Stawki VAT dot. pasz dla zwierząt gospodarskich i domowych, w tym śruty i otrąb

Od 1 lipca 2020 r. są stosowane przepisy tzw. nowej matrycy stawek VAT, czyli nowego systemu stawek tego podatku, który został wprowadzony ustawą z 9 sierpnia 2019 r.[1].

Opiera się on na identyfikowaniu towarów na potrzeby VAT (a więc również do celów określenia właściwej stawki VAT) generalnie za pomocą klasyfikacji tych towarów według Nomenklatury scalonej (CN). Jednak w niektórych przypadkach stosowanie stawek obniżonych jest uzależnione od spełnienia przez towar określonych wymogów – wówczas klasyfikacja CN pozostaje bez znaczenia.

Zasady te, zawarte w ustawie o VAT[2], dotyczą również stosowania przepisów w zakresie stawek VAT dla towarów, które można określić jako pożywienie dla zwierząt.

Źródło: shutterstock.com

W związku z wątpliwościami w tym zakresie, przedstawiamy ogólne zasady, zawarte w ustawie o VAT, związane z określaniem wysokości stawki VAT dla transakcji krajowych (nieobjętych zwolnieniem podmiotowym[3]), które dotyczą tych towarów.

Stawki obniżone dla towarów klasyfikowanych według CN

Stawka 5%

Stawka ta znajdzie zastosowanie w odniesieniu do towarów z kategorii pożywienia dla wszystkich zwierząt, które są zaklasyfikowane do działów (kodów) Nomenklatury scalonej (CN) wymienionych w załączniku nr 10 do ustawy o VAT. Przykładowo:

• 02 – Mięso i podroby jadalne,
• 03 – Ryby i skorupiaki, mięczaki i pozostałe bezkręgowce wodne (z wyłączeniem jednak homarów i ośmiornic oraz innych towarów objętych CN 0306 – CN 0308),
• 04 – Produkty mleczarskie: jaja ptasie; miód naturalny; jadalne produkty pochodzenia zwierzęcego, gdzie indziej niewymienione ani niewłączone,
• 0504 00 00 – Jelita, pęcherze i żołądki zwierząt (z wyjątkiem rybich), całe i w kawałkach, świeże, schłodzone, zamrożone, solone, w solance, suszone lub wędzone,
• 07 – Warzywa oraz niektóre korzenie i bulwy, jadalne,
• 08 – Owoce i orzechy jadalne; skórki owoców cytrusowych lub melonów,
• 10 – Zboża,
• 11 – Produkty przemysłu młynarskiego; słód; skrobie; inulina; gluten pszenny,
• 15 – Tłuszcze i oleje pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego oraz produkty ich rozkładu; gotowe tłuszcze jadalne; woski pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego (wyłącznie jadalne),
• 16 – Przetwory z mięsa, ryb lub skorupiaków, mięczaków lub pozostałych bezkręgowców wodnych (z wyłączeniem jednak kawioru oraz namiastek kawioru objętych CN 1604 oraz przetworów z homarów i ośmiornic oraz z innych towarów objętych CN 1603 00 i CN 1605),
• 19 – Przetwory ze zbóż, mąki, skrobi lub mleka; pieczywa cukiernicze,
• 20 – Przetwory z warzyw, owoców, orzechów lub pozostałych części roślin (wyłączeniem produktów o rzeczywistej masowej mocy alkoholu powyżej 1,2%).

Stawka 8%

Stawka ta znajdzie zastosowanie w odniesieniu do towarów z kategorii pożywienia dla zwierząt, które nie są objęte stawką 5%[5] zgodnie z powyższymi zasadami, a które są zaklasyfikowane do działów Nomenklatury scalonej (CN) wymienionych załączniku nr 3 do ustawy o VAT. Przykładowo:

• 06 – Drzewa żywe i pozostałe rośliny; bulwy, korzenie i podobne; kwiaty cięte
  i liście ozdobne (z wyłączeniem jednak towarów objętych CN 0604 Liście, gałęzie
  i pozostałe części roślin, bez kwiatów lub pąków kwiatowych, oraz trawy, mchy
  i porosty, odpowiednie na bukiety lub do celów zdobniczych, świeże, suszone, barwione, bielone, impregnowane lub w inny sposób przygotowane),
• 12 – Nasiona i owoce oleiste; ziarna, nasiona i owoce różne; rośliny przemysłowe lub lecznicze; słoma i pasza (z wyłączeniem towarów przeznaczonych do spożycia przez ludzi).

Stawka 8% dla pasz i karm dla zwierząt gospodarskich i domowych – bez względu na CN

W przypadku gdy dany towar z kategorii pożywienia dla zwierząt nie jest zaklasyfikowany do działów (kodów) CN wymienionych w załącznikach nr 3 i nr 10 do ustawy o VAT, może on zostać objęty stawką 8% – jeżeli zostaną spełnione wymogi, wynikające z poz. 10 załącznika nr 3[6] do ustawy o VAT. Przewiduje ona stosowanie tej stawki dla pasz i karmy dla zwierząt gospodarskich i domowych.

Aby dany towar z kategorii pożywienia dla zwierząt mógł być objęty stawką 8% na ww. zasadach, musi zatem:

• spełniać definicję paszy, materiałów paszowych lub dodatków paszowych w rozumieniu rozporządzeń unijnych: nr 178/2020 z dnia 28 stycznia 2002 r.[7], nr 767/2009 z dnia 13 lipca 2009 r.[8], nr 68/2013 z dnia 16 stycznia 2013 r.[9] i nr 1831/2003 z dnia 22 sierpnia 2003 r.[10]
• być przeznaczony zasadniczo dla zwierząt gospodarskich i domowych.

