Zmiana minimalnego wynagrodzenia w 2021 roku. Czas na aneksy do umów o pracę

Często na półkach lub w szufladzie przechowujemy dokumentację podatkową i rozliczenia PIT z lat wcześniejszych. Jest to działanie w pełni prawidłowe - kontrola podatkowa wszczęta może zostać nawet kilka lat po złożeniu deklaracji podatkowej. Dokumentów podatkowych, nawet w firmach, nie trzeba jednak archiwizować w sposób trwały, gdyż ewentualne roszczenia i kontrole ze strony organu podatkowego po pewnym czasie przedawniają się.
Deklaracje PIT z lat poprzednich a przedawnienie / YAY foto
Inaczej podchodzi się do przedawnienia zobowiązań, a wcześniej do obowiązków terminowej zapłaty zaliczek na podatek i ustalenia ich prawidłowej wysokości, a inaczej – do rozliczenia podatku oraz złożenia prawidłowej deklaracji rocznej PIT.
Inaczej wygląda kwestia przedawnienia zobowiązania podatkowego wynikającego z rozliczenia rocznego. Odpowiedzialność za zapłatę podatku we właściwej wysokości ponosi w tym przypadku podatnik, a jego zobowiązania przedawniają się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Ze względu na to, że termin ten upływa odpowiednio z końcem stycznia lub końcem kwietnia roku następującego po rozliczanym roku, termin liczy się od końca tego roku.
Powyższe oznacza, że:
Odpowiedzialność obejmuje zapłatę podatku niewłaściwie obliczonego (zaniżonego) oraz odsetek za zwłokę. Odsetek nie pobiera się jednak jeżeli ich wysokość nie przekracza 8,70 zł.
Pięcioletni okres może zostać wydłużony w szczególnych przypadkach. Chodzi o sytuacje, które albo przerywają bieg przedawnienia, albo go go zawieszają.
Zobowiązanie podatkowe z tytułu opodatkowania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy w tym zakresie.
Ze skorygowanej deklaracji podatkowej wynikać może dodatkowy podatek do zapłaty. Korekta może być również nieprawidłowa i powodować podwyższoną kwotę zwrotu podatku. W takich przypadkach termin 5 - letniego przedawnienia zobowiązania wynikającego ze złożonej korekty liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym organ podatkowy dokonał zwrotu lub zaliczenia nienależnej kwoty na poczet innych zobowiązań podatkowych.
Termin przedawnienia zaległości wynikającej z realizacji ulgi mija w terminie 5 lat licząc od końca roku, w którym po raz ostatni można było z ulgi skorzystać. Oznacza to, że przy uldze mieszkaniowej, związanej z przeznaczeniem nieruchomości, termin przedawnienia biegnie od końca roku, w którym upłynęły dwa lata od momentu złożenia rocznej deklaracji podatkowej i wynosi on po tym okresie 5 lat. Dopiero po nim możliwe jest wyrzucenie dokumentów potwierdzających korzystanie z ulgi.
W przypadku pozostałych ulg w podatku dochodowym od osób fizycznych, ich wykorzystanie następuje w tym samym roku, co rok złożenia deklaracji podatkowej. W efekcie dokumentację potwierdzającą prawo do skorzystania z ulg przechowywać należy tyle samo, co samą deklarację PIT – przez 5 lat licząc od końca roku, w którym dokonano rozliczenia podatkowego.
W trakcie roku należy ustalać i wpłacać zaliczki na podatek od uzyskiwanych dochodów. Obowiązek ten w znacznej mierze dotyczy płatników (zatrudniających), którzy rozliczają wynagrodzenia swoich pracowników. Inaczej jest w przypadku samozatrudnionych lub prowadzących własną działalność wykonywaną osobiście albo ustalających zaliczki za wynagrodzenia z zagranicy – muszą bowiem samodzielnie płacić w terminie zaliczki na podatek.
Osoby rozliczające się za pomocą płatnika są w zasadzie wyłączone z odpowiedzialności z tytułu wpłaty zaliczek na podatek dochodowy w kwocie niewłaściwej – na płatniku ciąży odpowiedzialność odsetkowa z tytułu nieprawidłowo obliczonych i wpłaconych zaliczek. Podatnik nie jest w postępowaniu prowadzonym co do zaliczek stroną, gdyż czynności organu podatkowego odnoszą się wyłącznie do płatnika i nawet pośrednio nie dotyczą interesu prawnego podatnika. Na płatniku ciąży obowiązek zapłaty zaliczek w kwocie właściwej co oznacza, że jeśli zaniży on kwotę zaliczki, to ewentualne odsetki lub dopłata tych zaliczek – obciąża wyłącznie płatnika.
