II próg podatkowy w grudniu – wyjaśniamy, dlaczego Polacy dostają niższe wypłaty?

Grudzień to miesiąc, w którym wielu Polaków zauważa znaczący spadek wynagrodzenia netto. Nie jest to efekt błędu kadrowego ani zmiany umowy, lecz wejścia w II próg podatkowy, który coraz częściej dotyka pracowników etatowych. Brak waloryzacji progów podatkowych sprawia, że problem narasta z roku na rok i obejmuje coraz szerszą grupę podatników.

W Polsce podatnicy etatowi rozliczają się na zasadach skali podatkowej, która dzieli dochody osób fizycznych na dwa progi:

• I próg podatkowy – do 120 000 zł dochodu rocznie, opodatkowany stawką 12%
• II próg podatkowy – powyżej 120 000 zł dochodu rocznie, gdzie nadwyżka opodatkowana jest stawką 32%

Po przekroczeniu limitu 120 tys. zł niecały dochód jest opodatkowany wyższą stawką, lecz jedynie jego nadwyżka. Mimo to różnica w podatku jest na tyle duża, że pracownik bardzo szybko odczuwa ją w wynagrodzeniu netto. Najczęściej pod koniec roku.

Dlaczego II próg podatkowy najbardziej boli w grudniu?

Większość pracowników przekracza próg dopiero pod koniec roku, najczęściej w listopadzie lub grudniu. To właśnie wtedy:

• zaczyna obowiązywać stawka 32% PIT,
• znikają zaliczki liczone według niższej stawki,
• wynagrodzenie netto gwałtownie spada, mimo niezmienionego brutto.

Dla wielu osób grudniowa wypłata jest nawet o kilkaset lub kilka tysięcy złotych niższa niż w poprzednich miesiącach.

Brak waloryzacji progów podatkowych to przyczyna niższych wynagrodzeń na koniec roku

Kluczowym problemem jest fakt, że próg 120 000 zł nie jest waloryzowany. Oznacza to, że:

• inflacja i wzrost wynagrodzeń nie są uwzględniane w systemie podatkowym,
• coraz więcej Polaków wpada w II próg podatkowy,
• wyższa stawka PIT dotyczy nie tylko najlepiej zarabiających, ale również specjalistów i pracowników etatowych.

Jeszcze kilka lat temu II próg był domeną wąskiej grupy. Dziś dotyka m.in. informatyków, inżynierów, menedżerów, lekarzy czy nauczycieli.

Źródło: Shutterstock

Niższa wypłata o kilka tysięcy w grudniu

Pracownik, który zarabia  13 000 zł brutto w grudniu otrzymuje ok. 6 998 zł netto. Jednocześnie:

• całkowity koszt pracodawcy wynosi 15 662 zł,
• ponad 55% kosztu pracy pochłaniają podatki i składki,
• kluczową rolę odgrywa 32% podatek dochodowy, aktywowany po przekroczeniu II progu.

Dla porównania – średniomiesięczne wynagrodzenie netto tej samej osoby w ciągu roku jest znacznie wyższe niż grudniowa wypłata.

Źródło: Opracowanie własne PIT.pl

Dlaczego wielu pracowników jest zaskoczonych niższym wynagrodzeniem w grudniu?

Pracownicy otrzymujący wynagrodzenia przy końcu roku, w listopadzie czy grudniu bywają zaskoczeni jego wysokością. Należy podkreślić, że, problem II progu podatkowego polega na tym, że:

• działa on automatycznie,
• nie wymaga żadnej decyzji pracownika,
• jest widoczny dopiero w ostatnich miesiącach roku, kiedy wynagrodzenie jest niższe.

W efekcie grudzień, który dla wielu osób kojarzy się z premiami i wydatkami świątecznymi, staje się miesiącem finansowego rozczarowania, kiedy na konta pracowników trafia niższe wynagrodzenie.

Eksperci podkreślają, że bez waloryzacji progów podatkowych zjawisko będzie się pogłębiać. W praktyce oznacza to:

• coraz więcej osób objętych stawką 32%,
• coraz niższe wypłaty netto pod koniec roku,
• rosnące niezadowolenie pracowników etatowych.

Dla wielu Polaków grudzień nie jest już miesiącem finansowego oddechu, lecz momentem, w którym system podatkowy najmocniej uderza w domowy budżet.