Za oknem coraz zimniej. Pogoda staje się odczuwalna nie tylko w trakcie spracerów ale niejednokrotnie również w zakładach pracy. Co robić, gdy temperatura w biurze spada? Jakie warunki pracy musi zapewnić pracodawca w chłodne dni? Czy w przypadku braku reakcji pracodawcy pracownik może odmówić pracy?
Zimą podobnie jak latem na pracodawcy ciąży szereg obowiązków związanych z zapewnieniem odpowiednich warunków pracy. Dotyczy to pracowników biurowych, jak i tych pracujących na otwartej przestrzenii. Przepisy Kodeksu pracy oraz rozporządzenia MPiPS wprost mówią, co powinien zrobić pracodawca, gdy temperatura w pracy spada. Obowiązujące zasady wyjaśniamy poniżej.
Źródło: shutterstock / Studio Romantic
Odpowiednia temperatura pracy w pomieszczeniach
W lokalach, które są pomieszczeniami służącymi do świadczenia pracy przez pracowników, pracodawca zobowiązany jest zapewnić temperaturę odpowiadającą wykonywanej pracy. Ta nie powinna być niższa niż 14 stopni chyba, że rodzaj wykonywanej pracy na to nie pozwala np. praca w chłodniach. W przypadku pomieszczeń, w których pracownicy świadczą lekką, biurową pracę, temperatura musi być jednak wyższa. Zgodnie z §30 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 1997 nr 129 poz. 844) temperatura w biurach nie może być niższa niż 18 stopni Celsjusza.
Niska temperatura podczas pracy na zewnątrz. Posiłki i napoje
Nieco inna sytuacja ma miejsce w przypadku pracowników świadczących pracę na zewnątrz. Jak tłumaczy Państwowa Inspekcja Pracy ,, Stanowiska pracy znajdujące się na zewnątrz pomieszczeń powinny być tak usytuowane i zorganizowane, aby pracownicy byli chronieni przed zagrożeniami związanymi w szczególności z warunkami atmosferycznymi, w tym przed: opadami, zbyt niską temperaturą, silnym wiatrem i spadającymi przedmiotami. Praca na otwartej przestrzeni, zwłaszcza zimą, w nieogrzewanych pomieszczeniach lub np. w chłodniach wymaga stosowania specjalnej odzieży ciepłochronnej. Odzież ta dzieli się na
- odzież chroniącą przed zimnem (przeznaczoną do pracy w temperaturach poniżej 5°C) i
- odzież chroniącą przed chłodem (przeznaczoną do pracy w temperaturach do –5°C)”.
To jednak nie wszystko. Jak dodaje PiP ,,Wykonującym prace na wolnej przestrzeni należy zapewnić pomieszczenie, w którym ogrzeją się lub zmienią odzież. Temperatura w nim nie powinna być niższa niż 16°C. Gdy nie jest to możliwe, powinno być zapewnione odpowiednio urządzone źródło ciepła”.
Warto mieć również na uwadze, że pracownikom na stanowiskach pracy na otwartej przestrzeni przy temperaturze poniżej 10 stopni oraz w warunkach mikroklimatu zimnego, charakteryzującego się wartością wskaźnika siły chłodzącej powietrza (WCI) powyżej 1 000 - obligatoryjnie zapewnić należy ciepłe napoje.
Zatrudniając pracowników świadczących pracę na świeżym powietrzu nie należy zapominać również o zapewnieniu posiłków. Jak tłumaczy PiP ,, Posiłki należy zapewnić pracownikom wykonującym prace związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1 500 kcal (6 280 kJ) u mężczyzn i powyżej 1 000 kcal (4 187 kJ) u kobiet, wykonywane na otwartej przestrzeni w okresie zimowym. Za okres zimowy uważa się okres od dnia 1 listopada do dnia 31 marca”.
Za zimno na pracę. Czy pracownik może iść do domu?
Każdorazowo przed podjęciem decyzji o rezygnacji z pracy z powodu zbyt niskiej temperatury, pracownik powinien o tym fakcie porozmawiać z pracodawcą. Jeśli jednak mimo rozmów pracodawca nie zapewni pracownikom odpowiednich warunków bhp i co kluczowe - warunki te stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia pracowników, osoba zatrudniona ma prawo do powstrzymania się od wykonywania swoich obowiązków. Za ten czas pracownik powinien otrzymać pełne wynagrodzenie.
Brak reakcji pracodawcy zagrożone karą grzywny
Pracodawcy do których dochodzą sygnały niezadowolenia dotyczące temperatury w pomieszczeniach, czy warunków pracy na zewnątrz, muszą liczyć się z koniecznością poniesienia odpowiedzialności karnej. Za niedostosowanie warunków pracy do przepisów BHP grozi pracodawcy kara grzywny w wysokości 1000 zł do 2000 zł. To jednak nie wszystko. Gdy pracodawca nie poprawi warunków pracy i sprawa trafi do sądu pracodawca zapłaci karę w wysokości od 1000 zł do nawet 30 000 zł.