Obowiązujące od 1 lipca 2021 r. zmiany w handlu e-commerce dotyczą również rozliczania przesyłek z krajów trzecich.

Rozliczenia do 30 czerwca 2021 r.

W Polsce import towarów w przesyłkach pocztowych zakupionych na drodze zamówienia wysyłkowego bez względu na wartość towaru był opodatkowany podatkiem VAT, chyba że były to towary korzystające ze zwolnienia na podstawie odrębnych przepisów. Pomijając pewne wyjątki, od każdej przesyłki towaru spoza EU w formie listu lub paczki powinien być pobrany podatek VAT. Prawo UE przewidywało wyjątek dla sprzedaży wysyłkowej towarów o nieznacznej wartości, czyli takich poniżej 22 euro, jednak Polska przyjęła inne rozwiązanie.

Źródło: shutterstock.com

Zwolnieniem z podatku VAT z tytułu importu towarów objęte były towary umieszczone w przesyłkach wysyłanych z terytorium państwa trzeciego bezpośrednio do odbiorcy przebywającego na terytorium kraju, pod warunkiem że łączna wartość towarów w przesyłce nie przekraczała równowartości 22 euro. Niestety z tego zwolnienia nie mogły korzystać towary importowane na drodze zamówienia wysyłkowego, a także wyroby alkoholowe, perfumy wody toaletowe, tytoń oraz wyroby tytoniowe.

Przykład

Przesyłka z Kanady do Polski o zadeklarowanej wartości 20 euro została dostarczona przesyłką kurierską bezpośrednio między podmiotami B2B. Przesyłka podlegała zwolnieniu od VAT oraz cła.

Jak było faktycznie z paczkami na rzecz konsumentów

Zwolnienie z podatku VAT dla towarów o niskiej wartości, tj. poniżej 22 euro, obowiązywało na terenie EU, co wykorzystywali sprzedawcy z krajów trzecich. Towar wysyłano do krajów EU, a następnie przewożono do Polski. Ponadto bardzo często sprzedawcy zaniżali wartość przesyłek, aby skorzystać ze zwolnienia.

Rozliczenia po 1 lipca 2021 r.

1 lipca 2021 r. uchylone zostanie zwolnienie z VAT dla importu towarów w przesyłkach o wartości nieprzekraczającej 22 euro we wszystkich krajach UE.

Nowe przepisy ustawy o VAT wprowadzają definicję sprzedaży na odległość towarów importowanych z państw trzecich (SOTI). Do 30 czerwca 2021 r. nie było w ustawie o VAT takiej definicji. Był to po prostu import towarów podlegający w niektórych przypadkach zwolnieniu z VAT.

Rola platform internetowych w kontekście WSTO i SOTI

SOTI charakteryzuje się tym, że towary są wysyłane lub transportowane przez sprzedającego lub w jego imieniu. Także wtedy, gdy dostawca uczestniczy pośrednio w transporcie lub wysyłce towarów z państwa trzeciego (spoza UE) do państwa członkowskiego, co do zasady, osobom niebędącym podatnikami (konsumentom) – B2C.

Dostarczane towary nie mogą być nowymi środkami transportu ani towarami podlegającymi montowaniu lub instalowaniu.

Jakie uproszczenia

Przede wszystkim wszelkie wprowadzone uproszczenia w zakresie podatku VAT oraz należności celnych są stosowane do przesyłek, których wartość rzeczywista nie przekracza 150 euro.

Uchylenie zwolnień dla przesyłek do wartości 22 euro z jednej strony oznacza, że coraz większa grupa nabywców objęta zostanie obowiązkiem rozliczenia podatku VAT z tytułu importu, z drugiej jednak wprowadzone zostały procedury szczególne (IOSS oraz USZ) ułatwiające rozliczanie takich przesyłek.

Procedura IOSS

W celu zadeklarowania i zapłaty VAT dla sprzedawców dokonujących SOTI z krajów trzecich lub terytoriów trzecich do UE utworzono szczególną procedurę importu – Importowy One Stop Shop (IOSS). Procedura ta ma charakter fakultatywny.

Nowa procedura importu (IOSS) ma ułatwić rozliczenie i zapłatę VAT należną państwu członkowskiemu konsumpcji, umożliwiając sprzedawcy, który dokonuje dostawy towarów znajdujących się poza UE, zarejestrowanie się, złożenie deklaracji VAT oraz zapłatę tego VAT tylko w jednym państwie (tzw. państwie członkowskim identyfikacji), będącym co do zasady państwem, w którym posiada on siedzibę działalności gospodarczej. Podmioty z państw trzecich mogą skorzystać z tego uproszczenia, pod warunkiem że ustanowią pośrednika z siedzibą lub stałym miejscem prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.

W przypadku stosowania procedury IOSS towary o niskiej wartości dostarczane w ramach SOTI korzystają ze zwolnienia z podatku VAT przy imporcie. Dostawca nalicza i pobiera podatek VAT w momencie sprzedaży towarów oraz deklaruje i płaci ten podatek globalnie za pośrednictwem IOSS w państwie członkowskim identyfikacji.

Takie rozwiązanie pozwala szybciej zwolnić towary z urzędu celnego i ograniczyć obciążenia administracyjne związane z rejestracją i rozliczaniem podatku w różnych krajach UE.