Uwaga!

Każda karma jest paszą i – w celu stosowania przepisów o VAT – musi być oceniana przy wykorzystaniu kryteriów stosowanych w odniesieniu do pasz. 

Za paszę – dla celów stosowania przepisów o VAT – uznaje się także materiały paszowe
i dodatki paszowe w rozumieniu przepisów o paszach.

Uwaga!

Sprzedaż pasz na terytorium kraju mogą prowadzić wyłącznie podmioty zarejestrowane w rejestrze podmiotów paszowych, prowadzonym przez Główny Inspektorat Weterynarii[11].

Zatem towary sprzedawane przez podmioty do tego nieuprawnione (niewpisane do ww. rejestru) nie są uznawane za pasze (materiały paszowe, dodatki paszowe) dla celów stosowania stawki 8% na podstawie art. 41 ust. 2 i poz. 10 załącznika nr 3 do ustawy o VAT.

Stawka 23% – dla towarów pozostałych (niewymienionych powyżej)

We wszystkich pozostałych przypadkach, tj. niespełniających wskazanych wymogów do zastosowania stawek 5% i 8%, towary te należy opodatkować podstawową stawką VAT w wysokości 23%.

Zasady dotyczące określenia stawki VAT dotyczą także importu i wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.

Przykład 1 - otręby

Jeśli podatnik sprzedaje otręby, możliwe są do zastosowania trzy stawki VAT: 5%, 8% i 23%, w zależności od parametrów jakościowych tego towaru, które warunkują jego klasyfikację według CN:

5% stawka podatku VAT – otręby sklasyfikowane w dziale 11 CN Produkty przemysłu młynarskiego; słód; skrobie; inulina; gluten pszenny,

8% stawka podatku VAT – otręby niesklasyfikowane w dziale 11 CN Produkty przemysłu młynarskiego; słód; skrobie; inulina; gluten pszenny (a sklasyfikowane np. w dziale 23 CN Pozostałości i odpady przemysłu spożywczego; gotowa pasza dla zwierząt) – pod następującymi warunkami:

• otręby te spełniają definicję paszy, materiałów paszowych lub dodatków paszowych
• zasadniczo są przeznaczone do spożycia przez zwierzęta gospodarskie lub domowe
• podatnik sprzedający otręby został wpisany na listę podmiotów paszowych prowadzoną przez Główny Inspektorat Weterynarii.

23% stawka podatku VAT – w pozostałym przypadku.

Przykład 2 – śruta sojowa lub rzepakowa

Jeśli podatnik sprzedaje tzw. śrutę sojową lub rzepakową, możliwe są do zastosowania trzy stawki VAT: 5%, 8% i 23% w zależności od parametrów jakościowych tego towaru, które warunkują jego klasyfikację według CN:

5% stawka podatku VAT – śruta sklasyfikowana w:

• CN 12 Nasiona i owoce oleiste; ziarna, nasiona i owoce różne; rośliny przemysłowe lub lecznicze; słoma i pasza, która spełnia parametry jakościowe towaru przeznaczonego do spożycia przez ludzi,
• CN 20 Przetwory z warzyw, owoców, orzechów lub pozostałych części roślin (oprócz produktów o rzeczywistej masowej mocy alkoholu powyżej 1,2%),

8% stawka podatku VAT – śruta sklasyfikowana w:

• CN 12 Nasiona i owoce oleiste; ziarna, nasiona i owoce różne; rośliny przemysłowe lub lecznicze; słoma i pasza, która spełnia parametry jakościowe towaru przeznaczonego do celów innych niż do spożycia przez ludzi,
• CN 2106 Przetwory spożywcze, gdzie indziej niewymienione ani niewłączone,
• CN 23 Pozostałości i odpady przemysłu spożywczego; gotowa pasza dla zwierząt – pod następującymi warunkami:
• śruta ta spełnia definicję paszy, materiałów paszowych lub dodatków paszowych,
• zasadniczo jest przeznaczona do spożycia przez zwierzęta gospodarskie lub domowe,
• podatnik sprzedający śrutę został wpisany na listę podmiotów paszowych prowadzoną przez Główny Inspektorat Weterynarii.

23% stawka podatku VAT – w pozostałym przypadku.

[1] Ustawa z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1751, z późn. zm.)

[2] Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.)

[3] Na podstawie art. 113 ustawy o VAT

[4] Poz. 9 załącznika nr 10 do ustawy o VAT

[5] Pkt 1 objaśnień do załącznika nr 3 do ustawy o VAT

[6] Art. 41 ust. 2 w związku z art. 146aa ust. 1 pkt 2 oraz poz. 10 załącznika nr 3 do ustawy o VAT

[7] Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustalające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego ustanawiające Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w sprawie bezpieczeństwa żywnościowego (Dz. Urz. WE L 31 z 01.02.2002, str. 1, z późn. zm.)

[8] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 767/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie wprowadzania na rynek i stosowania pasz, zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1831/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady i uchylające dyrektywę Rady 79/373/EWG, dyrektywę Komisji 80/511/EWG, dyrektywy Rady 82/471/EWG, 83/228/EWG, 93/74/EWG, 93/113/WE i 96/25/WE oraz decyzję Komisji 2004/217/WE (Dz. Urz. UE L 229 z 01.09.2009, str. 1, z późn. zm.)

[9] Rozporządzenie Komisji (UE) nr 68/2013 z dnia 16 stycznia 2013 r. w sprawie katalogu materiałów paszowych (Dz. Urz. UE L 29 z 30.01.2013, str. 1, z późn. zm.)

[11] Rejestry podmiotów paszowych

 Źródło: MF

VATRolnikKontrola