wszystkich osób ubezpieczonych wygląda na to, że praktyka ta zaczyna się zmieniać. Jak wskazuje bowiem najnowszy poradnik ,,Kontrola prawidłowości wykorzystania zwolnień lekarskich z pracy” autorstwa ZUS – sama nieobecność w miejscu zamieszkania nie będzie powodowała automatycznego pozbawienia prawa do zasiłku.

Jak argumentuje ZUS ,, Jeśli kontrola była przeprowadzona w miejscu zamieszkania lub pobytu ubezpieczonego i osoby kontrolujące nie zastały ubezpieczonego, kontrolę należy w miarę możliwości ponowić. Dodatkowo trzeba zwrócić się do pracownika, by wyjaśnił przyczyny tej nieobecności. Nieobecność w miejscu zamieszkania lub pobytu w czasie przeprowadzania kontroli nie musi bowiem oznaczać niewłaściwego wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy. Jeżeli pracownik poda uzasadniony powód swojej nieobecności, np. wizyta u lekarza, odbywanie rehabilitacji itp., nie można uznać, że zwolnienie lekarskie było wykorzystywane nieprawidłowo”.

W przypadku, gdy pracownik uchyla się od złożenia wyjaśnień swojej nieobecności – wówczas inspektor ZUS ma prawo uznać, że wystawione pracownikowi zwolnienie lekarskie nie było wykorzystywane prawidłowo.

 

Przebywasz na zwolnieniu lekarskim? Pamiętaj o ważnym obowiązku

Wiele osób przebywających na zasiłku chorobowym zapomina, że wraz z pójściem na L4, zaczyna ciążyć na nim ważny obowiązek. Chodzi o konieczność poinformowania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o każdorazowej zmianie miejsca pobytu. Ustawodawca zobowiązuje jednak chorego do przekazania takiej informacji w ściśle określonym terminie. Więcej na ten temat w artykule ,, Przebywasz na zwolnieniu lekarskim? Pamiętaj o ważnym obowiązku względem ZUS”.

ZUSChoroba, wypadekKontrola