E-korespondencja w sprawach sądowoadministracyjnych

Pisma w postępowaniach przed sądami administracyjnymi można przekazywać i odbierać w formie elektronicznej za pośrednictwem platformy ePUAP. Sądy administracyjne jako ostatnia grupa podmiotów publicznych będzie zobligowana do korzystania z systemu e-Doręczeń. Korespondencję będą musiały przekazywać na adresy do doręczeń elektronicznych dopiero od 1 października 2029 r.

E-pisma do sądu

Osoby i podmioty prowadzące sprawy w sądach administracyjnych, np. podatnicy skarżący decyzje organów podatkowych, mogą wnosić pisma procesowe przez internet.

Źródło: shutterstock.com

E-skargę przesyła się na elektroniczną skrzynkę podawczą skarżonego organu administracji publicznej na ePUAP. Pozostałe pisma procesowe należy kierować na elektroniczną skrzynkę podawczą sądu administracyjnego na ePUAP. Obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości skutecznego wnoszenia pism do sądu administracyjnego, w tym za pośrednictwem organu administracji publicznej, w formie wiadomości e-mail przesłanej przez pocztę elektroniczną. Dopuszczalne jest jednak uznanie takiego pisma za zawierające uchybienie formalne w postaci braku podpisu. Sąd administracyjny powinien więc wezwać wnoszącego pismo do jego usunięcia, tj. przesłania podpisanego pisma (por. postanowienie NSA z dnia 5 listopada 2020 r., sygn. akt I OZ 844/20).

Pismo przesyłane do sądu administracyjnego przez internet musi być podpisane przez stronę albo jej przedstawiciela lub pełnomocnika kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Takie same zasady dotyczą załączników składanych w formie dokumentu elektronicznego. Nie obliguje to jednak do opatrzenia oddzielnym podpisem każdego załącznika przesyłanego razem z pismem przewodnim przez ePUAP. W takim przypadku wystarczy jeden podpis. Przepis nakazujący opatrzenie załącznika kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym dotyczy sytuacji, gdy załącznik wnoszony jest w formie odrębnego dokumentu elektronicznego (por. postanowienie NSA z dnia 11 sierpnia 2020 r., sygn. akt I FZ 76/20).

Doręczenie pisma

Sąd administracyjny również może przekazywać stronom postępowania pisma za pomocą środków komunikacji elektronicznej, np. zarządzenie o wezwaniu do uiszczenia wpisu.

Takie rozwiązanie stosuje się, jeżeli strona spełni jeden z następujących warunków: złoży pismo w formie elektronicznej, wystąpi o przekazywanie pism przez internet lub wyrazi zgodę na stosowanie takiej formy doręczania. Przewiduje to art. 74a § 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Wniosek o przekazywanie korespondencji w postaci elektronicznej lub wyrażenie na to zgody można zawrzeć w dowolnym piśmie kierowanym do sądu. Wymagane jest jednak podanie adresu elektronicznego na platformie ePUAP. Jeżeli adres elektroniczny nie zostanie wskazany w piśmie przesłanym przez internet, to za właściwy do komunikacji sąd przyjmie ten, z którego pismo zostało nadane. Stronie, która w podaniu złożonym w formie papierowej wystąpi o przekazywanie korespondencji w postaci elektronicznej lub wyrazi na to zgodę, ale nie poda adresu elektronicznego, pisma będą doręczane tradycyjnie. Sąd przypomni jednak w pierwszym piśmie o możliwości wskazania adresu elektronicznego.

Korespondencja nie trafia bezpośrednio na adres elektroniczny. Sąd przesyła na niego zawiadomienie zawierające informację z adresem elektronicznym, z którego można pobrać dokument w formie elektronicznej, a także pouczeniem dotyczącym sposobu jego odbioru. Dostęp do pisma otrzymuje się po wejściu na podany adres i podpisaniu urzędowego poświadczenia odbioru kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. W każdej chwili można zrezygnować z odbierania dokumentów przez internet. Oświadczenie o rezygnacji trzeba złożyć w formie elektronicznej.

Nowe rozwiązania

Rewolucję w obiegu korespondencji przyniesie wdrożenie publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego (e-Doręczenia).

Dostarczanie pism w formie elektronicznej będzie miało pierwszeństwo przed przekazaniem jej w postaci papierowej. Pisma będą wysyłane na adresy do doręczeń elektronicznych wpisane do nowego rejestru publicznego: bazy adresów elektronicznych. Taką formę doręczeń mają stosować organy publiczne w kontaktach z petentami, ale również odwrotnie - obywatele i podmioty publiczne będą kierować korespondencję na adresy do e-doręczeń urzędów i sądów. W bazie adresów elektronicznych znajdą się adresy organów publicznych oraz podmiotów prywatnych (osób fizycznych, osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej). Obowiązek posiadania adresu do e-doręczeń będą miały organy publiczne, osoby wykonujące zawód zaufania publicznego (m.in. adwokaci, radcowie prawni, notariusze, doradcy podatkowi) oraz przedsiębiorcy wpisani w CEIDG i KRS.

Uzupełnieniem systemu e-Doręczeń będzie publiczna usługa hybrydowa. Organ publiczny będzie z niej korzystać, jeżeli nie będzie możliwe doręczenie korespondencji na adres do doręczeń elektronicznych albo gdy posiada wiedzę, że osoba fizyczna posiadająca adres do doręczeń elektronicznych została pozbawiona wolności. Usługa hybrydowa polega na tym, że organ nadaje pismo w formie elektronicznej, a odbiorca pośredni przekształca je w przesyłkę listową i doręcza adresatowi. Odbiorcą pośrednim będzie do końca 2025 r. Poczta Polska S.A.

Ustawa o doręczeniach elektronicznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 2320) wchodzi w życie 1 lipca 2021 r. Przewidziane w niej rozwiązania będą jednak wdrażane przez kilka najbliższych lat (patrz tabela). Sądy administracyjne będą miały obowiązek stosować usługę rejestrowanego doręczenia elektronicznego oraz usługę hybrydową od 1 października 2029 r. W toku spraw sądowoadministracyjnych adwokaci, radcowie prawni, doradcy podatkowi, rzecznicy patentowi i radcowie Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej będą musieli również doręczać sobie nawzajem pisma na adresy do e-doręczeń.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 30.08.2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.)

autor: Małgorzata Żujewska
Gazeta Podatkowa nr 45 (1816) z dnia 2021-06-07

Zatrudnianie pracowników krok po kroku. Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl

Kontrola