Jeśli podatnicy chcą, by odprowadzane za nich w 2016 r. zaliczki na podatek były niższe, to muszą pracodawcy przekazać oświadczenie w związku z tym, że zamierzają się opodatkować za ten rok łącznie z małżonkiem lub jako samotnie wychowujący dziecko rodzic.
Źródło: YAY foto
Oświadczenia takie stosuje się wyłącznie w przypadku zatrudnionych, pobierających wynagrodzenia ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej. Zatem zleceniobiorcy lub osoby uzyskujące inne przychody nie mogą liczyć na niższą zaliczkę na podatek.
Konsekwencje oświadczenia o łącznym opodatkowaniu
Jeżeli podatnik złoży płatnikowi oświadczenie, że za dany rok zamierza opodatkować dochody łącznie z małżonkiem bądź na jako osoba samotnie wychowująca dziecko, a za rok podatkowy przewidywane, określone w oświadczeniu:
- dochody podatnika nie przekroczą górnej granicy pierwszego przedziału skali, a odpowiednio małżonek lub dziecko nie uzyskują żadnych dochodów z wyjątkiem renty rodzinnej – zaliczki za wszystkie miesiące roku podatkowego wynoszą 18% dochodu uzyskanego w danym miesiącu i są dodatkowo pomniejszane za każdy miesiąc o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej;
- dochody podatnika przekroczą górną granicę pierwszego przedziału skali, a odpowiednio małżonek lub dziecko nie uzyskują żadnych dochodów z wyjątkiem renty rodzinnej lub dochody małżonka mieszczą się w niższym przedziale skali, zaliczki za wszystkie miesiące roku podatkowego wynoszą 18% dochodu uzyskanego w danym miesiącu.
W efekcie podatnik zyskuje:
- odliczane dodatkowe 1/12 kwoty wolnej od podatku (standardowo płatnik odlicza tę wartość wyłącznie raz, w przypadku składających to oświadczenie – kwota ta zostaje odliczona podwójnie),
- zastosowanie niższego progu skali podatkowej również do dochodów przekraczających 85.528 zł rocznie.
Rozwód, separacja, zmiana formy rozliczania a oświadczenia o zaliczkach na podatek
Płatnicy, którym podatnik złożył powyższe oświadczenia pobierają zaliczki według korzystniejszych dla podatnika zasad począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostało złożone oświadczenie. Oświadczenie nie musi być zatem składane w styczniu – można je przekazać również w trakcie roku.
W razie zmiany stanu upoważniającego do obniżki zaliczek lub utraty możliwości do opodatkowania dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko, podatnik jest zobowiązany poinformować o tym płatnika; w tym przypadku od miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik przestał spełniać warunki do obniżki zaliczek, zaliczki są pobierane według zasad standardowych:
- za miesiące od początku roku do miesiąca włącznie, w którym dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy przekroczył kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali – 18% dochodu uzyskanego w danym miesiącu;
- za miesiące następujące po miesiącu, w którym dochód uzyskany od początku roku przekroczył kwotę, o której mowa w pkt 1 – 32% dochodu uzyskanego w danym miesiącu.
Oświadczenia składane są na własnych formularzach, nie stosuje się druków, których treść uregulowana byłaby przepisami prawa.
PIT-2 lub PIT-3 oświadczenie o odliczeniu 1/12 kwoty zmniejszającej podatek
Jeżeli podatnik złożył płatnikowi oświadczenie PIT-2 lub PIT-3, to zaliczkę zmniejsza się o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, określonej w pierwszym przedziale obowiązującej skali podatkowej.
| Bezpłatny pdf | Płatny excel | Opis deklaracji |
| PIT-2 (4) | ![]() |
Oświadczenie pracownika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych |
| PIT-3 (4) | ![]() |
Oświadczenie osoby otrzymującej zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego (przez okres pełnego miesiąca kalendarzowego) dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych |
Oświadczenie to złożone musi być przez pracownika przed pierwszą wypłatą wynagrodzenia w danym roku podatkowym.
Piotr Szulczewski, PIT.pl

