Rozliczanie składek w drukach ZUS

Gazeta Podatkowa

Płatnik składek sporządza, a następnie przekazuje do ZUS za każdy miesiąc kalendarzowy odpowiednie druki rozliczeniowe. Są w nich wykazywane składki od kwoty wypłaconego zatrudnionym osobom wynagrodzenia. Przy ich sporządzaniu trzeba pamiętać o pewnych zasadach.


Pensję za dany miesiąc wypłacamy pracownikom w ostatnim dniu roboczym tego miesiąca. W maju br. spóźniliśmy się z wypłatą wynagrodzeń, gdyż uregulowaliśmy je 1 czerwca br. Czy w raportach ZUS RCA sporządzonych za maj br. mamy naliczyć pracownikom składki ZUS?

Jeżeli w maju br. pracownicy nie otrzymali żadnych oskładkowanych wypłat, to pracodawca nie ma podstaw do naliczenia składek za ten miesiąc. Mimo to powinien złożyć za nich odpowiednie druki rozliczeniowe do ZUS.

W raporcie ZUS RCA sporządzonym za dany miesiąc pracodawca uwzględnia należne składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotną od wszystkich wypłat stanowiących dla pracownika podstawę ich wymiaru, dokonanych (lub postawionych mu do dyspozycji) od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, którego dokumenty te dotyczą. Jeżeli natomiast w danym miesiącu pracownik nie otrzymał żadnych przychodów podlegających składkom, wtedy pracodawca sporządza za niego tzw. zerowy raport ZUS RCA.

W omawianym przypadku pracodawca w maju br. spóźnił się z wypłatą wynagrodzeń pracownikom (pensje za ten miesiąc wypłacił 1 czerwca 2021 r.). Nawet jeśli pracownicy w maju br. nie otrzymali żadnych przychodów podlegających składkom, to okoliczność ta nie zwalnia pracodawcy z obowiązku przekazania za nich za ten miesiąc do ZUS dokumentów rozliczeniowych (tj. m.in. zerowych raportów ZUS RCA). Jeśli w czerwcu br. pracownicy otrzymają dwie wypłaty, tj. pensję należną za maj i czerwiec br., wtedy pracodawca powinien każdemu z nich je zsumować. Następnie od łącznej kwoty naliczyć składki ubezpieczeniowe i wykazać je w raportach ZUS RCA za czerwiec br.


Pracownica w lipcu br. przekroczy roczny limit podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych. Składki te naliczymy jej za ten miesiąc od kwoty, która nie spowoduje tego przekroczenia. Jak ustalić tej osobie podstawę wymiaru składki zdrowotnej do wykazania w ZUS RCA za lipiec br.?

W przypadku gdy przychody pracownika przekroczą roczną granicę podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych, to z jego wynagrodzenia pracodawca nie potrąca składek na te ubezpieczenia. Aby ustalić podstawę wymiaru składki zdrowotnej takiej osobie, pracodawca odejmuje od jej przychodu tylko składkę chorobową.

Ustalając podstawę wymiaru składki zdrowotnej do wykazania w ZUS RCA za lipiec 2021 r., Czytelnicy - oprócz składki chorobowej - od przychodu pracownicy odejmą też składki emerytalno-rentowe (w części przez nią finansowanej) naliczone od podstawy, która nie spowoduje przekroczenia wskazanego progu.


Kilkanaście lat temu zamknąłem prowadzoną działalność gospodarczą. Od lipca br. ponownie rozpocznę jej wykonywanie i zatrudnię kilku pracowników. Czy to prawda, że obecnie składki ZUS na wszystkie ubezpieczenia za siebie i zatrudnione w firmie osoby mam opłacać na jednym dowodzie wpłaty?

TAK. Czytelnik obecnie należności składkowe za siebie i zatrudnione w firmie osoby będzie regulował na jednym dowodzie wpłaty.

Wszelkie należności z tytułu składek, tj. na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, FP, FS i FGŚP oraz FEP płatnicy opłacają do ZUS tylko jedną wpłatą na przydzielony im przez organ rentowy numer rachunku składkowego. Płatności tych dokonują na standardowym blankiecie wpłaty.

ZUS wskazał na swojej stronie internetowej www.zus.pl, w zakładce "e-Składka pytania i odpowiedzi", że na poleceniu przelewu wpłaty składek do ZUS płatnik m.in. w polu kwota podaje kwotę zsumowanych składek ze wszystkich funduszy ubezpieczeniowych wykazanych w odpowiednich polach druku ZUS DRA. Ponadto wpisuje w nim nadawcę, odbiorcę płatności oraz nadany mu przez ZUS indywidualny numer rachunku składkowego.


Pracownik był zatrudniony w firmie do 30 kwietnia br. Wynagrodzenie za kwiecień br. wypłaciłem mu w dniu 7 maja br. Od kwoty tej wypłaty księgowa rozliczyła tej osobie składki w drukach ZUS RCA (za maj br.) z kodem tytułu ubezpieczenia 30 00 0 0. Nie złożyła jednak za pracownika druku ZUS RPA. Czy postąpiła prawidłowo?

TAK. Wypłaconego pracownikowi w maju 2021 r. wynagrodzenia należnego za kwiecień br. księgowa nie powinna rozliczać w druku ZUS RPA.

Formularz ZUS RPA to imienny raport miesięczny o przychodach ubezpieczonego/okresach pracy nauczycielskiej, stanowiący załącznik nr 16 do rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych... (Dz. U. z 2020 r. poz. 2366 ze zm.). Obowiązek przekazania tego dokumentu do ZUS dotyczy płatnika, który m.in. wypłacił w danym miesiącu ubezpieczonemu (pracownikowi/zleceniobiorcy) przychód należny za inny rok kalendarzowy niż rok, którego raport dotyczy i który stanowił podstawę wymiaru składek emerytalno-rentowych lub podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie wypadkowe (w razie przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe).

Składa się go także za ten miesiąc, w którym:

  • obok wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego wypłacił ubezpieczonemu składnik wynagrodzenia, który w okresie pobierania tych świadczeń nie stanowił podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe,
  • obok wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego wypłacił ubezpieczonemu składnik wynagrodzenia, który w okresie pobierania tych świadczeń nie stanowił podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe i który jest należny za inny rok kalendarzowy,
  • ubezpieczony wykonywał pracę nauczycielską w placówkach, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 128).

autor: Aneta Dąbrowska
Gazeta Podatkowa nr 46 (1817) z dnia 2021-06-10

Obrót nieruchomościami w świetle ustawy o VAT. Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl

ZUS