Działalność nierejestrowana jest traktowana dla celów VAT jako działalność zarobkowa, która może rodzić konieczność zapłaty tego podatku nawet u osób niezarejestrowanych w CEiDG.

W większości przypadków obowiązek ten jednak nie wystąpi. Wynika to z faktu, że podatnik zwolniony jest z VAT płaconego od sprzedaży do wartości 200.000 zł rocznie (w przypadku rozpoczynania działalności limit ustala się proporcjonalnie do okresu, w którym podmiot podejmuje aktywność zawodową).

Prowadzenie działalności nierejestrowanej zmusza zawsze do prowadzenia ewidencji dla celów podatku VAT. Mimo bowiem, że działalność taka nie stanowi przedsiębiorstwa w rozumieniu CEiDG, to jednak w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług od pierwszej czynności obowiązkowe jest obliczanie wartości czynności opodatkowanych, których suma rocznie nie przekracza 200.000 zł. Ewidencja nie ma ściśle określonych ram, służyć ma ustaleniu ww. limitu.

Uwaga

W efekcie osoby do 200.000 zł prowadzą z zasady jedynie ewidencję prowadzonych czynności i nie muszą zgłaszać się do VAT.

Natomiast, jeśli prowadzone byłyby niektóre czynności opodatkowane, należy zarejestrować się do VAT i opłacać ten podatek. Należą do nich:

1. dostawy towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy (metale szlachetne, w tym wyroby jubilerskie lub inne z udziałem takich metali)
2. dostawy towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0), wyrobów tytoniowych, samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,
3. dostawy budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b, czy terenów budowlanych,
4. nowych środków transportu;
5. świadczących usługi prawnicze, w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego, jubilerskie;
6. dostawy i usługi realizowane przez nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Uwaga

Od lipca 2018 r. podatek VAT od pierwszej czynności płacić należy również od dostawy komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (PKWiU 26); urządzeń elektrycznych i nieelektrycznego sprzętu gospodarstwa domowego (PKWiU 27); maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 28) - w związku z zawarciem umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie. Wyłączenie obejmuje również dodatkowe usługi z zakresu ściągania długów, w tym factoringu.

Uwaga

Tego rodzaju czynności zmuszają do złożenia druku VAT-R i opłacania podatku VAT od pierwszej tego rodzaju czynności. Prowadzenie ich zmusza wówczas również do opłacania VAT od pozostałych czynności (np. jubiler, który dodatkowo sprzedaje zegarki płaci wówczas VAT od całej działalności).

działalność nierejestrowana a PIT