Obowiązki ewidencyjne i deklaracje w procedurze IOSS

Przedsiębiorca (lub pośrednik, w stosownych przypadkach) musi ewidencjonować w formie elektronicznej sprzedaż objętą IOSS, odrębnie dla każdego państwa konsumpcji, i przechowywać tę ewidencję przez dziesięć lat.

Jeśli przedsiębiorca zdecyduje się zapłacić podatek za pośrednictwem IOSS, import przedmiotowych towarów  jest zwolniony z podatku z tytułu importu tych towarów. Jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się zarejestrować do IOSS, to wszystkie jego transakcje SOTI, w przypadku gdy wartość rzeczywista towarów w przesyłce nie przekracza 150 euro, należy zadeklarować za pośrednictwem IOSS.

IOSS nie może być ograniczony do poszczególnych państw członkowskich.

Przykład

Polski przedsiębiorca sprzedaje osobom prywatnym w różnych krajach EU towary, które są do nich wysyłane bezpośrednio z zakładu produkcyjnego w kraju trzecim. Przedsiębiorca jest zarejestrowany w IOSS w Polsce. Wartość rzeczywista przesyłek nie przekracza 150 euro.

Miejsce dostawy przesyłek jest w odpowiednim kraju EU przeznaczenia (zakończenia wysyłki lub transportu towarów). Polski sprzedawca wykazuje podatek od sprzedaży dla poszczególnych państw członkowskich w swojej miesięcznej deklaracji IOSS, składanej do właściwego urzędu skarbowego, i dokonuje przelewu zadeklarowanej kwoty VAT na konto IOSS do ostatniego dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.

Import tych towarów jest zwolniony od podatku z tytułu importu, jeżeli wszystkie warunki są spełnione. W tym celu sprzedawca musi poinformować przewoźnika, któremu zlecił transport, o swoim numerze identyfikacyjnym nadanym mu w procedurze IOSS, aby ten mógł powiadomić właściwy urząd celny w momencie importu.

Procedura USZ

Jeżeli nie stosuje się procedury importowej IOSS, można skorzystać z drugiego mechanizmu uproszczenia dla importu towarów – procedury USZ. Może być ona stosowana tylko wtedy, gdy import towarów odbywa się w państwie członkowskim, w którym towary w przesyłkach do 150 euro zostaną dostarczone do odbiorcy będącego jednocześnie importerem tych towarów.

Procedura USZ dedykowana jest dla operatorów pocztowych w rozumieniu ustawy Prawo pocztowe poprzez uproszczone deklarowanie oraz zapłatę podatku VAT organom celnym.

Na czym polega ułatwienie w rozliczeniu

Podatek VAT z tytułu importu towarów nadal jest należny od odbiorcy, dla którego towary są przeznaczone. Jednakże osoba przedstawiająca towary organom celnym, dokonując zgłoszenia celnego o objęcie towaru procedurą dopuszczenia do obrotu nie w imieniu własnym, lecz na rzecz innej osoby (odbiorcy towaru), musi zadeklarować i wpłacić podatek VAT faktycznie pobrany od odbiorcy towarów – importera. Uproszczenie to zatem pozwala uniknąć sytuacji, w której podatek VAT należy wpłacić od niedostarczonych przesyłek. Oznacza to obowiązek wykazania w deklaracji miesięcznej tylko faktycznie pobranego VAT.

Warunki korzystania z uproszczenia USZ

Uproszczenie USZ może być stosowane w przypadku importu towarów, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:

• towary importowane są na rzecz konsumentów w przesyłkach o wartości nieprzekraczającej 150 euro;
• towary nie podlegają podatkowi akcyzowemu;
• do towarów nie stosuje się procedury szczególnej IOSS;
• osoba zgłaszająca towary organom celnym i jednocześnie odpowiedzialna za pobór podatku jest operatorem pocztowym w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe.

W procedurze USZ ma zastosowanie krajowa stawka państwa członkowskiego. W Polsce dla procedury USZ ma zastosowanie stawka podstawowa wynosząca obecnie 23%. Samego zgłoszenia USZ należy dokonać w kraju konsumpcji.

Przykład

Osoba prywatna w Polsce kupuje książki o wartości 140 euro od sprzedawcy z kraju trzeciego, który nie korzysta z procedury importu (IOSS). Towary są importowane do Polski z kraju trzeciego i wysyłane przez operatora kurierskiego.

Jeżeli operator kurierski zdecyduje się skorzystać z procedury USZ,  stosuje się podstawową stawkę podatkową 23%. Jeżeli operator ten chce zastosować obniżoną stawkę podatkową, musi złożyć standardowe zgłoszenie celne.

Co jeśli wartość przesyłek przekracza 150 euro

Jeżeli wartość przesyłek spoza UE przekracza 150 euro, mamy do czynienia z „normalną odprawą celną” oraz zapłatą podatku VAT z tytułu importu towarów – tak jak miało to miejsce do 30 czerwca 2021 r.

Autor: Adrian Maczura, doradca podatkowy w Rödl & Partner

WNT i WDTPodatki 2021Zmiany w VATVATMiejsce świadczenia VAT