Mimo jasno określonych wymogów ustawowych w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (AML), wciąż wiele polskich przedsiębiorstw nie posiada odpowiednich procedur lub traktuje je jedynie formalnie. To poważny błąd, który może narazić firmę nie tylko na wysokie kary finansowe, ale też na utratę reputacji w oczach partnerów i klientów.
» Zasady realizacji obowiązku szkoleniowego na potrzeby AML. Wyrok WSA w Warszawie
Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy obejmuje szerokie grono tzw. instytucji obowiązanych – od banków, funduszy inwestycyjnych i kancelarii prawnych po biura rachunkowe, pośredników w obrocie nieruchomościami oraz wszystkich przedsiębiorców przyjmujących lub dokonujących płatności gotówkowych o wartości co najmniej 10 tys. euro (pełną listę instytucji obowiązanych zawiera art. 2 rzeczonej Ustawy). W praktyce oznacza to, że obowiązki AML dotyczą znacznej części polskiego rynku, niezależnie od branży czy wielkości podmiotu.
Źródło: shutterstock
» Obowiązki biur rachunkowych w świetle przepisów AML
Procedury na papierze to ryzyko biznesowe
Jak podkreśla Mateusz Sawaryn, radca prawny i partner zarządzający w kancelarii Sawaryn i Partnerzy, wiele mikro-, małych i średnich firm jest świadomych swoich obowiązków, ale nie wdraża procedur w sposób praktyczny.
– Wymagane polityki często istnieją tylko w dokumentach, nie w codziennej praktyce. To zaniechanie, które w przypadku kontroli lub incydentu może być dla firmy kosztem nie tylko finansowym, ale także wizerunkowym – ocenia Mateusz Sawaryn.
Jedną z przyczyn, dla których przedsiębiorcy z oporem podchodzą do wdrażania obowiązków wynikających z Ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy, jest złożoność wymaganych procesów i – co się z tym wiąże – wysoka podatność na błędy.
Kluczowym elementem zgodności AML jest identyfikacja i weryfikacja kontrahentów. To proces czasochłonny, wymagający sprawdzenia wielu źródeł – CEIDG, KRS, CRBR, list sankcyjnych krajowych i międzynarodowych – co w warunkach ręcznej pracy jest nie tylko żmudne, ale też generuje wysokie ryzyko błędu ludzkiego.
» Krajowa ocena ryzyka a obowiązki instytucji obowiązanych
Technologia jako sprzymierzeniec compliance
W miejsce multiplikowanych, technicznych czynności z powodzeniem wkracza najnowsza technologia. AML to przykład obszaru działalności biznesowej, gdzie człowiek z powodzeniem może wspomagać się maszyną.
– Sztuczna inteligencja doskonale radzi sobie z powtarzalnymi czynnościami, które w rękach człowieka wiążą się z ryzykiem błędu. Automatyzacja weryfikacji kontrahentów pozwala firmom jednocześnie spełnić wymagania regulatorów i chronić się przed nadużyciami finansowymi, niezależnie od skali działalności – zaznacza Sebastian Sokołowski, prezes zarządu Transition Technologies MS.
Kary za niewypełnienie obowiązków wynikających z ustawy mają charakter zarówno kar administracyjnych – w tym kar pieniężnych, kar grzywny, a nawet kar pozbawienia wolności. Dla firm wdrożenie nowoczesnych narzędzi AML to nie tylko spełnienie formalnych wymogów i ochrona przed ustawowymi konsekwencjami. To także oszczędność czasu, zwiększenie efektywności zespołów oraz wzmocnienie wiarygodności rynkowej firmy. W erze rosnącej cyfryzacji i globalnych zagrożeń finansowych, przewagę konkurencyjną zdobywają te podmioty, które proaktywnie podejdą do compliance, traktując je jako element strategii biznesowej, a nie zbędny obowiązek.
Na polskim rynku przykładem automatyzacji procedur związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy jest efekt współpracy Transition Technologies MS oraz kancelarii Sawaryn i Partnerzy. Oprogramowanie, tzw. AML Track, sprawdza kontrahentów w polskich, unijnych i brytyjskich rejestrach sankcyjnych, generuje raporty weryfikacyjne oraz wspiera przygotowanie kluczowych dokumentów: ocen ryzyka, procedur AML, oświadczeń PEP czy zgłoszeń naruszeń.
Wyzwania związane z AML w Polsce to dziś nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Firmy, które wciąż odkładają wdrożenie realnych procedur lub liczą na „papierowe” rozwiązania, ryzykują nie tylko sankcjami, ale również utratą zaufania partnerów biznesowych. Inwestycja w automatyzację procesów i wsparcie technologiczne to krok w stronę bezpieczeństwa, stabilności i profesjonalnego wizerunku przedsiębiorstwa.