Od powyższej zasady wyjątkiem jest sytuacja, w której podatnik podał pracodawcy dane nieprawidłowe (niezależnie czy z winy umyślnej, czy też nieumyślnej), np. co do miejsca zamieszkania, prawa do kosztów autorskich czy zatrudnienia z prawem do zastosowania kwoty wolnej od podatku. W efekcie takich informacji, o ile pracodawca rozliczył pracownika korzystniej, niż należało – zapłata dodatkowej kwoty zaliczki, a także odsetek za zwłokę – spoczywa na zatrudnionym.
Każda zaliczka pozostaje osobnym zobowiązaniem od którego możliwe jest osobne naliczanie odsetek za zwłokę. Odsetki za zwłokę od nieuregulowanych w terminie płatności w całości lub w części zaliczek na podatek dochodowy są naliczane do dnia złożenia zeznania podatkowego za rok podatkowy lub inny okres rozliczeniowy, a w przypadku niezłożenia zeznania w terminie, na ostatni dzień terminu złożenia zeznania. Ich wcześniejsze uregulowanie w trakcie roku nie spowoduje, że podatnik może skrócić okres, przez jaki naliczane są odsetki za dany okres (mimo tego, że organ skarbowy będzie w posiadaniu środków przeznaczonych na te zaliczki).
Jeżeli podatnik złoży już rozliczenie roczne – to kwota zaliczki przestaje być zaległością i od tego momentu nie można ustalać dla niej odsetek za zwłokę. Ze względu na to, że każda zaliczka jest osobną należnością, to dla każdej z nich osobno należy liczyć kwotę odsetek, których wysokość nie zmusza do ich zapłaty (gdyż są za niskie). Jeżeli odsetki nie przekraczają 8,70 zł od każdej osobnej zaległości – odsetek nie wpłaca się.
Gdy podatnik zapłaci podatek wynikający z rozliczenia rocznego, a płatnik (pracodawca) wcześniej nie zapłacił zaliczki, to w takim przypadku organ skarbowy nie dochodzi od płatnika ponownej zapłaty zaliczek, wystąpiłoby bowiem po stronie skarbu państwa bezpodstawne wzbogacenie i podwójna kwota podatku od tych samych transakcji. W tym zakresie można uznać, że zobowiązanie z tytułu zaliczek przedawnia się. Nie przedawnia się jednak obowiązek zapłaty ewentualnych odsetek za zwłokę liczonych za okres od dnia następującego po dniu, w którym należało zapłacić zaliczkę do terminu złożenia rocznego zeznania podatkowego.
Natomiast płatnik, który pierwotnie obliczył zbyt niską zaliczkę, a następnie musiał tę zaliczkę podwyższyć - ma roszczenie regresowe w stosunku do podatnika, którego dochodzić może na drodze procesu cywilnego. Organ skarbowy może w takim wypadku wystąpić do płatnika o uregulowanie zaniżonej zaległości (do momentu gdy podatnik sam jej nie zapłaci), a następnie płatnik może potrącić ją z wynagrodzenia podatnika albo wystąpić o tę zapłaconą kwotę z powództwem do sądu. Gdyby zaniżenie zaliczki wynikało z winy podatnika, wówczas zatrudniający może również żądać zwrotu zapłaconych za podatnika odsetek za zwłokę (wystąpiłaby bowiem zawiniona przez zatrudnionego szkoda po stronie płatnika).
W niektórych przypadkach bieg terminu przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu. Jest to sytuacja, w której po zakończeniu okresu zawieszenia – przedawnienie jest kontynuowane (okres sprzed zawieszenia dolicza się do okresu po zawieszeniu i po tym, jak ich suma przekroczy 5 lat – zobowiązanie wynikające z deklaracji PIT przedawnia się.
Zawieszenie przedawnienia trwa :
Bieg terminu przedawnienia zawiesza się również, jeżeli wydanie decyzji jest uzależnione od rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd. W takim przypadku zawieszenie biegu terminu przedawnienia trwa do dnia, w którym decyzja innego organu stała się ostateczna lub orzeczenie sądu uprawomocniło się, nie dłużej jednak niż przez 2 lata.
Bieg terminu przedawnienia przerywają określone zdarzenia. W tych przypadkach – po zakończeniu okresu przerwy – terminy przedawnienia biegną od początku – co znaczy, że od tego momentu ponownie liczyć należy okres 5 lat (nie należy wówczas liczyć tego kresu od końca roku w którym przerwanie terminu zakończyło się). Przerwanie terminu powoduje:
adw. Łukasz Wieszczeczyński, Kancelaria TWZ