Koniec stanu epidemii - zmiany dla cudzoziemców przebywających w Polsce

W poniedziałek 16 maja 2022 roku zniesiono obowiązujący w Polsce od ponad dwóch lat stan epidemii związany z rozprzestrzenianiem się wirusa COVID-19. W czasie trwania stanu epidemii wprowadzono wiele regulacji prawnych, których celem było rozwiązanie problemów powodowanych przez epidemię koronawirusa dla legalności pobytu cudzoziemców w Polsce. Co stan zagrożenia epidemicznego zmienia w zakresie regulacji dotyczących cudzoziemców? - tłumaczy ekspert Zuzanna Nowak z kancelarii Graś i Wspólnicy

Tuż po ogłoszeniu stanu zagrożenia epidemicznego 14 marca 2020 roku, a następnie stanu epidemii 20 marca 2022 roku, rozwiązania te zostały zaproponowane w zmianach wprowadzonych do tzw. ustawy specjalnej, czyli ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach

związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U., poz. 374), konkretnie poprzez trzy nowe ustawy:

1. ustawę z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 568),
2. ustawę z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. poz. 695),
3. ustawę z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. poz. 875).

Pandemia a legalizacja pobytu i pracy cudzoziemców w Polsce

Zmiany przyniosły wiele istotnych ułatwień dla cudzoziemców w zakresie legalizacji pobytu i pracy. Ich najważniejszym aspektem jest fakt, iż większość korzystnych dla cudzoziemców skutków następuje z mocy samego prawa. Dzięki wprowadzonym rozwiązaniom, przedłużeniu z mocy prawa (do 30 dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni) uległy

między innymi:

1.  okresy ważności zezwoleń na pobyt czasowy i kart pobytu
2. okresy pobytu i okresy ważności wiz krajowych w przypadkach, gdy ostatni dzień okresu pobytu na podstawie takich wiz wypadałby w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii
3. okresy ważności zezwoleń na pracę i zezwoleń na pracę sezonową oraz okresów dopuszczalnej pracy na podstawie oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, wpisanych do ewidencji oświadczeń
4. okresy ważności dokumentów wydawanych na czas określony obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, państw Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz członkom ich rodzin, którzy z nimi przebywają lub do nich dołączają, tj. dokumentów potwierdzających prawo stałego pobytu, kart pobytu członka rodziny obywatela UE oraz kart stałego pobytu członka rodziny obywatela UE
5. okresy ważności polskich dokumentów tożsamości cudzoziemca oraz dokumentów potwierdzających posiadanie zgody na pobyt tolerowany o nazwie zgoda na pobyt tolerowany;
6. okresy ważności tymczasowych zaświadczeń tożsamości cudzoziemca
7.  terminy na złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, o przedłużenie wizy lub o przedłużenie pobytu w ramach ruchu bezwizowego, a także terminy opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wynikające z art. 299 ust. 6 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach i terminy dobrowolnego powrotu określone w decyzjach o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

Źródło: shutterstock

Zmiana przepisów - wątpliwości pracowników i pracodawców 

W związku z końcem stanu epidemii w Polsce wielu cudzoziemców, ale również pracodawców zadaje sobie pytanie, czy zmiana ta wpłynie na przedłużanie się tytułów pobytowych i zezwoleń na wykonywanie pracy, a także terminów opuszczenia terytorium RP przez cudzoziemców. Na

szczęście, wszyscy mogą odetchnąć z ulgą, ponieważ odpowiedź na to pytanie brzmi: nie! Choć zniesienie stanu epidemii jest poważnym krokiem w stronę zwycięstwa w walce z koronawirusem, nie oznacza ono jeszcze całkowitego odejścia od wprowadzonych w 2020 roku zmian legislacyjnych. Stan epidemii został bowiem zastąpiony przez stan zagrożenia epidemicznego. Przepisy ustawy specjalnej dokonują przesunięcia określonych terminów i okresów ważności zezwoleń, wiz i dokumentów do dnia 30 dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów który obowiązywał jako ostatni (art. 15zd ust. 3 ustawy specjalnej). Oznacza to, iż zarówno stan epidemii, jak i stan zagrożenia epidemicznego podtrzymują ważność tzw. przepisów „covidowych”. Oczywiście, w przypadku zwiększenia liczby zakażeń istnieje możliwość powrotu z obecnie przywróconego stanu zagrożenia epidemicznego do stanu epidemii. Nie wpływa to jednak na sytuację cudzoziemców, którzy muszą być przygotowani na zmiany dopiero w przypadku całkowitego odwołania jednego z wyżej wspomnianych stanów.

Autor: Zuzanna Nowak, kancelaria Graś i Wspólnicy

Koronawirus w PolsceFormy zatrudnieniaKodeks pracy